De Circulaire Grondstromen Use Case onderzoekt of een dataspace kan worden ingezet om een marktplaats voor grond te faciliteren. Door de groeiende vraag naar kwalitatief goede grond voor bouwprojecten wordt het steeds moeilijker om aan deze vraag te voldoen. Tegelijkertijd nemen de beschikbare hoeveelheden grond af, vooral bij hoogwaardige zandsoorten. Dit creëert een dringende behoefte aan een duurzame manier van grondgebruik en grondverplaatsing.
Graafwerkzaamheden waarbij grond wordt gewonnen, bieden kansen om de opkomende knelpunten aan te pakken. In de toekomst is het onvermijdelijk dat grondketens veel circulairder worden. Om tekorten te voorkomen, is het cruciaal om gewonnen grond efficiënt te koppelen aan de bestaande vraag. Dit matchen van secundaire grond aan de vraag is echter complex en afhankelijk van de eigenschappen van grondpartijen (soort, kwaliteit, volume), tijdsbeperkingen en transportlogistiek. Omdat deze gegevens en informatie versnipperd zijn, ontbreekt vaak het overzicht.
Een geïntegreerde, datagedreven aanpak kan helpen om vraag en aanbod slimmer op elkaar af te stemmen. Een dataspace kan hierin een belangrijke rol spelen. Door aanbieders en afnemers van grond via een dataspace te laten samenwerken, kan slimme software de vraag en het aanbod matchen en zo efficiëntere grondverplaatsing mogelijk maken.
Onderstaande afbeelding geeft functioneel weer hoe grondafnemers en grondaanbieders aan elkaar gekoppeld kunnen worden.
De linkerkant van de het schema toont de grondafnemer en de rechterkant de aanbieder.
De belangrijkste elementen worden hieronder beschreven:
-
Gronddata ophalen
- Door middel van open overheidsdata wordt informatie over de grond verzameld.
-
Digitale ondergrond raadplegen
- Op basis van verzamelde gegevens wordt de digitale ondergrond geraadpleegd om een overzicht te krijgen van de hoeveelheden en kenmerken van beschikbare grond.
-
Gronddata uploaden
- Informatie over beschikbare grond wordt geüpload zodat het beschikbaar wordt voor verdere analyse.
-
Controleren of bodemkwaliteit voldoet aan wetgeving
- De kwaliteit van de grond wordt gecontroleerd om te voldoen aan relevante wet- en regelgeving.
-
Bepaal grondpotentie
- De potentie van de grond wordt bepaald door middel van een rekenmodel, bijvoorbeeld voor hergebruik of andere toepassingen.
-
Vinden van een match
- Het proces richt zich op het vinden van een optimale match tussen vraag en aanbod
door:
- Kortste route vinden: De optimale route vinden via water en/of weg.
- Opsommen vraag en aanbod: Het overzichtelijk maken van beschikbare grond en benodigde grond.
- Het proces richt zich op het vinden van een optimale match tussen vraag en aanbod
door:
-
Opslaan specificaties
- Zowel de specificaties van grondaanbod als -vraag worden opgeslagen om later te gebruiken bij het matchen.
-
Aannemer of grondroerder (aanbod)
- Aannemer of grondroerder met een overschot aan grond.
-
Aannemer of grondroerder (vraag)
- Aannemer of grondroerder met een tekort aan grond.
-
Matchmaker
- De matchmaker (overheid) faciliteert het vinden van een match.
- De functionele omschrijving van een dataspace. De relevante functies voor deze usecase van de dataspace zijn onderverdeeld in vier categorieën:
- Identificeren: Het faciliteren van het toegang verlenen op basis identificatie.
- Data ophalen: Gebruikers of applicaties hebben de mogelijkheid om data uit verschillende bronnen op te halen.
- Dataset vinden: Gebruikers of applicaties kunnen zoeken naar specifieke datasets.
- Data publiceren: Het beschikbaar maken van data voor alle betrokkenen.
In onderstaande afbeelding zijn bijbehorende applicatie- en databouwblokken toegevoegd en geeft een overzicht van de archtiectuur van de Circulaire grondstromen Use Case volgens de Archimate standaard.
Een afbeelding met alleen de applicatie en databouwblokken ziet er dan als volgt uit:
In bovenstaande afbeelding is duidelijk te zien dat de data space een centrale rol speelt in het applicatielandschap. De data space fungeert als een soort 'hub' waar alle data samenkomt en vanuit waar de data wordt gedeeld met de verschillende applicaties. De data zelf is niet opgeslagen in de data space, maar wordt vanuit de data space opgehaald en gedeeld met de applicaties die deze data nodig hebben vanuit de zogenaamde dataplanes.
User story
Setup experiment
Resultaten uitvoering
User story
Setup experiment
Resultaten uitvoering
User story
Setup experiment
Resultaten uitvoering
pm
pm