14_none.md

Rozdział 14. None

W tym rozdziale:

• dowiesz się czym jest None.

None

W Pythonie istnieje jedna szczególna wartość, która nie reprezentuje żadnego dotąd poznanego typu: None. Nie jest to liczba, string, ani nic innego co poznasz ucząc się tego języka. None to unikalna wartość, która reprezentuje osobny typ. Powstała po to, żeby programista mógł zdefiniować "nic". Po co? Okazuje się, że są sytuacje, w których chcesz wprost zaznaczyć, że dana operacja nie zwróciła żadnej istotnej informacji. W takich sytuacjach możesz użyć wartości None. Zwróć uwagę, że sam fakt posłużenia się tą wartością jest na tyle wyjątkowy, że sugeruje, że zaistniały jakieś szczególne okoliczności.

Przykładem użycia None może być dzielenie przez 0. Jak wiemy, taka operacja matematyczna jest niedozwolona. Teraz wyobraźmy sobie, że piszemy funkcję, która przyjmuje jako argumenty dwie liczby i zwraca wynik dzielenia jednej przez drugą.

def podziel(dzielna, dzielnik):
    return dzielna / dzielnik

Co się stanie gdy argument dzielnik będzie równy 0? Otrzymamy błąd:

>>> podziel(3, 0)
Traceback (most recent call last):
  File "<stdin>", line 1, in <module>
  File "<stdin>", line 2, in podziel
ZeroDivisionError: division by zero

Aby temu zapobiec, możemy przed wykonaniem dzielenia sprawdzić wartość argumentu i w razie potrzeby zwrócić None, sygnalizując, że nie możemy obliczyć wyniku:

def podziel(dzielna, dzielnik):
    if dzielnik == 0:
        return None
    return dzielna / dzielnik

Teraz z łatwością możemy rozpoznać kiedy funkcja napotkała niestandardowe wywołanie:

>>> wynik = podziel(4, 2)
>>> print(wynik)
2.0
>>> wynik = podziel(5, 0)
>>> print(wynik)
None

Domyślna wartość funkcji

Napiszmy prostą funkcję, która przyjmuje argument i wypisuje go na ekran:

def wypisz(obiekt):
    print(obiekt)

Wywołanie funkcji spowoduje oczekiwane skutki:

>>> wypisz(123)
123
>>> wypisz('ala ma kota')
ala ma kota

Widzimy, że ciało funkcji zostało wykonane, jednak jaka wartość została zwrócona? Innymi słowy: co się dzieje, jeżeli nie użyjemy instrukcji return? Odpowiedź brzmi: funkcja zwróci None.

>>> rezultat = wypisz('abc')
abc
>>> print(rezultat)
None

Tak samo dzieje się, jeżeli użyjemy instrukcji return nie podając jej żadnej wartości:

def wypisz(obiekt):
    print(obiekt)
    return

Efekt będzie taki sam jak wtedy gdy nie użyjemy return:

>>> rezultat = wypisz(3.14)
3.14
>>> print(rezultat)
None

Za takim zachowaniem nie kryje się żadna magia: po prostu twórcy Pythona przyjęli, że domyślnie funkcja zwraca "nic", a wartość taka będzie reprezentowana przez None.

Operator is

Skoro wiemy, że funkcje mogą zwracać None, to w jaki sposób z tego skorzystać? Możemy na przykład sprawdzić zwróconą wartość w instrukcji if:

def imie_nazwisko(imie, nazwisko):
    if imie != '' and nazwisko != '':
        return imie + ' ' + nazwisko

def nazwa_uzytkownika(imie, nazwisko, email):
    pelne_nazwisko = imie_nazwisko(imie, nazwisko)
    if pelne_nazwisko == None:
        return email
    else:
        return pelne_nazwisko

W powyższym przykładzie funkcja nazwa_uzytkownika zwraca pełną nazwę użytkownika na podstawie jego imienia, nazwiska i adresu email. Jeżeli imię i nazwisko są dane, to zwracane jest pełne nazwisko, w przeciwnym wypadku zwrócony zostanie tylko adres email. Sprawdzenie czy pełne nazwisko jest podane zostało zapisane w instrukcji if pelne_nazwisko == None.

Instrukcja if zmienna == None jest poprawna, jednak w ogólnym przypadku może nie zawsze działać. Dzieje się tak, ponieważ tworząc bardziej zaawansowane struktury danych w Pythonie (co nie będzie omówione podczas tych warsztatów), możemy zmienić zachowanie porównania, w efekcie wpływając na wynik zwracany przez operator ==. Jeżeli zrobimy to nieostrożnie, może się okazać, że jakaś operacja if działa inaczej niż się tego spodziewamy. Możemy wybrnąć z tej sytuacji stosując zamiast tego operator is:

if pelne_nazwisko is None:
    return email

W ten sposób nasz kod będzie niewrażliwy na modyfikacje zachowania operatora ==.

Kiedy zatem używać is? Używaj tego operatora zawsze kiedy porównujesz wartość do None. Póki co nie będzie to robiło różnicy, ale dzięki temu nabędziesz dobrego nawyku, który w przyszłości okaże się przydatny.

🐍 Napisz funkcję, która jako argument przyjmuje listę i zwróci również listę, na której znajdą się wszystkie elementy z argumentu, z wyjątkiem wartości równych None.

📌 Podsumowanie

W tym rozdziale:

• poznaliśmy None,
• dowiedzieliśmy się, że porównując wartości do None należy stosować operator is.

---

🏁 Następny rozdział: Pętla while 🏁