From 0a647e54a6c984d6bc6c00821606e4b11d938594 Mon Sep 17 00:00:00 2001
From: James Tauber <jtauber@jtauber.com>
Date: Tue, 20 Feb 2024 09:01:49 -0500
Subject: [PATCH] first pass adding other Crito translations

---
 .../data/library/tlg0059/tlg003/metadata.json | 100 +++++++
 .../tlg003/tlg0059.tlg003.perseus-eng1.txt    | 267 +++++++++++++++++
 .../tlg003/tlg0059.tlg003.perseus-eng2.txt    | 267 +++++++++++++++++
 .../tlg003/tlg0059.tlg003.perseus-far1.txt    |  60 ++--
 .../tlg003/tlg0059.tlg003.perseus-far2.txt    | 268 ++++++++++++++++++
 .../tlg003/tlg0059.tlg003.perseus-ger1.txt    | 267 +++++++++++++++++
 .../tlg003/tlg0059.tlg003.perseus-kur1.txt    | 268 ++++++++++++++++++
 .../crito-shamsian/prep_other_translations.py |  23 ++
 .../wegner-corrected-finalized-versions.csv   |   5 +-
 9 files changed, 1492 insertions(+), 33 deletions(-)
 create mode 100644 backend/data/library/tlg0059/tlg003/tlg0059.tlg003.perseus-eng1.txt
 create mode 100644 backend/data/library/tlg0059/tlg003/tlg0059.tlg003.perseus-eng2.txt
 create mode 100644 backend/data/library/tlg0059/tlg003/tlg0059.tlg003.perseus-far2.txt
 create mode 100644 backend/data/library/tlg0059/tlg003/tlg0059.tlg003.perseus-ger1.txt
 create mode 100644 backend/data/library/tlg0059/tlg003/tlg0059.tlg003.perseus-kur1.txt
 create mode 100644 backend/data/raw/crito-shamsian/prep_other_translations.py

diff --git a/backend/data/library/tlg0059/tlg003/metadata.json b/backend/data/library/tlg0059/tlg003/metadata.json
index 2c4c12f..0083081 100644
--- a/backend/data/library/tlg0059/tlg003/metadata.json
+++ b/backend/data/library/tlg0059/tlg003/metadata.json
@@ -30,6 +30,66 @@
         }
       ]
     },
+    {
+      "urn": "urn:cts:greekLit:tlg0059.tlg003.perseus-eng1:",
+      "node_kind": "version",
+      "version_kind": "translation",
+      "lang": "eng",
+      "first_passage_urn": "urn:cts:greekLit:tlg0059.tlg003.perseus-eng1:43a",
+      "citation_scheme": ["stephanus_number", "sentence"],
+      "label": [
+        {
+          "lang": "eng",
+          "value": "Crito (English sentences)"
+        }
+      ],
+      "description": [
+        {
+          "lang": "eng",
+          "value": "???"
+        }
+      ]
+    },
+    {
+      "urn": "urn:cts:greekLit:tlg0059.tlg003.perseus-eng2:",
+      "node_kind": "version",
+      "version_kind": "translation",
+      "lang": "eng",
+      "first_passage_urn": "urn:cts:greekLit:tlg0059.tlg003.perseus-eng2:43a",
+      "citation_scheme": ["stephanus_number", "sentence"],
+      "label": [
+        {
+          "lang": "eng",
+          "value": "Crito (English sentences 2)"
+        }
+      ],
+      "description": [
+        {
+          "lang": "eng",
+          "value": "???"
+        }
+      ]
+    },
+    {
+      "urn": "urn:cts:greekLit:tlg0059.tlg003.perseus-ger1:",
+      "node_kind": "version",
+      "version_kind": "translation",
+      "lang": "ger",
+      "first_passage_urn": "urn:cts:greekLit:tlg0059.tlg003.perseus-ger1:43a",
+      "citation_scheme": ["stephanus_number", "sentence"],
+      "label": [
+        {
+          "lang": "eng",
+          "value": "Crito (German sentences)"
+        }
+      ],
+      "description": [
+        {
+          "lang": "eng",
+          "value": "???"
+        }
+      ]
+    },
     {
       "urn": "urn:cts:greekLit:tlg0059.tlg003.perseus-far1:",
       "node_kind": "version",
@@ -49,6 +109,46 @@
           "value": "Translated and Aligned by Farnoosh Shamsian"
         }
       ]
+    },
+    {
+      "urn": "urn:cts:greekLit:tlg0059.tlg003.perseus-far2:",
+      "node_kind": "version",
+      "version_kind": "translation",
+      "lang": "far",
+      "first_passage_urn": "urn:cts:greekLit:tlg0059.tlg003.perseus-far2:43a",
+      "citation_scheme": ["stephanus_number", "sentence"],
+      "label": [
+        {
+          "lang": "eng",
+          "value": "Crito (Persian sentences 2)"
+        }
+      ],
+      "description": [
+        {
+          "lang": "eng",
+          "value": "Translated and Aligned by ???"
+        }
+      ]
+    },
+    {
+      "urn": "urn:cts:greekLit:tlg0059.tlg003.perseus-kur1:",
+      "node_kind": "version",
+      "version_kind": "translation",
+      "lang": "kur",
+      "first_passage_urn": "urn:cts:greekLit:tlg0059.tlg003.perseus-kur1:43a",
+      "citation_scheme": ["stephanus_number", "sentence"],
+      "label": [
+        {
+          "lang": "eng",
+          "value": "Crito (Kurdish sentences)"
+        }
+      ],
+      "description": [
+        {
+          "lang": "eng",
+          "value": "Translated and Aligned by ???"
+        }
+      ]
     }
   ]
 }
diff --git a/backend/data/library/tlg0059/tlg003/tlg0059.tlg003.perseus-eng1.txt b/backend/data/library/tlg0059/tlg003/tlg0059.tlg003.perseus-eng1.txt
new file mode 100644
index 0000000..48c5f60
--- /dev/null
+++ b/backend/data/library/tlg0059/tlg003/tlg0059.tlg003.perseus-eng1.txt
@@ -0,0 +1,267 @@
+43a.1. Socrates. Why have you come at this time, Crito?
+43a.2. Or isn't it still early?
+43a.3. Crito. Yes, very early.
+43a.4. Socrates. About what time?
+43a.5. Crito. Just before dawn.
+43a.6. Socrates. I am surprised that the watchman of the prison was willing to let you in.
+43a.7. Crito. He is used to me by this time, Socrates, because I come here so often, and besides I have done something for him.
+43a.8. Socrates. Have you just come, or some time ago?
+43b.1. Crito. Some little time ago.
+43b.2. Socrates. Then why did you not wake me at once, instead of sitting by me in silence?
+43b.3. Crito. No, no, by Zeus, Socrates, I only wish I myself were not so sleepless and sorrowful. But I have been wondering at you for some time, seeing how sweetly you sleep;
+43b.4. and I purposely refrained from waking you, that you might pass the time as pleasantly as possible.
+43b.5. I have often thought throughout your life hitherto that you were of a happy disposition, and I think so more than ever in this resent misfortune, since you bear it so easily and calmly.
+43c.1. Socrates. Well, Crito, it would be absurd if at my age I were disturbed because I must die now.
+43c.2. Crito. Other men as old, Socrates, become involved in similar misfortunes, but their age does not in the least prevent them from being disturbed by their fate.
+43c.3. Socrates. That is true.
+43c.4. But why have you come so early?
+43c.5. Crito. To bring news, Socrates, sad news, though apparently not sad to you, but sad and grievous me and all your friends, and to few of them, I think, so grievous as to me.
+43c.6. Socrates. What is this news?
+43d.1. Has the ship come from Delos, at the arrival of which I am to die?
+43d.2. Crito. It has not exactly come, but I think it will come today from the reports of some men who have come from Sunium and left it there.
+43d.3. Now it is clear from what they say that it will come today, and so tomorrow, Socrates, your life must end.
+43d.4. Socrates. Well, Crito, good luck be with us! If this is the will of the gods, so be it.
+43d.5. However, I do not think it will come today.
+44a.1. Crito. What is your reason for not thinking so?
+44a.2. Socrates. I will tell you.
+44a.3. I must die on the day after the ship comes in, must I not?
+44a.4. Crito. So those say who have charge of these matters.
+44a.5. Socrates. Well, I think it will not come in today, but tomorrow.
+44a.6. And my reason for this is a dream which I had a little while ago in the course of this night.
+44a.7. And perhaps you let me sleep just at the right time.
+44a.8. Crito. What was the dream?
+44b.1. Socrates. I dreamed that a beautiful, fair woman, clothed in white raiment, came to me and called me and said,
+44b.2. “Socrates, on the third day thou wouldst come to fertile Phthia.”
+44b.3. Crito. A strange dream, Socrates.
+44b.4. Socrates. No, a clear one, at any rate, I think, Crito.
+44b.5. Crito. Too clear, apparently.
+44b.6. But, my dear Socrates, even now listen to me and save yourself.
+44c.1. Since, if you die, it will be no mere single misfortune to me, but I shall lose a friend such as I can never find again, and besides, many persons who do not know you and me well will think I could have saved you if I had been willing to spend money, but that I would not take the trouble.
+44c.2. And yet what reputation could be more disgraceful than that of considering one's money of more importance than one's friends?
+44c.3. For most people will not believe that we were eager to help you to go away from here, but you refused.
+44c.4. Socrates. But, my dear Crito, why do we care so much for what most people think?
+44d.1. For the most reasonable men, whose opinion is more worth considering, will think that things were done as they really will be done.
+44d.2. Crito. But you see it is necessary, Socrates, to care for the opinion of the public,
+44d.3. for this very trouble we are in now shows that the public is able to accomplish not by any means the least, but almost the greatest of evils, if one has a bad reputation with it.
+44d.4. Socrates. I only wish, Crito, the people could accomplish the greatest evils, that they might be able to accomplish also the greatest good things.  Then all would be well.
+44d.5. But now they can do neither of the two;
+44e.1. for they are not able to make a man wise or foolish, but they do whatever occurs to them.
+44e.2. Crito. That may well be.
+44e.3. But, Socrates, tell me this:
+44e.4. you are not considering me and your other friends, are you, fearing that, if you escape, the informers will make trouble for us by saying that we stole you away, and we shall be forced to lose either all our property or a good deal of money, or be punished in some other way besides?
+45a.1. For if you are afraid of anything of that kind, let it go;
+45a.2. since it is right for us to run this risk, and even greater risk than this, if necessary, provided we save you.
+45a.3. Now please do as I ask.
+45a.4. Socrates. I am considering this, Crito, and many other things.
+45a.5. Crito. Well, do not fear this! for it is not even a large sum of money which we should pay to some men who are willing to save you and get you away from here.
+45a.6. Besides, don't you see how cheap these informers are, and that not much money would be needed to silence them?
+45b.1. And you have my money at your command, which is enough, I fancy;
+45b.2. and moreover, if because you care for me you think you ought not to spend my money, there are foreigners here willing to spend theirs;
+45b.3. and one of them, Simmias of Thebes, has brought for this especial purpose sufficient funds; and Cebes also and very many others are ready.
+45b.4. So, as I say, do not give up saving yourself through fear of this. And do not be troubled by what you said in the court, that if you went away you would not know what to do with yourself.
+45c.1. For in many other places, wherever you go, they will welcome you;
+45c.2. and if you wish to go to Thessaly, I have friends there who will make much of you and will protect you, so that no one in Thessaly shall annoy you. And besides, Socrates, it seems to me the thing you are undertaking to do is not even right — betraying yourself when you might save yourself. And you are eager to bring upon yourself just what your enemies would wish and just what those were eager for who wished to destroy you.
+45d.1. And moreover, I think you are abandoning your children, too, for when you might bring them up and educate them, you are going to desert them and go away, and, so far as you are concerned, their fortunes in life will be whatever they happen to meet with,
+45d.2. and they will probably meet with such treatment as generally comes to orphans in their destitution.
+45d.3. No. Either one ought not to beget children, or one ought to stay by them and bring them up and educate them. But you seem to me to be choosing the laziest way;
+45d.4. and you ought to choose as a good and brave man would choose, you who have been saying all your life that you cared for virtue.
+45e.1. So I am shamed both for you and for us, your friends, and I am afraid people will think that this whole affair of yours has been conducted with a sort of cowardice on our part — both the fact that the case came before the court, when it might have been avoided, and the way in which the trial itself was carried on, and finally they will think, as the crowning absurdity of the whole affair, that this opportunity has escaped us through some base cowardice on our part, since we did not save you, and you did not save yourself, though it was quite possible if we had been of any use whatever.
+46a.1. Take care, Socrates, that these things be not disgraceful, as well as evil, both to you and to us.
+46a.2. Just consider, or rather it is time not to consider any longer, but to have finished considering. And there is just one possible plan;
+46a.3. for all this must be done in the coming night. And if we delay it can no longer be done.
+46a.4. But I beg you, Socrates, do as I say and don't refuse.
+46b.1. Socrates. My dear Crito, your eagerness is worth a great deal, if it should prove to be rightly directed;
+46b.2. but otherwise, the greater it is, the more hard to bear.
+46b.3. So we must examine the question whether we ought to do this or not;
+46b.4. for I am not only now but always a man who follows nothing but the reasoning which on consideration seems to me best.
+46c.1. And I cannot, now that this has happened to us, discard the arguments I used to advance, but they seem to me much the same as ever, and I revere and honor the same ones as before.
+46c.2. And unless we can bring forward better ones in our present situation, be assured that I shall not give way to you, not even if the power of the multitude frighten us with even more terrors than at present, as children are frightened with goblins, threatening us with imprisonments and deaths and confiscations of property.
+46c.3. Now how could we examine the matter most reasonably?
+46c.4. By taking up first what you say about opinions and asking
+46d.1. whether we were right when we always used to say that we ought to pay attention to some opinions and not to others?
+46d.2. Or were we right before I was condemned to death, whereas it has now been made clear that we were talking merely for the sake of argument and it was really mere play and nonsense?
+46d.3. And I wish to investigate, Crito, in common with you, and see whether our former argument seems different to me under our present conditions, or the same, and whether we shall give it up or be guided by it.
+46e.1. But it used to be said, I think, by those who thought they were speaking sensibly, just as I was saying now, that of the opinions held by men some ought to be highly esteemed and others not.
+46e.2. In God's name, Crito, do you not think this is correct?
+47a.1. For you, humanly speaking, are not involved in the necessity of dying tomorrow, and therefore present conditions would not lead your judgment astray.
+47a.2. Now say, do you not think we were correct in saying that we ought not to esteem all the opinions of men, but some and not others, and not those of all men, but only of some?
+47a.3. What do you think?
+47a.4. Is not this true?
+47a.5. Crito. It is.
+47a.6. Socrates. Then we ought to esteem the good opinions and not the bad ones?
+47a.7. Crito. Yes.
+47a.8. Socrates. And the good ones are those of the wise and the bad ones those of the foolish?
+47a.9. Crito. Of course.
+47a.10. Socrates. Come then, what used we to say about this?
+47b.1. If a man is an athlete and makes that his business, does he pay attention to every man's praise and blame and opinion or to those of one man only who is a physician or a trainer?
+47b.2. Crito. To those of one man only.
+47b.3. Socrates. Then he ought to fear the blame and welcome the praise of that one man and not of the multitude.
+47b.4. Crito. Obviously.
+47b.5. Socrates. And he must act and exercise and eat and drink as the one man who is his director and who knows the business thinks best rather than as all the others think.
+47b.6. Crito. That is true.
+47c.1. Socrates. Well then;
+47c.2. if he disobeys the one man and disregards his opinion and his praise, but regards words of the many who have no special knowledge, will he not come to harm?
+47c.3. Crito. Of course he will.
+47c.4. Socrates. And what is this harm? In what direction and upon what part of the one who disobeys does it act?
+47c.5. Crito. Evidently upon his body;
+47c.6. for that is what it ruins.
+47c.7. Socrates. Right.
+47d.1. Then in other matters, not to enumerate them all, in questions of right and wrong and disgraceful and noble and good and bad, which we are now considering, ought we to follow and fear the opinion of the many or that of the one, if there is anyone who knows about them, whom we ought to revere and fear more than all the others?
+47d.2. And if we do not follow him, we shall injure and cripple that which we used to say is benefited by the right and is ruined by the wrong.
+47d.3. Or is there nothing in this?
+47d.4. Crito. I think it is true, Socrates.
+47e.1. Socrates. Well then, if through yielding to the opinion of the ignorant we ruin that which is benefited by health and injured by disease, is life worth living for us when that is ruined?
+47e.2. And that is the body,
+47e.3. is it not?
+47e.4. Crito. Yes.
+47e.5. Socrates. Then is life worth living when the body is worthless and ruined?
+47e.6. Crito. Certainly not.
+47e.7. Socrates. But is it worth living when that is ruined which is injured by the wrong and improved by the right?
+48a.1. Or do we think that part of us, whatever it is, which is concerned with right and wrong, is less important than the body?
+48a.2. Crito. By no means.
+48a.3. Socrates. But more important?
+48a.4. Crito. Much more.
+48a.5. Socrates. Then, most excellent friend, we must not consider at all what the many will say of us, but what he who knows about right and wrong, the one man, and truth herself will say.
+48a.6. And so you introduced the discussion wrongly in the first place, when you began by saying we ought to consider the opinion of the multitude about the right and the noble and the good and their opposites.
+48b.1. But it might, of course, be said that the multitude can put us to death.
+48b.2. Crito. That is clear, too.
+48b.3. It would be said, Socrates.
+48b.5. Socrates. That is true. But, my friend, the argument we have just finished seems to me still much the same as before;
+48b.6. and now see whether we still hold to this, or not, that it is not living, but living well which we ought to consider most important.
+48b.7. Crito. We do hold to it.
+48b.8. Socrates. And that living well and living rightly are the same thing, do we hold to that, or not?
+48b.9. Crito. We do.
+48c.1. Socrates. Then we agree that the question is whether it is right for me to try to escape from here without the permission of the Athenians, or not right.
+48c.2. And if it appears to be right, let us try it, and if not, let us give it up.
+48c.3. But the considerations you suggest, about spending money, and reputation, and bringing up my children, these are really, Crito, the reflections of those who lightly put men to death, and would bring them to life again, if they could, without any sense, I mean the multitude.
+48d.1. But we, since our argument so constrains us, must consider only the question we just broached, whether we shall be doing right in giving money and thanks to these men who will help me to escape, and in escaping or aiding the escape ourselves, or shall in truth be doing wrong, if we do all these things.
+48d.2. And if it appears that it is wrong for us to do them, it may be that we ought not to consider either whether we must die if we stay here and keep quiet or whether we must endure any thing else whatsoever, but only the question of doing wrong.
+48d.3. Crito. I think what you say is right, Socrates; but think what we should do.
+48e.1. Socrates. Let us, my good friend, investigate in common, and if you can contradict anything I say, do so, and I will yield to your arguments;
+48e.2. but if you cannot, my dear friend, stop at once saying the same thing to me over and over, that I ought to go away from here without the consent of the Athenians;
+48e.3. for I am anxious to act in this matter with your approval, and not contrary to your wishes.
+49a.1. Now see if the beginning of the investigation satisfies you, and try to reply to my questions to the best of your belief.
+49a.2. Crito. I will try.
+49a.3. Socrates. Ought we in no way to do wrong intentionally, or should we do wrong in some ways but not in others?
+49a.4. Or, as we often agreed in former times, is it never right or honorable to do wrong?
+49b.1. Or have all those former conclusions of ours been overturned in these few days, and have we old men, seriously conversing with each other, failed all along to see that we were no better than children?
+49b.2. Or is not what we used to say most certainly true,
+49b.3. whether the world agree or not? And whether we must endure still more grievous sufferings than these, or lighter ones, is not wrongdoing inevitably an evil and a disgrace to the wrongdoer?
+49b.4. Do we believe this or not?
+49b.5. Crito. We do.
+49b.6. Socrates. Then we ought not to do wrong at all.
+49b.7. Crito. Why, no.
+49b.8. Socrates. And we ought not even to requite wrong with wrong, as the world thinks, since we must not do wrong at all.
+49c.1. Crito. Apparently not.
+49c.2. Socrates. Well,
+49c.3. Crito, ought one to do evil or not?
+49c.4. Crito. Certainly not, Socrates.
+49c.5. Socrates. Well, then,
+49c.6. is it right to requite evil with evil, as the world says it is, or not right?
+49c.7. Crito. Not right, certainly.
+49c.8. Socrates. For doing evil to people is the same thing as wronging them.
+49c.9. Crito. That is true.
+49c.10. Socrates. Then we ought neither to requite wrong with wrong nor to do evil to anyone, no matter what he may have done to us.
+49d.1. And be careful, Crito, that you do not, in agreeing to this, agree to something you do not believe;
+49d.2. for I know that there are few who believe or ever will believe this.
+49d.3. Now those who believe this, and those who do not, have no common ground of discussion, but they must necessarily, in view of their opinions, despise one another.
+49d.4. Do you therefore consider very carefully whether you agree and share in this opinion, and let us take as the the starting point of our discussion the assumption that it is never right to do wrong or to requite wrong with wrong, or when we suffer evil to defend ourselves by doing evil in return. Or do you disagree and refuse your assent to this starting point?
+49e.1. For I have long held this belief and I hold it yet, but if you have reached any other conclusion, speak and explain it to me.
+49e.2. If you still hold to our former opinion, hear the next point.
+49e.3. Crito. I do hold to it and I agree with you;
+49e.4. so go on.
+49e.5. Socrates. Now the next thing I say, or rather ask, is this:
+49e.6. “ought a man to do what he has agreed to do, provided it is right, or may he violate his agreements?”
+49e.7. Crito. He ought to do it.
+49e.8. Socrates. Then consider whether,
+50a.1. if we go away from here without the consent of the state, we are doing harm to the very ones to whom we least ought to do harm, or not,
+50a.2. and whether we are abiding by what we agreed was right, or not.
+50a.3. Crito. I cannot answer your question, Socrates,
+50a.4. for I do not understand.
+50a.5. Socrates. Consider it in this way.
+50a.6. If, as I was on the point of running away (or whatever it should be called), the laws and the commonwealth should come to me and ask,
+50a.7. “Tell me, Socrates, what have you in mind to do?
+50b.1. Are you not intending by this thing you are trying to do, to destroy us, the laws, and the entire state, so far as in you lies?
+50b.2. Or do you think that state can exist and not be overturned, in which the decisions reached by the courts have no force but are made invalid and annulled by private persons?”
+50b.3. What shall we say, Crito, in reply to this question and others of the same kind?
+50b.4. For one might say many things, especially if one were an orator, about the destruction of that law which provides that the decisions reached by the courts shall be valid.
+50c.1. Or shall we say to them, “The state wronged me and did not judge the case rightly”?
+50c.2. Shall we say that, or what?
+50c.3. Crito. That is what we shall say, by Zeus, Socrates.
+50c.4. Socrates. What then if the laws should say,
+50c.5. “Socrates, is this the agreement you made with us, or did you agree to abide by the verdicts pronounced by the state?”
+50c.6. Now if I were surprised by what they said, perhaps they would continue, “Don't be surprised at what we say, Socrates, but answer, since you are in the habit of employing the method of question and answer.
+50d.1. Come, what fault do you find with us and the state, that you are trying to destroy us?
+50d.2. In the first place, did we not bring you forth? Is it not through us that your father married your mother and begat you?
+50d.3. Now tell us, have you any fault to find with those of us who are the laws of marriage?”
+50d.4. “I find no fault,” I should say.
+50d.5. “Or with those that have to do with the nurture of the child after he is born and with his education which you, like others, received?
+50e.1. Did those of us who are assigned to these matters not give good directions when we told your father to educate you in music and gymnastics?”
+50e.2. “You did,”
+50e.3. I should say.
+50e.4. “Well then, when you were born and nurtured and educated, could you say to begin with that you were not our offspring and our slave, you yourself and your ancestors?
+50e.5. And if this is so, do you think right as between you and us rests on a basis of equality, so that whatever we undertake to do to you it is right for you to retaliate?
+51a.1. There was no such equality of right between you and your father or your master, if you had one, so that whatever treatment you received you might return it, answering them if you were reviled, or striking back if you were struck, and the like;
+51a.2. and do you think that it will be proper for you to act so toward your country and the laws, so that if we undertake to destroy you, thinking it is right, you will undertake in return to destroy us laws and your country, so far as you are able, and will say that in doing this you are doing right, you who really care for virtue?
+51b.1. Or is your wisdom such that you do not see that your country is more precious and more to be revered and is holier and in higher esteem among the gods and among men of understanding than your mother and your father and all your ancestors, and that you ought to show to her more reverence and obedience and humility when she is angry than to your father, and ought either to convince her by persuasion or to do whatever she commands, and to suffer, if she commands you to suffer, in silence, and if she orders you to be scourged or imprisoned or if she leads you to war to be wounded or slain, her will is to be done, and this is right, and you must not give way or draw back or leave your post, but in war and in court and everywhere, you must do whatever the state, your country, commands, or must show her by persuasion what is really right,
+51c.1. but that it is impious to use violence against either your father or your mother, and much more impious to use it against your country?”
+51c.2. What shall we reply to this, Crito,
+51c.3. that the laws speak the truth, or not?
+51c.4. Crito. I think they do.
+51c.5. Socrates. “Observe then, Socrates,” perhaps the laws would say, “that if what we say is true, what you are now undertaking to do to us is not right.
+51c.6. For we brought you into the world, nurtured you, and gave a share of all the good things we could to you and all the citizens. Yet we proclaim, by having offered the opportunity to any of the Athenians who wishes to avail himself of it, that anyone who is not pleased with us when he has become a man and has seen the administration of the city and us, the laws, may take his goods and go away wherever he likes.
+51d.1. And none of us stands in the way or forbids any of you to take his goods and go away wherever he pleases, if we and the state do not please him, whether it be to an Athenian colony or to a foreign country where he will live as an alien.
+52a.1. But we say that whoever of you stays here, seeing how we administer justice and how we govern the state in other respects, has thereby entered into an agreement with us to do what we command; and we say that he who does not obey does threefold wrong, because he disobeys us who are his parents, because he disobeys us who nurtured him, and because after agreeing to obey us he neither obeys us nor convinces us that we are wrong, though we give him the opportunity and do not roughly order him to do what we command, but when we allow him a choice of two things, either to convince us of error or to do our bidding, he does neither of these things.”
+52a.2. “We say that you, Socrates, will be exposed to these reproaches, if you do what you have in mind, and you not least of the Athenians but more than most others.”
+52a.3. If then I should say,
+52a.4. “How so?”
+52a.5. perhaps they might retort with justice that I had made this agreement with them more emphatically than most other Athenians.
+52b.1. For they would say, “Socrates, we have strong evidence that we and the city pleased you;
+52b.2. for you would never have stayed in it more than all other Athenians if you had not been better pleased with it than they; you never went out from the city to a festival, or anywhere else, except on military service, and you never made any other journey, as other people do, and you had no wish to know any other city or other laws, but you were contented with us and our city.
+52c.1. So strongly did you prefer us and agree to live in accordance with us; and besides, you begat children in the city, showing that it pleased you.
+52c.2. And moreover even at your trial you might have offered exile as your penalty, if you wished, and might have done with the state's consent what you are now undertaking to do without it.
+52c.3. But you then put on airs and said you were not disturbed if you must die, and you preferred, as you said, death to exile.
+52c.4. And now you are not ashamed to think of those words and you do not respect us, the laws, since you are trying to bring us to naught; and you are doing what the meanest slave would do, since you are trying to run away contrary to the compacts and agreements you made with us that you would live in accordance with us.
+52d.1. First then, answer this question, whether we speak the truth or not when we say that you agreed, not in word, but by your acts, to live in accordance with us.”
+52d.2. What shall we say to this, Crito?
+52d.3. Must we not agree that it is true?
+52d.4. Crito. We must, Socrates.
+52e.1. Socrates. “Are you then,” they would say, “not breaking your compacts and agreements with us, though you were not led into them by compulsion or fraud, and were not forced to make up your mind in a short time, but had seventy years, in which you could have gone away, if we did not please you and if you thought the agreements were unfair?
+52e.2. But you preferred neither Lacedaemon nor Crete, which you are always saying are well governed, nor any other of the Greek states,or of the foreign ones, but you went away from this city less than the lame and the blind and the other cripples.
+53a.1. So much more than the other Athenians were you satisfied with the city and evidently therefore with us, its laws;
+53a.2. for who would be pleased with a city apart from its laws?
+53a.3. And now will you not abide by your agreement?
+53a.4. You will if you take our advice, Socrates;
+53b.1. and you will not make yourself ridiculous by going away from the city. “For consider. By transgressing in this way and committing these errors, what good will you do to yourself or any of your friends?
+53b.2. For it is pretty clear that your friends also will be exposed to the risk of banishment and the loss of their homes in the city or of their property.
+53b.3. And you yourself, if you go to one of the nearest cities, to Thebes or Megara — for both are well governed — will go as an enemy, Socrates, to their government, and all who care for their own cities will look askance at you, and will consider you a destroyer of the laws, and you will confirm the judges in their opinion, so that they will think their verdict was just.
+53c.1. For he who is destroyer of the laws might certainly be regarded as a destroyer of young and thoughtless men.
+53c.2. Will you then avoid the well-governed cities and the most civilized men?
+53c.3. And if you do this will your life be worth living?
+53c.4. Or will you go to them and have the face to carry on — what kind of conversation, Socrates?
+53c.5. The same kind you carried on here, saying that virtue and justice and lawful things and the laws are the most precious things to men?
+53d.1. And do you not think that the conduct of Socrates would seem most disgraceful?
+53d.2. You cannot help thinking so.
+53d.3. Or you will keep away from these places and go to Crito's friends in Thessaly;
+53d.4. for there great disorder and lawlessness prevail, and perhaps they would be amused to hear of the ludicrous way in which you ran away from prison by putting on a disguise, a peasant's leathern cloak or some of the other things in which runaways dress themselves up, and changing your appearance.
+53d.5. But will no one say that you, an old man, who had probably but a short time yet to live, clung to life with such shameless greed that you transgressed the highest laws?
+53e.1. Perhaps not, if you do not offend anyone;
+53e.2. but if you do, Socrates, you will have to listen to many things that would be a disgrace to you.
+53e.3. So you will live as an inferior and a slave to everyone. And what will you do except feast in Thessaly, as if you had gone to Thessaly to attend a banquet?
+53e.4. What will become of our conversations about justice and virtue?
+54a.1. But perhaps you wish to live for the sake of your children, that you may bring them up and educate them?
+54a.2. How so?
+54a.3. Will you take them to Thessaly to be brought up and educated, making exiles of them, that you may give them that blessing also?
+54a.4. Or perhaps you will not do that, but if they are brought up here while you are living, will they be better brought up and educated if you are not with them than if you were dead?
+54a.5. Oh yes! your friends will care for them.
+54a.6. Will they care for them if you go away to Thessaly and not if you go away to the dwellings of the dead?
+54b.1. If those who say they are your friends are of any use, we must believe they will care for them in both cases alike.
+54b.2. “Ah, Socrates, be guided by us who tended your infancy. Care neither for your children nor for life nor for anything else more than for the right, that when you come to the home of the dead, you may have all these things to say in your own defence.
+54b.3. For clearly if you do this thing it will not be better for you here, or more just or holier, no, nor for any of your friends, and neither will it be better when you reach that other abode.
+54b.4. Now, however, you will go away wronged, if you do go away, not by us, the laws, but by men;
+54c.1. but if you escape after so disgracefully requiting wrong with wrong and evil with evil, breaking your compacts and agreements with us, and injuring those whom you least ought to injure — yourself, your friends, your country and us — we shall be angry with you while you live, and there our brothers, the laws in Hades' realm, will not receive you graciously;
+54c.2. Be well assured, my dear friend, Crito, that this is what I seem to hear, as the frenzied dervishes of Cybele seem to hear the flutes, and this sound of these words re-echoes within me and prevents my hearing any other words.
+54c.3. And be assured that, so far as I now believe, if you argue against these words you will speak in vain.
+54c.4. Nevertheless, if you think you can accomplish anything, speak.
+54d.1. Crito. No, Socrates, I have nothing to say.
+54e.1. Socrates. Then, Crito, let it be; and let us act in this way, since it is in this way that God leads us.
diff --git a/backend/data/library/tlg0059/tlg003/tlg0059.tlg003.perseus-eng2.txt b/backend/data/library/tlg0059/tlg003/tlg0059.tlg003.perseus-eng2.txt
new file mode 100644
index 0000000..d8ef740
--- /dev/null
+++ b/backend/data/library/tlg0059/tlg003/tlg0059.tlg003.perseus-eng2.txt
@@ -0,0 +1,267 @@
+43a.1. Soc. Why have you come at this hour, Crito?
+43a.2. it must be quite early.
+43a.3. Cr. Yes, certainly.
+43a.4. Soc. What is the exact time?
+43a.5. Cr. The dawn is breaking.
+43a.6. Soc. I wonder the keeper of the prison would let you in.
+43a.7. Cr. He knows me because I often come, Socrates; moreover. I have done him a kindness.
+43a.8. Soc. And are you only just come?
+43b.1. Cr. No, I came some time ago.
+43b.2. Soc. Then why did you sit and say nothing, instead of awakening me at once?
+43b.3. Cr. Why, indeed, Socrates, I myself would rather not have all this sleeplessness and sorrow. But I have been wondering at your peaceful slumbers,
+43b.4. and that was the reason why I did not awaken you, because I wanted you to be out of pain.
+43b.5. I have always thought you happy in the calmness of your temperament; but never did I see the like of the easy, cheerful way in which you bear this calamity.
+43c.1. Soc. Why, Crito, when a man has reached my age he ought not to be repining at the prospect of death.
+43c.2. Cr. And yet other old men find themselves in similar misfortunes, and age does not prevent them from repining.
+43c.3. Soc. That may be.
+43c.4. But you have not told me why you come at this early hour.
+43c.5. Cr. I come to bring you a message which is sad and painful; not, as I believe, to yourself but to all of us who are your friends, and saddest of all to me.
+43c.6. Soc. What!
+43d.1. I suppose that the ship has come from Delos, on the arrival of which I am to die?
+43d.2. Cr. No, the ship has not actually arrived, but she will probably be here to-day, as persons who have come from Sunium tell me that they have left her there;
+43d.3. and therefore to-morrow, Socrates, will be the last day of your life.
+43d.4. Soc. Very well, Crito; if such is the will of God, I am willing;
+43d.5. but my belief is that there will be a delay of a day.
+44a.1. Cr. Why do you say this?
+44a.2. Soc. I will tell you.
+44a.3. I am to die on the day after the arrival of the ship?
+44a.4. Cr. Yes; that is what the authorities say.
+44a.5. Soc. But I do not think that the ship will be here until to-morrow;
+44a.6. this I gather from a vision which I had last night, or rather only just now,
+44a.7. when you fortunately allowed me to sleep.
+44a.8. Cr. And what was the nature of the vision?
+44b.1. Soc. There came to me the likeness of a woman, fair and comely, clothed in white raiment, who called to me and said:
+44b.2. O Socrates- "The third day hence, to Phthia shalt thou go."
+44b.3. Cr. What a singular dream, Socrates!
+44b.4. Soc. There can be no doubt about the meaning Crito, I think.
+44b.5. Cr. Yes: the meaning is only too clear.
+44b.6. But, O! my beloved Socrates, let me entreat you once more to take my advice and escape.
+44c.1. For if you die I shall not only lose a friend who can never be replaced, but there is another evil: people who do not know you and me will believe that I might have saved you if I had been willing to give money, but that I did not care.
+44c.2. Now, can there be a worse disgrace than this- that I should be thought to value money more than the life of a friend?
+44c.3. For the many will not be persuaded that I wanted you to escape, and that you refused.
+44c.4. Soc. But why, my dear Crito, should we care about the opinion of the many?
+44d.1. Good men, and they are the only persons who are worth considering, will think of these things truly as they happened.
+44d.2. Cr. But do you see. Socrates, that the opinion of the many must be regarded,
+44d.3. as is evident in your own case, because they can do the very greatest evil to anyone who has lost their good opinion?
+44d.4. Soc. I only wish, Crito, that they could; for then they could also do the greatest good, and that would be well.
+44d.5. But the truth is, that they can do neither good nor evil:
+44e.1. they cannot make a man wise or make him foolish; and whatever they do is the result of chance.
+44e.2. Cr. Well, I will not dispute about that;
+44e.3. but please to tell me, Socrates,
+44e.4. whether you are not acting out of regard to me and your other friends: are you not afraid that if you escape hence we may get into trouble with the informers for having stolen you away, and lose either the whole or a great part of our property; or that even a worse evil may happen to us?
+45a.1. Now, if this is your fear, be at ease;
+45a.2. for in order to save you, we ought surely to run this or even a greater risk;
+45a.3. be persuaded, then, and do as I say.
+45a.4. Soc. Yes, Crito, that is one fear which you mention, but by no means the only one.
+45a.5. Cr. Fear not. There are persons who at no great cost are willing to save you and bring you out of prison;
+45a.6. and as for the informers, you may observe that they are far from being exorbitant in their demands; a little money will satisfy them.
+45b.1. My means, which, as I am sure, are ample, are at your service,
+45b.2. and if you have a scruple about spending all mine, here are strangers who will give you the use of theirs;
+45b.3. and one of them, Simmias the Theban, has brought a sum of money for this very purpose; and Cebes and many others are willing to spend their money too.
+45b.4. I say, therefore, do not on that account hesitate about making your escape, and do not say, as you did in the court, that you will have a difficulty in knowing what to do with yourself if you escape.
+45c.1. For men will love you in other places to which you may go, and not in Athens only;
+45c.2. there are friends of mine in Thessaly, if you like to go to them, who will value and protect you, and no Thessalian will give you any trouble. Nor can I think that you are justified, Socrates, in betraying your own life when you might be saved; this is playing into the hands of your enemies and destroyers;
+45d.1. and moreover I should say that you were betraying your children; for you might bring them up and educate them; instead of which you go away and leave them, and they will have to take their chance;
+45d.2. and if they do not meet with the usual fate of orphans, there will be small thanks to you.
+45d.3. No man should bring children into the world who is unwilling to persevere to the end in their nurture and education. But you are choosing the easier part, as I think,
+45d.4. not the better and manlier, which would rather have become one who professes virtue in all his actions, like yourself.
+45e.1. And, indeed, I am ashamed not only of you, but of us who are your friends, when I reflect that this entire business of yours will be attributed to our want of courage. The trial need never have come on, or might have been brought to another issue; and the end of all, which is the crowning absurdity, will seem to have been permitted by us, through cowardice and baseness, who might have saved you, as you might have saved yourself, if we had been good for anything (for there was no difficulty in escaping);
+46a.1. and we did not see how disgraceful, Socrates, and also miserable all this will be to us as well as to you.
+46a.2. Make your mind up then, or rather have your mind already made up, for the time of deliberation is over, and there is only one thing to be done,
+46a.3. which must be done, if at all, this very night, and which any delay will render all but impossible;
+46a.4. I beseech you therefore, Socrates, to be persuaded by me, and to do as I say.
+46b.1. Soc. Dear Crito, your zeal is invaluable, if a right one;
+46b.2. but if wrong, the greater the zeal the greater the evil;
+46b.3. and therefore we ought to consider whether these things shall be done or not.
+46b.4. For I am and always have been one of those natures who must be guided by reason, whatever the reason may be which upon reflection appears to me to be the best;
+46c.1. and now that this fortune has come upon me, I cannot put away the reasons which I have before given: the principles which I have hitherto honored and revered I still honor,
+46c.2. and unless we can find other and better principles on the instant, I am certain not to agree with you; no, not even if the power of the multitude could inflict many more imprisonments, confiscations, deaths, frightening us like children with hobgoblin terrors.
+46c.3. But what will be the fairest way of considering the question?
+46c.4. Shall I return to your old argument about the opinions of men,
+46d.1. some of which are to be regarded, and others, as we were saying, are not to be regarded?
+46d.2. Now were we right in maintaining this before I was condemned? And has the argument which was once good now proved to be talk for the sake of talking; in fact an amusement only, and altogether vanity?
+46d.3. That is what I want to consider with your help, Crito: whether, under my present circumstances, the argument appears to be in any way different or not; and is to be allowed by me or disallowed.
+46e.1. That argument, which, as I believe, is maintained by many who assume to be authorities, was to the effect, as I was saying, that the opinions of some men are to be regarded, and of other men not to be regarded.
+46e.2. %% not translated %%
+47a.1. Now you, Crito, are a disinterested person who are not going to die to-morrow- at least, there is no human probability of this, and you are therefore not liable to be deceived by the circumstances in which you are placed.
+47a.2. Tell me, then, whether I am right in saying that some opinions, and the opinions of some men only, are to be valued, and other opinions, and the opinions of other men, are not to be valued.
+47a.3. I ask you whether I was right in maintaining this?
+47a.4. %In precious sentence%
+47a.5. Cr. Certainly.
+47a.6. Soc. The good are to be regarded, and not the bad?
+47a.7. Cr. Yes.
+47a.8. Soc. And the opinions of the wise are good, and the opinions of the unwise are evil?
+47a.9. Cr. Certainly.
+47a.10. Soc. And what was said about another matter?
+47b.1. Was the disciple in gymnastics supposed to attend to the praise and blame and opinion of every man, or of one man only- his physician or trainer, whoever that was?
+47b.2. Cr. Of one man only.
+47b.3. Soc. And he ought to fear the censure and welcome the praise of that one only, and not of the many?
+47b.4. Cr. That is clear.
+47b.5. Soc. And he ought to live and train, and eat and drink in the way which seems good to his single master who has understanding, rather than according to the opinion of all other men put together?
+47b.6. Cr. True.
+47c.1. %In next sentence%
+47c.2. Soc. And if he disobeys and disregards the opinion and approval of the one, and regards the opinion of the many who have no understanding, will he not suffer evil?
+47c.3. Cr. Certainly he will.
+47c.4. Soc. And what will the evil be, whither tending and what affecting, in the disobedient person?
+47c.5. Cr. Clearly, affecting the body;
+47c.6. that is what is destroyed by the evil.
+47c.7. Soc. Very good;
+47d.1. and is not this true, Crito, of other things which we need not separately enumerate? In the matter of just and unjust, fair and foul, good and evil, which are the subjects of our present consultation, ought we to follow the opinion of the many and to fear them; or the opinion of the one man who has understanding, and whom we ought to fear and reverence more than all the rest of the world:
+47d.2. and whom deserting we shall destroy and injure that principle in us which may be assumed to be improved by justice and deteriorated by injustice;
+47d.3. is there not such a principle?
+47d.4. Cr. Certainly there is, Socrates.
+47e.1. Soc. Take a parallel instance; if, acting under the advice of men who have no understanding, we destroy that which is improvable by health and deteriorated by disease- when that has been destroyed, I say, would life be worth having?
+47e.2. And that is- the body?
+47e.3. %In previous sentence%
+47e.4. Cr. Yes.
+47e.5. Soc. Could we live, having an evil and corrupted body?
+47e.6. Cr. Certainly not.
+47e.7. Soc. And will life be worth having, if that higher part of man be depraved, which is improved by justice and deteriorated by injustice?
+48a.1. Do we suppose that principle, whatever it may be in man, which has to do with justice and injustice, to be inferior to the body?
+48a.2. Cr. Certainly not.
+48a.3. Soc. More honored, then?
+48a.4. Cr. Far more honored.
+48a.5. Soc. Then, my friend, we must not regard what the many say of us: but what he, the one man who has understanding of just and unjust, will say, and what the truth will say.
+48a.6. And therefore you begin in error when you suggest that we should regard the opinion of the many about just and unjust, good and evil, honorable and dishonorable.
+48b.1. Well, someone will say, "But the many can kill us."
+48b.2. Cr. Yes, Socrates;
+48b.3. that will clearly be the answer.
+48b.4. %In previous sentence%
+48b.5. Soc. That is true; but still I find with surprise that the old argument is, as I conceive, unshaken as ever.
+48b.6. And I should like to know Whether I may say the same of another proposition- that not life, but a good life, is to be chiefly valued?
+48b.7. Cr. Yes, that also remains.
+48b.8. Soc. And a good life is equivalent to a just and honorable one- that holds also?
+48b.9. Cr. Yes, that holds.
+48c.1. Soc. From these premises I proceed to argue the question whether I ought or ought not to try to escape without the consent of the Athenians:
+48c.2. and if I am clearly right in escaping, then I will make the attempt; but if not, I will abstain.
+48c.3. The other considerations which you mention, of money and loss of character, and the duty of educating children, are, I fear, only the doctrines of the multitude, who would be as ready to call people to life, if they were able, as they are to put them to death- and with as little reason.
+48d.1. But now, since the argument has thus far prevailed, the only question which remains to be considered is, whether we shall do rightly either in escaping or in suffering others to aid in our escape and paying them in money and thanks, or whether we shan not do rightly;
+48d.2. and if the latter, then death or any other calamity which may ensue on my remaining here must not be allowed to enter into the calculation.
+48d.3. Cr. I think that you are right, Socrates; how then shall we proceed?
+48e.1. Soc. Let us consider the matter together, and do you either refute me if you can, and I will be convinced;
+48e.2. or else cease, my dear friend, from repeating to me that I ought to escape against the wishes of the Athenians:
+48e.3. for I am extremely desirous to be persuaded by you, but not against my own better judgment.
+49a.1. And now please to consider my first position, and do your best to answer me.
+49a.2. Cr. I will do my best.
+49a.3. Soc. Are we to say that we are never intentionally to do wrong, or that in one way we ought and in another way we ought not to do wrong,
+49a.4. or is doing wrong always evil and dishonorable, as I was just now saying, and as has been already acknowledged by us?
+49b.1. Are all our former admissions which were made within a few days to be thrown away? And have we, at our age, been earnestly discoursing with one another all our life long only to discover that we are no better than children?
+49b.3. Or are we to rest assured, in spite of the opinion of the many, and in spite of consequences whether better or worse, of the truth of what was then said, that injustice is always an evil and dishonor to him who acts unjustly?
+49b.4. Shall we affirm that?
+49b.5. Cr. Yes.
+49b.6. Soc. Then we must do no wrong?
+49b.7. Cr. Certainly not.
+49b.8. Soc. Nor when injured injure in return, as the many imagine; for we must injure no one at all?
+49c.1. Cr. Clearly not.
+49c.2. Soc. Again,
+49c.3. Crito, may we do evil?
+49c.4. Cr. Surely not, Socrates.
+49c.5. %In next sentence%
+49c.6. Soc. And what of doing evil in return for evil, which is the morality of the many-is that just or not?
+49c.7. Cr. Not just.
+49c.8. Soc. For doing evil to another is the same as injuring him?
+49c.9. Cr. Very true.
+49c.10. Soc. Then we ought not to retaliate or render evil for evil to anyone, whatever evil we may have suffered from him.
+49d.1. But I would have you consider, Crito, whether you really mean what you are saying.
+49d.2. For this opinion has never been held, and never will be held, by any considerable number of persons;
+49d.3. and those who are agreed and those who are not agreed upon this point have no common ground, and can only despise one another, when they see how widely they differ.
+49d.4. Tell me, then, whether you agree with and assent to my first principle, that neither injury nor retaliation nor warding off evil by evil is ever right. And shall that be the premise of our agreement? Or do you decline and dissent from this?
+49e.1. For this has been of old and is still my opinion; but, if you are of another opinion, let me hear what you have to say.
+49e.2. If, however, you remain of the same mind as formerly, I will proceed to the next step.
+49e.3. Cr. You may proceed, for I have not changed my mind.
+49e.4. %In Previous sentence%
+49e.5. Soc. Then I will proceed to the next step, which may be put in the form of a question:
+49e.6. Ought a man to do what he admits to be right, or ought he to betray the right?
+49e.7. Cr. He ought to do what he thinks right.
+49e.8. Soc. But if this is true, what is the application?
+50a.1. In leaving the prison against the will of the Athenians, do I wrong any? or rather do I not wrong those whom I ought least to wrong?
+50a.2. Do I not desert the principles which were acknowledged by us to be just? What do you say?
+50a.3. Cr. I cannot tell, Socrates,
+50a.4. for I do not know.
+50a.5. Soc. Then consider the matter in this way:
+50a.6. Imagine that I am about to play truant (you may call the proceeding by any name which you like), and the laws and the government come and interrogate me:
+50a.7. "Tell us, Socrates," they say; "what are you about?
+50b.1. are you going by an act of yours to overturn us- the laws and the whole State, as far as in you lies?
+50b.2. Do you imagine that a State can subsist and not be overthrown, in which the decisions of law have no power, but are set aside and overthrown by individuals?"
+50b.3. What will be our answer, Crito, to these and the like words?
+50b.4. Anyone, and especially a clever rhetorician, will have a good deal to urge about the evil of setting aside the law which requires a sentence to be carried out;
+50c.1. and we might reply, "Yes; but the State has injured us and given an unjust sentence."
+50c.2. Suppose I say that?
+50c.3. Cr. Very good, Socrates.
+50c.4. %In the next sentence%
+50c.5. Soc. "And was that our agreement with you?" the law would say, "or were you to abide by the sentence of the State?"
+50c.6. And if I were to express astonishment at their saying this, the law would probably add: "Answer, Socrates, instead of opening your eyes: you are in the habit of asking and answering questions.
+50d.1. Tell us what complaint you have to make against us which justifies you in attempting to destroy us and the State?
+50d.2. In the first place did we not bring you into existence? Your father married your mother by our aid and begat you.
+50d.3. Say whether you have any objection to urge against those of us who regulate marriage?"
+50d.4. None, I should reply.
+50d.5. "Or against those of us who regulate the system of nurture and education of children in which you were trained?
+50e.1. Were not the laws, who have the charge of this, right in commanding your father to train you in music and gymnastic?"
+50e.2. Right, I should reply.
+50e.3. "Well,
+50e.4. then, since you were brought into the world and nurtured and educated by us, can you deny in the first place that you are our child and slave, as your fathers were before you?
+50e.5. And if this is true you are not on equal terms with us; nor can you think that you have a right to do to us what we are doing to you.
+51a.1. Would you have any right to strike or revile or do any other evil to a father or to your master, if you had one, when you have been struck or reviled by him, or received some other evil at his hands?- you would not say this?
+51a.2. And because we think right to destroy you, do you think that you have any right to destroy us in return, and your country as far as in you lies? And will you, O professor of true virtue, say that you are justified in this?
+51b.1. Has a philosopher like you failed to discover that our country is more to be valued and higher and holier far than mother or father or any ancestor, and more to be regarded in the eyes of the gods and of men of understanding? also to be soothed, and gently and reverently entreated when angry, even more than a father, and if not persuaded, obeyed? And when we are punished by her, whether with imprisonment or stripes, the punishment is to be endured in silence; and if she leads us to wounds or death in battle, thither we follow as is right; neither may anyone yield or retreat or leave his rank, but whether in battle or in a court of law, or in any other place, he must do what his city and his country order him; or he must change their view of what is just:
+51c.1. and if he may do no violence to his father or mother, much less may he do violence to his country."
+51c.2. What answer shall we make to this, Crito?
+51c.3. Do the laws speak truly, or do they not?
+51c.4. Cr. I think that they do.
+51c.5. Soc. Then the laws will say: "Consider, Socrates, if this is true, that in your present attempt you are going to do us wrong.
+51c.6. For, after having brought you into the world, and nurtured and educated you, and given you and every other citizen a share in every good that we had to give, we further proclaim and give the right to every Athenian, that if he does not like us when he has come of age and has seen the ways of the city, and made our acquaintance, he may go where he pleases and take his goods with him;
+51d.1. and none of us laws will forbid him or interfere with him. Any of you who does not like us and the city, and who wants to go to a colony or to any other city, may go where he likes, and take his goods with him.
+52a.1. But he who has experience of the manner in which we order justice and administer the State, and still remains, has entered into an implied contract that he will do as we command him. And he who disobeys us is, as we maintain, thrice wrong: first, because in disobeying us he is disobeying his parents; secondly, because we are the authors of his education; thirdly, because he has made an agreement with us that he will duly obey our commands; and he neither obeys them nor convinces us that our commands are wrong; and we do not rudely impose them, but give him the alternative of obeying or convincing us; that is what we offer and he does neither.
+52a.2. These are the sort of accusations to which, as we were saying, you, Socrates, will be exposed if you accomplish your intentions; you, above all other Athenians."
+52a.3. Suppose I ask,
+52a.4. why is this?
+52a.5. they will justly retort upon me that I above all other men have acknowledged the agreement.
+52b.1. "There is clear proof," they will say, "Socrates, that we and the city were not displeasing to you.
+52b.2. Of all Athenians you have been the most constant resident in the city, which, as you never leave, you may be supposed to love. For you never went out of the city either to see the games, except once when you went to the Isthmus, or to any other place unless when you were on military service; nor did you travel as other men do. Nor had you any curiosity to know other States or their laws: your affections did not go beyond us and our State;
+52c.1. we were your especial favorites, and you acquiesced in our government of you; and this is the State in which you begat your children, which is a proof of your satisfaction.
+52c.2. Moreover, you might, if you had liked, have fixed the penalty at banishment in the course of the trial-the State which refuses to let you go now would have let you go then.
+52c.3. But you pretended that you preferred death to exile, and that you were not grieved at death.
+52c.4. And now you have forgotten these fine sentiments, and pay no respect to us, the laws, of whom you are the destroyer; and are doing what only a miserable slave would do, running away and turning your back upon the compacts and agreements which you made as a citizen.
+52d.1. And first of all answer this very question: Are we right in saying that you agreed to be governed according to us in deed, and not in word only? Is that true or not?"
+52d.2. How shall we answer that, Crito?
+52d.3. Must we not agree?
+52d.4. Cr. There is no help, Socrates.
+52e.1. Soc. Then will they not say: "You, Socrates, are breaking the covenants and agreements which you made with us at your leisure, not in any haste or under any compulsion or deception, but having had seventy years to think of them, during which time you were at liberty to leave the city, if we were not to your mind, or if our covenants appeared to you to be unfair.
+52e.2. You had your choice, and might have gone either to Lacedaemon or Crete, which you often praise for their good government, or to some other Hellenic or foreign State.
+53a.1. Whereas you, above all other Athenians, seemed to be so fond of the State, or, in other words, of us her laws
+53a.2. (for who would like a State that has no laws?), that you never stirred out of her: the halt, the blind, the maimed, were not more stationary in her than you were.
+53a.3. And now you run away and forsake your agreements.
+53a.4. Not so, Socrates, if you will take our advice; do not make yourself ridiculous by escaping out of the city.
+53b.1. "For just consider, if you transgress and err in this sort of way, what good will you do, either to yourself or to your friends?
+53b.2. That your friends will be driven into exile and deprived of citizenship, or will lose their property, is tolerably certain;
+53b.3. and you yourself, if you fly to one of the neighboring cities, as, for example, Thebes or Megara, both of which are well-governed cities, will come to them as an enemy, Socrates, and their government will be against you, and all patriotic citizens will cast an evil eye upon you as a subverter of the laws, and you will confirm in the minds of the judges the justice of their own condemnation of you.
+53c.1. For he who is a corrupter of the laws is more than likely to be corrupter of the young and foolish portion of mankind.
+53c.2. Will you then flee from well-ordered cities and virtuous men?
+53c.3. and is existence worth having on these terms?
+53c.4. Or will you go to them without shame, and talk to them, Socrates? And what will you say to them?
+53c.5. What you say here about virtue and justice and institutions and laws being the best things among men?
+53d.1. Would that be decent of you?
+53d.2. Surely not.
+53d.3. But if you go away from well-governed States to Crito's friends in Thessaly,
+53d.4. where there is great disorder and license, they will be charmed to have the tale of your escape from prison, set off with ludicrous particulars of the manner in which you were wrapped in a goatskin or some other disguise, and metamorphosed as the fashion of runaways is- that is very likely;
+53d.5. but will there be no one to remind you that in your old age you violated the most sacred laws from a miserable desire of a little more life?
+53e.1. Perhaps not, if you keep them in a good temper;
+53e.2. but if they are out of temper you will hear many degrading things;
+53e.3. you will live, but how?- as the flatterer of all men, and the servant of all men; and doing what?- eating and drinking in Thessaly, having gone abroad in order that you may get a dinner.
+53e.4. And where will be your fine sentiments about justice and virtue then?
+54a.1. Say that you wish to live for the sake of your children, that you may bring them up and educate them-
+54a.2. %in Previous sentence%
+54a.3. will you take them into Thessaly and deprive them of Athenian citizenship? Is that the benefit which you would confer upon them?
+54a.4. Or are you under the impression that they will be better cared for and educated here if you are still alive, although absent from them;
+54a.5. for that your friends will take care of them?
+54a.6. Do you fancy that if you are an inhabitant of Thessaly they will take care of them, and if you are an inhabitant of the other world they will not take care of them?
+54b.1. Nay; but if they who call themselves friends are truly friends, they surely will.
+54b.2. "Listen, then, Socrates, to us who have brought you up. Think not of life and children first, and of justice afterwards, but of justice first, that you may be justified before the princes of the world below.
+54b.3. For neither will you nor any that belong to you be happier or holier or juster in this life, or happier in another, if you do as Crito bids.
+54b.4. Now you depart in innocence, a sufferer and not a doer of evil; a victim, not of the laws, but of men.
+54c.1. But if you go forth, returning evil for evil, and injury for injury, breaking the covenants and agreements which you have made with us, and wronging those whom you ought least to wrong, that is to say, yourself, your friends, your country, and us, we shall be angry with you while you live, and our brethren, the laws in the world below, will receive you as an enemy; for they will know that you have done your best to destroy us.
+54c.2. Listen, then, to us and not to Crito." This is the voice which I seem to hear murmuring in my ears, like the sound of the flute in the ears of the mystic; that voice, I say, is humming in my ears, and prevents me from hearing any other.
+54c.3. And I know that anything more which you will say will be in vain.
+54c.4. Yet speak, if you have anything to say.
+54d.1. Cr. I have nothing to say, Socrates.
+54e.1. Soc. Then let me follow the intimations of the will of God.
diff --git a/backend/data/library/tlg0059/tlg003/tlg0059.tlg003.perseus-far1.txt b/backend/data/library/tlg0059/tlg003/tlg0059.tlg003.perseus-far1.txt
index 0b8e084..011ef4c 100644
--- a/backend/data/library/tlg0059/tlg003/tlg0059.tlg003.perseus-far1.txt
+++ b/backend/data/library/tlg0059/tlg003/tlg0059.tlg003.perseus-far1.txt
@@ -1,31 +1,31 @@
 43a.1. سقراط: برای چه بدین زودی آمده‌ای، ای کریتون؟
 43a.2. یا اینکه اکنون خیلی زود نیست؟
 43a.3. کریتون: آری همینطور است.
-43a.4.  سقراط: حدودا چه هنگام [است]؟
+43a.4. سقراط: حدودا چه هنگام [است]؟
 43a.5. کریتون: پیش از سپیده سحر.
 43a.6. سقراط: تعجب می‌کنم چطور نگهبان زندان به تو اذن ورود داد.
 43a.7. کریتون: ای سقراط، از پیش با من آشنا است، چرا که اغلب به اینجا می آیم، به علاوه به او لطفی کرده‌ام.
-43a.8.  سقراط: هم اکنون آمدی یا خیلی وقت است؟
+43a.8. سقراط: هم اکنون آمدی یا خیلی وقت است؟
 43b.1. کریتون: کمی پیشتر.
-43b.2.  سقراط: پس چرا فورا بیدارم نکردی و در عوض کنارم خاموش نشستی؟
+43b.2. سقراط: پس چرا فورا بیدارم نکردی و در عوض کنارم خاموش نشستی؟
 43b.3. کریتون: ای سقراط، سوگند به زئوس نه، که خود نمی‌خواستم در چنین بی‌خوابی و رنجی باشم، و از این گذشته دیربازی‌ست محو تماشای تو هستم که چگونه آرام خفته‌ای؛
 43b.4. و عمداً بیدارت نکردم تا چندی را به‌خوشی سپری کنی.
 43b.5. تا کنون اغلب تو را در طول زندگانی‌ات به دلیل منش‌ات سعادتمند قلمداد کرده‌ام و اکنون بیش از پیش، که چه سهل و آرام این بداقبالی کنونی را متحمل شده‌ای.
-43c.1.  سقراط: باری، ای کریتون، اگر بایستی اکنون بمیرم، برآشفتگی در سن و سال من ناشایست خواهد بود.
-43c.2.  کریتون: ای سقراط ! دیگرانی هم در این سن به چنین بداقبالی‌هایی دچار می‌گردند، با این حال سن‌، آنان را به هیچ روی از برآشفتگی به نزد فرجام خویش نرهانیده است.
-43c.3.  سقراط: درست است.
+43c.1. سقراط: باری، ای کریتون، اگر بایستی اکنون بمیرم، برآشفتگی در سن و سال من ناشایست خواهد بود.
+43c.2. کریتون: ای سقراط ! دیگرانی هم در این سن به چنین بداقبالی‌هایی دچار می‌گردند، با این حال سن‌، آنان را به هیچ روی از برآشفتگی به نزد فرجام خویش نرهانیده است.
+43c.3. سقراط: درست است.
 43c.4. اما از چه روی این سان زود آمده‌ای؟
-43c.5.  کریتون: آورنده‌ی خبری ناگوار هستم، ای سقراط، نه برای تو، آنگونه که برای من آشکار است، اما برای من و همه‌ی دوستدارانت البته سخت و ناگوار، چه به نظرم می‌آید در بین آنان برای من ناگوارترین باشد.
+43c.5. کریتون: آورنده‌ی خبری ناگوار هستم، ای سقراط، نه برای تو، آنگونه که برای من آشکار است، اما برای من و همه‌ی دوستدارانت البته سخت و ناگوار، چه به نظرم می‌آید در بین آنان برای من ناگوارترین باشد.
 43c.6. سقراط: چه خبری؟
 43d.1. آیا آن کشتی که رسیدنش از دلوس مقتضی مرگ من است رسیده است؟
-43d.2.  کریتون: فعلاً نرسیده است، اما طبق گزارشات آنانی که از سونیون آمده‌اند و کشتی را درآنجا واگذاشتند گمان می‌کنم امروز برسد.
+43d.2. کریتون: فعلاً نرسیده است، اما طبق گزارشات آنانی که از سونیون آمده‌اند و کشتی را درآنجا واگذاشتند گمان می‌کنم امروز برسد.
 43d.3. از این پیام‌آوران بَس هویدا که امروز خواهد آمد، ای سقراط ! چه آنگاه فردا به فرجام رسیدنِ عمر تو ناگزیر است.
-43d.4.  سقراط: باری ای کریتون، هر چه پیش آید خیر است. اگر مُرادِ خدایان بر این باشد، چنین باد.
+43d.4. سقراط: باری ای کریتون، هر چه پیش آید خیر است. اگر مُرادِ خدایان بر این باشد، چنین باد.
 43d.5. هرچند فکر نمی‌کنم که امروز بیاید.
-44a.1.  کریتون: از چه رو چنین ادعا می‌کنی؟
-44a.2.  سقراط: برایت توضیح می‌دهم. 
+44a.1. کریتون: از چه رو چنین ادعا می‌کنی؟
+44a.2. سقراط: برایت توضیح می‌دهم.
 44a.3. مگر نه این که فردای روزی که کشتی بیاید باید بمیرم؟
-44a.4.  کریتون: متولیانش که اینطور می‌گویند.
+44a.4. کریتون: متولیانش که اینطور می‌گویند.
 44a.5. سقراط: کنون به نظرم می‌آید آن کشتی نه امروز بلکه فردا می‌رسد.
 44a.6. و استدلال من از رویایی‌ ست که اندکی پیش در اثنای شب دیده‌ام.
 44a.7. چه بجا از بیدار کردن من حذر کردی.
@@ -37,7 +37,7 @@
 44b.5. کریتون: قطعا همینطور به نظر می‌رسد.
 44b.6. اما ای سقراط عزیز، اکنون نیز گوش با من بدار و خود را برهان.
 44c.1. چون اگر تو بمیری برای من نه تنها یک بداقبالی است، بلکه از سویی محروم شدن از چنین یاری است که هرگز کسی را مانندش نخواهم یافت، و از سوی دیگر عموم مردم که مرا و تو را به خوبی نمی‌شناسند گمان خواهند کرد که اگر مایل به خرج کردنِ دارایی‌هایم بودم، می‌توانستم تو را نجات دهم، اما اعتنایی نکردم.
-44c.2. و افزون بر این کدام بدنامی ننگین‌تر از شهره بودن به اینکه پول در نظرم اولی‌تر از عزیزانم است؟ 
+44c.2. و افزون بر این کدام بدنامی ننگین‌تر از شهره بودن به اینکه پول در نظرم اولی‌تر از عزیزانم است؟
 44c.3. زیرا عموم مردم باور نخواهند کرد که تو خود علی رغم اصرارهای ما از ترک اینجا امتناع ورزیدی.
 44c.4. سقراط: اما ای کریتون گرامی، چرا چنین به عقیده‌ی عموم مردم اعتنا می‌کنیم؟
 44d.1. زیرا والاترین آنها، که بیشتر درخور توجه‌اند، امور را همانگونه که رخ داده‌اند درک خواهند کرد.
@@ -53,20 +53,20 @@
 45a.2. زیرا بر ماست که این خطر را به جان خریده و نجاتت دهیم،و اگر نیاز باشد حتی خطراتی بزرگتر از این.
 45a.3. حال به من گوش بدار و جز این مکن.
 45a.4. سقراط: ای کریتون، این‌ها را در نظر گرفته‌ام و نیز بسیاری چیزهای دیگر را.
-45a.5. باری بیم اش به دل راه مده ــ چرا که عده‌ای حاضرند در ازای دریافت بهایی ناچیز تو را نجات داده و از اینجا ببرند. 
+45a.5. باری بیم اش به دل راه مده ــ چرا که عده‌ای حاضرند در ازای دریافت بهایی ناچیز تو را نجات داده و از اینجا ببرند.
 45a.6. گذشته از این، نمی‌بینی این خبرچینان چه مفت‌‌اند و چه‌بسا برای ساکت کردن ایشان خرده‌پولی بیش لازم نباشد؟
 45b.1. باری تو بر دارایی من که کافی می‌پندارم‌اش صاحب اختیاری؛
 45b.2. به علاوه اگر ملاحظه‌ی من را می‌کنی و می‌پنداری نبایست اموالم را خرج کنم، یارانی (غیر آتنی) در اینجا حاضرند هزینه کنند.
 45b.3. و یکی‌شان، سیمیاس تبایی، بدین منظور پول کافی آورده است و کِبِس و بسیاری دیگر نیز جملگی آماده‌اند.
 45b.4. پس چنان‌که می‌گویم، از ترس این از نجات خود منصرف مشو و از آنچه در دادگاه گفتی مشوش مباش که اگر از اینجا بروی نخواهی دانست با خود چه کنی.
-45c.1. زیرا هرگاه به هر کجای که رفته باشی در بسیاری جاها با آغوش باز پذیرای تو خواهند بود، 
+45c.1. زیرا هرگاه به هر کجای که رفته باشی در بسیاری جاها با آغوش باز پذیرای تو خواهند بود،
 45c.2. و اگر به سوی تسالی عزم رفتن کنی، آنجا مرا یارانی است که تو را بسی ارج نهاده و امنیتت را فراهم خواهند کرد، تا هیچکس در تسالی آسیبی به تو نرساند. ای سقراط، افزون بر این به نظر من اقدام به این امر عادلانه نیست که وقتی نجات یافتن ممکن است خود را تسلیم کنی، و اصرار کنی همان چیزی را بر سر خود بیاوری که دشمنان تو بر آن اصرار دارند، و در آرزوی نابودی تو بر آن مصر بودند.
 45d.1. علاوه بر این فکر می‌کنم به فرزندان خودت خیانت می‌کنی، که وقتی امکان بار آوردن و تربیت کردن‌شان را داری بروی و رهایشان کنی، و تا جایی که به تو مربوط می‌شود، آنان هر آنچه برایشان پیش آید همان خواهند کرد.
 45d.2. و یحتمل بر آنان همان خواهد رفت که معمولا در یتیمی بر یتیمان می‌رود.
 45d.3. زیرا یا نمی‌باید فرزندانی آورد یا باید در سختی همراهشان بود و آنان را بار آورد و تربیت کرد، لیک به نظرم می‌رسد که تو راحت‌ترین راه را برگزیده‌ای.
 45d.4. باری باید آنچه را برگزینی که مرد نیکو و جوانمرد بر‌می‌گزیند، تو که ادعا داری در تمام زندگی‌ات دغدغه‌ی فضیلت را داشته‌ای.
 45e.1. از این روی من هم از بابت تو و هم از بابت ما که یاران تو هستیم شرمسارم، مبادا بیندیشند که جملگی امور مرتبط با تو ناشی از ناجوانمردی ما بوده است. هم ورود این دعوی به دادگاه آنچنان که وارد شد در حالی که می‌شد وارد نشود، هم خود جلسه‌ی دعوی آنطور که گذشت، و در نهایت اینکه چونان اوج مسخرگی این ماجرا گمان برند که شرارت و ناجوانمردی ما موجب شد که فرصت از دست دادیم و نه ما تو را نجات دادیم و نه تو خودت را، [گرچه] ممکن و میسر می‌نمود اگر اندک مددی ازسوی ما می‌شد.
-46a.1. از این رو ای سقراط، دریاب که مبادا این‌ها هم برای تو و هم برای ما شر و در عین حال ننگین باشد. 
+46a.1. از این رو ای سقراط، دریاب که مبادا این‌ها هم برای تو و هم برای ما شر و در عین حال ننگین باشد.
 46a.2. باری تامل کن، و شاید دیگر نه زمان تامل کردن بلکه اتمام تامل است، و تنها یک گزینه باقی‌ست؛
 46a.3. زیرا همه‌ی این‌ها می‌بایست در شب آتی صورت پذیرد و اگر درنگ کنیم دیگر ممکن و میسر نخواهد بود.
 46a.4. به هر روی، ای سقراط، به من گوش بدار و هیچ کاری جز این مکن.
@@ -76,7 +76,7 @@
 46b.4. چرا که من اکنون نه برای نخستین بار، بلکه همواره این چنین بوده است که از هیچ یک از کسان خود پیروی نکردم مگر از استدلالی که با سنجش به نظرم بهترین آید.
 46c.1. حال که چنین سرنوشتی برایم رقم خورده است، نمی‌توانم استدلال‌هایی را که پیش‌تر از آنها دم زده‌ام کنار بگذارم، بلکه کمابیش بر من همسان می‌نمایند، و همچون گذشته آنها را مقدم می‌دانم و ارج می‌نهم.
 46c.2. اگر در وضع موجود استدلالی بهتر از آنها نداشته باشیم، نیک بدان که هرگز به تو گردن ننهم، نه حتی اگر قدرت عموم مردم بیشتر از اکنون ما را همچون کودکان با حبس و مرگ و مصادره‌ی اموال بترساند.
-46c.3.  حال چگونه این‌ها را به سزاوارترین وجه بسنجیم؟
+46c.3. حال چگونه این‌ها را به سزاوارترین وجه بسنجیم؟
 46c.4. چه بسا نخست آن سخنی را که تو درباره‌ی عقاید گفتی پی بگیریم.
 46d.1. آیا همواره درست می‌گفتیم که باید به برخی عقاید توجه کرد و به برخی دیگر نه؟
 46d.2. یا پیش‌ از آنکه مرا مردن می‌بایست درست می‌گفتیم، اما اکنون آشکار شد که صرف سخن‌وری چنان می‌گفتیم و لیکن به‌ راستی لَهو بود و لَغو؟
@@ -106,8 +106,8 @@
 47c.5. کریتون: پیداست بر جسمش.
 47c.6. چه آن را تباه می‌سازد.
 47c.7. سقراط: درست می‌گویی.
-47d.1. ای کریتون، بنابراین در دیگر امور، برای اینکه همه را برنشمریم، به خصوص درباره‌ی عادلانه و ناعادلانه، ننگین و شایسته، و خیر و شر، درباره آنچه که اکنون مورد سنجش ما است، آیا ما بایستی از عقیده‌ی عموم مردم پیروی کرده و از آن بیم بداریم، یا از عقیده‌ی آن یک نفر، اگر شخصی مدبر باشد، که می‌بایست از او بیش از جملگی دیگران بیم و شرم داشت؟ 
-47d.2. اویی که اگر متابعتش نکنیم، آنچه را که با عدالت بهتر می‌شود و با بی‌عدالتی نابود می‌گردد آسیب رسانده و تباه خواهیم نمود. 
+47d.1. ای کریتون، بنابراین در دیگر امور، برای اینکه همه را برنشمریم، به خصوص درباره‌ی عادلانه و ناعادلانه، ننگین و شایسته، و خیر و شر، درباره آنچه که اکنون مورد سنجش ما است، آیا ما بایستی از عقیده‌ی عموم مردم پیروی کرده و از آن بیم بداریم، یا از عقیده‌ی آن یک نفر، اگر شخصی مدبر باشد، که می‌بایست از او بیش از جملگی دیگران بیم و شرم داشت؟
+47d.2. اویی که اگر متابعتش نکنیم، آنچه را که با عدالت بهتر می‌شود و با بی‌عدالتی نابود می‌گردد آسیب رسانده و تباه خواهیم نمود.
 47d.3. یا چنین نیست؟
 47d.4. کریتون: فکر می‌کنم چنین است، ای سقراط.
 47e.1. سقراط: کنون بنگر، اگر با پیروی از عقیده‌ی نابلدان آنچه را که با سلامتی بهتر می‌شود و با بیماری نابود می‌گردد تباه کنیم، آیا با نابود شدن آن زندگی برای ما ارزش زیستن دارد؟
@@ -134,7 +134,7 @@
 48b.9. کریتون: پایبندیم.
 48c.1. سقراط: بنابراین با توجه به توافقات‌مان بایستی این را سنجید که آیا کوشش من در گریختن از اینجا بی رخصت آتنیان عادلانه است یا ناعادلانه؛
 48c.2. و اگر عادلانه می‌نماید بکوشیم، وگرنه رهایش کنیم.
-48c.3. باری ای کریتون، مبادا این ملاحظاتی که تو در باب صرف اموال و بدنامی و بار آوردن فرزندان می‌گویی در حقیقت تاملات آنانی باشد که بی هیچ تعقلی سهل به کشتن می‌دهند و اگر بتوانند باز زنده می‌کنند، یعنی همان عموم مردم. 
+48c.3. باری ای کریتون، مبادا این ملاحظاتی که تو در باب صرف اموال و بدنامی و بار آوردن فرزندان می‌گویی در حقیقت تاملات آنانی باشد که بی هیچ تعقلی سهل به کشتن می‌دهند و اگر بتوانند باز زنده می‌کنند، یعنی همان عموم مردم.
 48d.1. اما، از این رو که استدلال ما چنین اثبات می‌کند، ما جز آنچه هم اکنون گفتیم نمی‌بایست هیچ چیز دیگری را بسنجیم، این که آیا با پول دادن و قدردانی از کسانی‌ که مرا از اینجا بیرون ببرند، و نیز خود با گریختن و گریزاندن، عادلانه عمل خواهیم کرد یا در حقیقت به کلی با انجام این امور بی‌عدالتی خواهیم نمود؟
 48d.2. و چنانچه عیان گردد که عمل بدان‌ها ناعادلانه است، نمی‌بایست هیچ چیز جز بی‌عدالتی کردن را در نظر داشت، نه این را که در صورت ماندن و خاموشی گزیدن بایستی مرد و یا اینکه هر رنج دیگری را متحمل شد.
 48d.3. کریتون: ای سقراط، استدلالت به نظر من درست می‌رسد‍، باری بیندیش که باید چه کنیم.
@@ -143,7 +143,7 @@
 48e.3. زیرا برای من بسیار ارزشمند است که با مُجاب کردن تو چنین کنم، و نه بر خلاف میلت.
 49a.1. حال بنگر که آیا سرآغاز این ملاحظات برای تو قانع‌کننده است، و بکوش تا به نحو احسن به آنچه پرسیده شده پاسخ گویی.
 49a.2. کریتون:البته که خواهم کوشید.
-49a.3. سقراط: آیا برآنیم که به هیچ طریقی نبایست به عمد مرتکب بی‌عدالتی شد، یا می‌توان به برخی طرق بی‌عدالتی کرد و به برخی نه؟ 
+49a.3. سقراط: آیا برآنیم که به هیچ طریقی نبایست به عمد مرتکب بی‌عدالتی شد، یا می‌توان به برخی طرق بی‌عدالتی کرد و به برخی نه؟
 49a.4. یا بی‌عدالتی کردن مطلقا نه خیر است و نه شایسته، همان گونه که ما در گذشته نیز بار‌ها توافق کردیم؟
 49b.1. یا آنچه تا کنون گفته شد، همه‌ی آن توافقات پیشین برای ما در این چند روز نقش بر آب شده‌اند، و پیش از این نیز، ای کریتون، پیرمردانی به این سن‌ و‌ سال به جد با هم مباحثه می‌کردیم، غافل از اینکه ما را خود تفاوتی با کودکان نیست؟
 49b.2. یا فارغ از هر چیز آنچه ما پیش از این می‌گفتیم برجاست؛
@@ -167,10 +167,10 @@
 49d.2. چرا که می‌دانم اندک کسانی این‌ها را باور دارند و خواهند داشت.
 49d.3. حال کسانی که چنین معتقدند و کسانی که نه، آنان را بنیاد مشترکی در بحث نیست، بلکه ناگزیرند که با دیدن آرا دیگری، یکدیگر را به دیده تحقیر بنگرند.
 49d.4. پس اکنون تو نیز به درستی و تمامی بسنج که آیا متفق و هم‌نظری‌، و آنگاه مباحثه را از اینجا آغاز کنیم که نه بی‌عدالتی کردن، نه بی‌عدالتی را تلافی کردن و نه در مقام دفاع با ارتکاب شر انتقام گرفتن هرگز درست نیست، یا اینکه احتراز می‌کنی و با این سرآغاز هم‌نظر نیستی؟
-49e.1.  چرا که دیری است که من بر این باورم و اکنون نیز، لیکن اگر تو باور دیگری داری بگو و شرح کن.
+49e.1. چرا که دیری است که من بر این باورم و اکنون نیز، لیکن اگر تو باور دیگری داری بگو و شرح کن.
 49e.2. اما اگر به سخنان پیشین ما پایبندی، این سخن بعدی را بشنو.
 49e.3. کریتون: پایبندم و نیز هم‌نظرم.
-49e.4.  پس بگو.
+49e.4. پس بگو.
 49e.5. سقراط: پس سخن بعدی را باز می‌گویم، یا به عبارت بهتر، می‌پرسم؛
 49e.6. آیا فرد باید به آنچه موافقت کرده که عادلانه است عمل کند یا باید تزویر کند؟
 49e.7. کریتون: باید عمل کند.
@@ -215,7 +215,7 @@
 52a.1. اما هر یک از شما که بماند، و طریقه‌ای را که ما احکام را داوری کرده و دیگر امور شهر را اداره می‌کنیم نظاره کند، آنگاه می‌گوییم که با ما در عمل این توافق را کرده است که به آنچه ما فرمان دهیم عمل خواهد کرد، و می‌گوییم آنکه نافرمانی کند از سه جهت بی‌عدالتی کرده است: زیرا از ما پیروی نمی‌کند که هم والدینش هستیم و هم او را به بار آوردیم، و دیگر اینکه به فرمان بردن از ما توافق کرده اما نه پیروی می‌کند و نه ما را متقاعد می‌سازد که مرتکب امری ناشایست شده‌ایم، ما آنچه را فرمان می‌دهیم پیش رو نهاده و با قهر به انجام آن اجبار نمی‌کنیم، بلکه دو گزینه را به او وامی‌گذاریم: یا ما را متقاعد سازد یا پیروی کند، اما به هیچ کدام عمل نمی‌کند.
 52a.2. حال می‌گوییم که ای سقراط، تو نیز در معرض این اتهامات خواهی بود اگر به آنچه در سر داری عمل کنی و در میان آتنیان نه کمترین که بیشترین اتهامات گریبان تو را خواهد گرفت.
 52a.3. اینک اگر من بگویم:
-52a.4.  «از چه رو؟»
+52a.4. «از چه رو؟»
 52a.5. شاید عادلانه است که بر من بتازند و چنین بگویند که در میان آتنیان از قضا من بیشترین توافق را با آنها رقم زده‌ام.
 52b.1. زیرا چه بسا بگویند که «ای سقراط، ما را شواهد فراوانی برای این هست که هم ما و هم شهر مقبول تو بوده‌ایم؛
 52b.2. چرا که اگر که بیش از دیگران تو را راضی نمی‌کرد هرگز بیش از جملگی دیگر آتنیان در آن نمی‌ماندی، نه هیچ گاه برای تماشای جشن از شهر بیرون رفتی، مگر یک بار که به ایستموس، نه جز برای لشکرکشی به هیچ جای دیگری رفتی، و نه هرگز همچون دیگر افراد سفر دیگری کردی، و نه اشتیاقی به شناختن دیگر شهرها و دیگر قوانین داشتی، بلکه ما و شهر ما برای تو بسنده بودیم.
@@ -236,10 +236,10 @@
 53b.1. با رفتن از شهر مضحکه نخواهی شد. بنابر‌این اکنون بسنج، با زیر پا گذاشتن این‌ها و عدول از هر کدام چه خیری به خودت یا یاران خودت خواهی رساند؟
 53b.2. زیرا قریب به یقین است که یاران تو نیز خود با خطر تبعید و رانده شدن از شهر یا از دست دادن اموال‌شان مواجه خواهند شد.
 53b.3. اما ای سقراط، اگر نخست خود به یکی از نزدیک‌ترین شهرها بروی، به تبای یا به مگارا - زیرا هر دو در کمالِ قانون مداری‌اند- به مثابه دشمن نظام آنان خواهی رفت، و آنانی که دغدغه‌ی شهرشان را دارند با سوءظن در تو نگرند و تو را تباه‌کننده‌ی قوانین بپندارند، و عقیده‌ی هیئت داوران را تصدیق خواهی کرد، تا بپندارند که حکم تو را به درستی داوری کرده‌اند.
-53c.1.  زیرا آن کس که تباه کننده‌ی قوانین است چه بسا تباه‌کننده جوانان و افراد بی‌خرد نیز در نظر آید.
+53c.1. زیرا آن کس که تباه کننده‌ی قوانین است چه بسا تباه‌کننده جوانان و افراد بی‌خرد نیز در نظر آید.
 53c.2. بنابراین آیا از شهرهای قانون‌مدار و نیز قانون‌مندترین مردمان اجتناب خواهی کرد؟
 53c.3. و با انجام این‌ کار آیا زندگی برای تو ارزش زیستن خواهد داشت؟
-53c.4. یا نزد ایشان رفته و بی‌شرمانه مباحثه خواهی کرد – چه بگویی ای سقراط؟ 
+53c.4. یا نزد ایشان رفته و بی‌شرمانه مباحثه خواهی کرد – چه بگویی ای سقراط؟
 53c.5. همان که اینجا می‌گفتی، که فضیلت و عدالت و عرف‌ها و قوانین برای مردمان بیشترین ارزش را داراست؟
 53d.1. و نمی‌اندیشی که کردار سقراط ناشایست به نظر آید؟
 53d.2. بایستی چنین پنداشت.
@@ -253,16 +253,16 @@
 54a.1. یا به خاطر فرزندانت می‌خواهی زنده بمانی، تا آن‌ها را بار آورده و تربیت کنی؟
 54a.2. اما چگونه؟
 54a.3. آنها را به تسالی برده و در آنجا بار آورده و تربیت خواهی کرد، از آن‌ها بیگانگانی می‌سازی تا از این نیز فیض برند؟
-54a.4. یا اینکه نه و اگر همین‌جا بار آیند و تو زنده بمانی، در حالی که خود پیش آنها نیستی بهتر بار آمده و تربیت خواهند شد؟ 
+54a.4. یا اینکه نه و اگر همین‌جا بار آیند و تو زنده بمانی، در حالی که خود پیش آنها نیستی بهتر بار آمده و تربیت خواهند شد؟
 54a.5. چرا که یارانت مراقب آنها خواهند بود.
 54a.6. چه اگر به تسالی رهسپار شوی، مراقبت کرده، اما اگر به هادس رهسپار شدی مراقبت نخواهند نمود؟
-54b.1. باید چنین پنداشت، اگر به راستی از سوی آنان که می‌گویند یاران تو هستند مددی باشد. 
+54b.1. باید چنین پنداشت، اگر به راستی از سوی آنان که می‌گویند یاران تو هستند مددی باشد.
 54b.2. لیکن، ای سقراط، از ما که تو را بار آوردیم پیروی کن و در برابر عدالت نه فرزندانت را ارجمندتر بدار، نه زندگی را و نه هیچ‌ چیز دیگر را، تا هنگامی که به هادس می‌روی، همه‌ی این‌ها را داشته باشی تا در دفاع از خود به فرمان‌روایان آنجا بگویی.
 54b.3. چرا که پیداست انجام این کار برای تو بدین‌جا نه نیکوتر خواهد بود و نه عادلانه‌تر و نه پرهیزکارانه‌تر، و نه برای هیچ یک از دیگر اطرافیان تو نفعی دارد، و نه چون بدانجا برسی نیکوتر خواهد بود.
 54b.4. باری اکنون اگر بروی، ستمدیده رفته‌ای، نه به دست ما، قوانین، بلکه به دست مردم.
 54c.1. اما اگر بدین شرم‌آوری بگریزی، بی‌عدالتی را تلافی کرده و شر را با شر پاسخ داده‌ای، توافقات و پیمان‌های خود با ما را زیر پا گذاشته و در حق کسانی مرتکب شر شده‌ای که مستحق کمترین بدی هستند، خودت، و عزیزانت، و موطنت، و ما، و مادامی که زنده‌ای ما از تو خشمگین خواهیم بود، و آنجا برادران ما، قوانین هادس، تو را با ملاطفت پذیرا نخواهند شد، چرا که می‌دانند در حد توان خود در نابودی ما کوشیدی.
-54c.2. باری مبادا کریتون تو را به انجام آنچه می‌گوید بیش از ما مجاب کند». ای یار عزیز، کریتون، نیک بدان که من باور دارم این‌ها را می‌شنوم، همان‌طور که رقصندگان کروبانتی باور دارند نوای فلوت‌ها را می‌شنوند، و بانگ این سخنان در من طنین می‌اندازد، به گونه‌ای که نتوانم سخن دیگری را بشنوم. 
+54c.2. باری مبادا کریتون تو را به انجام آنچه می‌گوید بیش از ما مجاب کند». ای یار عزیز، کریتون، نیک بدان که من باور دارم این‌ها را می‌شنوم، همان‌طور که رقصندگان کروبانتی باور دارند نوای فلوت‌ها را می‌شنوند، و بانگ این سخنان در من طنین می‌اندازد، به گونه‌ای که نتوانم سخن دیگری را بشنوم.
 54c.3. اما بدان، تا جایی که اکنون معتقدم، اگر خلاف این‌ها را بگویی، بیهوده سخن گفته‌ای.
-54c.4.  با این همه اگر فکر می‌کنی توفیق بیشتری می‌یابی بگو.
+54c.4. با این همه اگر فکر می‌کنی توفیق بیشتری می‌یابی بگو.
 54d.1. کریتون: نه ای سقراط، سخنی ندارم.
 54e.1. سقراط: بنابراین ای کریتون، بگذار چنین عمل کنیم، چرا که ایزد ما را چنین هدایت می‌کند.
diff --git a/backend/data/library/tlg0059/tlg003/tlg0059.tlg003.perseus-far2.txt b/backend/data/library/tlg0059/tlg003/tlg0059.tlg003.perseus-far2.txt
new file mode 100644
index 0000000..b88d815
--- /dev/null
+++ b/backend/data/library/tlg0059/tlg003/tlg0059.tlg003.perseus-far2.txt
@@ -0,0 +1,268 @@
+43a.1. سقراط: چرا در این وقت آمده‌ای، ای کریتون؟
+43a.2. یا دیگر زود نیست؟
+43a.3. کریتون: البته که چنین است.
+43a.4. سقراط: دقیقا چه زمانی؟
+43a.5. کریتون: هنگام سپیده دم.
+43a.6. سقراط: در عجبم که نگهبان زندان چگونه راضی به گشودنِ در برای تو شد.
+43a.7. کریتون: به خاطرِ رفت و آمد بسیار بدین جا دیگر با من آشنا است، ای سقراط، و نیز از قِبل من چیزی به سود برده است.
+43a.8. سقراط: اینک رسیده‌ای یا پیشتر؟
+43b.1. کریتون: قدری پیشتر.
+43b.2. سقراط: پس چرا بی‌درنگ مرا بیدار نکردی، بلکه خاموش در کنارم نشستی؟
+43b.3. کریتون: نه به زئوس، ای سقراط، که خود بودن در چنین بی خوابی و رنجی را نمی خواستم، لیک چندی [است] از دیدن تو که چه آسوده می‌خوابی نیز در شگفتم،
+43b.4. و عمداً تو را بیدار نکردم تا این چنین در آسوده‌ترین حالت سپری کنی.
+43b.5. به راستی پیشتر نیز اغلب تو را در سراسر زندگی‌ بهر منشت نیکبخت می‌پنداشتم، اما اکنون در این تیره‌بختی پیش‌آمده بسی بیشتر، که چنین به آسودگی و سبکبالی آن را تاب می آوری.
+43c.1. سقراط: به همین دلیل، ای کریتون، آشفته شدن در این سن نابسزا باشد اگر می‌بایست حال به فرجامِ عمر رسیدن.
+43c.2. کریتون: دیگر سالخوردگانی نیز، ای سقراط، به چنین تیره‌بختی‌هایی گرفتار می‌شوند، لیکن سن‌ هیچ‌کدام‌شان را از آشفته شدن بهرِ تقدیر پیش‌آمده‌شان نمی‌رهاند.
+43c.3. سقراط: چنین است.
+43c.4. باری حال برای چه این‌قدر زود آمده‌ای؟
+43c.5. کریتون: پیامی دشوار را آورنده‌ [ام]، ای سقراط، البته نه برای تو، آن‌گونه که بر من پیداست، بلکه بس دشوار و گران برای من و جُمله یاران‌ات، چنان‌که می‌پندارم در بین آنان من [آن را] گران‌ترین بر دوش کشیدمی.
+43c.6. سقراط: چه [باشد] آن؟
+43d.1. مگر آن کشتی، که با ورودش مرا می‌بایست مردن، از دلوس رسیده است؟
+43d.2. کریتون: هنوز نرسیده است، اما به نظرم می‌رسد امروز خواهد آمد، از آنجایی که کسانی که از سونیون آمده و آن [کشتی] را بدانجا وانهاده‌اند خبر آورده‌اند.
+43d.3. بنابراین از این پیام‌آوران آشکار [است] که امروز خواهد رسید، و اینک فردا، ای سقراط، خاتمه‌یافتن زندگی تو بایسته خواهد بود.
+43d.4. سقراط: اما ای کریتون، نیک بختی [است]. اگر خدایان بدین خوش [دارند]، چنین باشد.
+43d.5. گرچه رسیدنِ آن [کشتی] بدین روز را باور ندارم.
+44a.1. کریتون: از کجا این را استنتاج می‌کنی؟
+44a.2. سقراط: من برای تو خواهم گفت.
+44a.3. گویا فردای آن که کشتی فرا برسد مرا مردن می‌بایست.
+44a.4. کریتون: اولیای امور که چنین می‌گویند.
+44a.5. سقراط: حال گمان می‌کنم آن نه در روز جاری، بلکه دیگر [روز] خواهد آمد.
+44a.6. گواهم از رویایی‌ ست که قدری پیشتر در این شب دیده‌ام.
+44a.7. پس در وقت مساعدی به بیدارنکردن من مبادرت ورزیدی.
+44a.8. کریتون: و حال چه بود آن رویا؟
+44b.1. سقراط: می‌پنداشتم زنی نیکو و زیباروی، هیماتیون سپید پوشیده، نزدیک آمده، مرا فراخواند و گفت:
+44b.2. «ای سقراط، در روز سوم به فتیای حاصل‌خیز خواهی آمد.»
+44b.3. کریتون: خوابی [است] نامعمول، ای سقراط.
+44b.4. سقراط: اتفاقاً [رویایی] روشن است،این طور که به نظرم می‌رسد، ای کریتون.
+44b.5. کریتون: آری چه بسیار! چندان که پیداست.
+44b.6. لیکن ای سقراط والامقام ! حتی دراین دم باز از من پیروی کن و خود را نجات بده.
+44c.1. چرا که اگر تو بمیری این برای من فقط یک تیره‌بختی نیست، بلکه در واقع، سوای از دست دادن چنین دوستی که من هرگز هیچکس را مانندش پیدا نخواهم کرد؛ هنوز هم اکثریت که مرا و تو را نیک نمی‌شناسند چنین گمان برند که اگر می‌خواستم به پرداختن بهایی نجات دادن تو از من بر می‌آمد [اما] وقعی ننهادم.
+44c.2. وانگهی چه وجهه‌ایی زشت‌تر از این باور باشد که مادیات را گرامی‌تر از یاران انگاشتن؟
+44c.3. زیرا اکثریت مجاب نخواهند شد که تو خود نخواستی از اینجا بروی و ما مشتاق بودیم.
+44c.4. سقراط: اما ای کریتون فرخنده، چرا نظر اکثریت این قدر برای ما مهم است؟
+44d.1. زیرا والاترین [آنان] که بیشتر درخور اعتنا هستند، چنان می‌اندیشند که امور بدان سان که رخ داده‌اند، رخ دادند.
+44d.2. کریتون: اما ای سقراط، اکنون می‌بینی که اهمیت دادن به نظر اکثریت لازم [است].
+44d.3. اوضاع پیش آمده‌ی کنونی خود مبیّن این [است] که اکثریت اگر کسی در بین‌شان مورد اتهام قرار گرفته باشد نه به کوچکترین‌ بدی‌ها، بلکه کمابیش به انجام دادن بزرگ‌ترین‌شان نیز توانایند.
+44d.4. سقراط: کاشکی، ای کریتون، اکثریت انجام دادن بزرگترین بدی‌ها را قادر بودند، در این صورت به بزرگترین خوبی‌ها نیز قادر بودند، و [چنین] نیکو می‌بود.
+44d.5. اما اینک هیچ یک از این دو را نمی‌توانند؛
+44e.1. زیرا نه قادرند به دانا ساختن و نه نادان [ساختن‌]، بلکه هر چه به نظرشان آید، آن را انجام می‌دهند.
+44e.2. کریتون: به راستی این چنین باشد.
+44e.3. لیک ای سقراط با من این بگو،
+44e.4. مبادا که ملاحظه‌ی من و دیگر یارانت را می‌کنی، که اگر تو از این جا بگریزی، چون تو را از این جا ربوده‌ایم سوکُفانتِس‌ها برای ما گرفتاری‌ها به بار آورند و ناگزیر به از دست دادن همه‌ی هستی‌مان یا ثروت بسیار شویم، و یا حتی چیز دیگری افزون بر این‌ها را متحمل گردیم؟
+45a.1. چرا که اگر بیم چنین چیزهایی را داری، رها کردنش را روا دار.
+45a.2. زیرا به یقین ما بر حق هستیم که تو را نجات داده، به چنین مخاطره‌ای خطر کنیم، و اگر نیاز باشد حتی [خطرهایی] بزرگتر از این.
+45a.3. لیکن از من پیروی کن و [کار] دیگر مکن.
+45a.4. سقراط: این‌ها را در نظر دارم، ای کریتون، و بسیاری دیگر را.
+45a.5. با این حال از این مهراس، چرا که نه چندان پول بسیاری است آنچه دریافت‌کنندگان برای نجات دادن و بیرون بردن تو از اینجا طلب می‌کنند.
+45a.6. به علاوه نمی‌بینی این سوکُفانْتِس‌ها چه کم‌بهایند، و پول بسیاری برای آنها لازم نباشد؟
+45b.1. البته که دارایی ‌من برای تو حی و حاضر است که من فکر می‌کنم کافی [باشد]؛
+45b.2. پس اگر نگران من بوده و فکر می‌کنی لازم به خرج‌کردن آنِ من نیست، اینجا کسنوس‌هایی [هستند] که آماده‌ی خرج‌کردن‌اند.
+45b.3. و یک نفر، سیمیاس تبایی، برای همین کار پول کافی آورده است، و نیز کِبِس و بسیاری دیگر همگی آماده‌اند.
+45b.4. پس همان‌طور که می‌گویم، هراسیده از این‌ها، از نجات خویش صرف نظر مکن، و آن‌گونه که در محکمه گفتی، تو را پریشانی‌خاطر نباشد که چون از اینجا بیرون بروی ندانی با خود چه کنی.
+45c.1. چرا که در بسیاری جاها هر گاه به هر کجا بروی تو را خوشامد خواهند گفت،
+45c.2. و اگر قصد رفتن سوی تسالی را داشته باشی، مرا در آنجا کسنوس‌هایی است که تو را ارزش بسیار قائل خواهند شد و پناهی برای تو مهیا خواهند نمود، به طوری که هیچکس از آنانِ در تسالی آزاری به تو نرساند. به علاوه، ای سقراط، دست زدن به این کار به نظر من دادگرانه نمی‌رسد، [که وقتی] نجات یافتن امکان‌پذیر بوده خود را تسلیم کنی، و بر واقع شدن همان چیز بهر خویشتن پای می‌فشاری که دشمنان تو پای ‌بفشرند و نیز خواستاران هلاک شدن تو [بر آن] پای می‌فشردند.
+45d.1. و حتی افزون بر این به نظرم می‌رسد فرزندان خودت را رها می‌کنی، در حالی که پروراندن و آموزاندن [آنها] برای تو ممکن است رفته و [آنها را] ترک کنی، و از منظر تو آنچه که پیش آید همان خواهند کرد.
+45d.2. و این‌طور که به نظر می‌رسد آنی پیش خواهد آمد که در یتیمی رخ‌ دادنش برای یتیمان معمول است.
+45d.3. چرا که یا نباید فرزندانی را به‌دنیا‌ آوردن یا [باید] در سختی‌ها در کنارشان ماندن و [آن‌ها را] پرورانده و آموزاند، باری به نظر من می‌رسد که تو سهل‌ترین‌ها را برگزیده‌ای.
+45d.4. اما باید آنچه مردی خوب و دلیر می‌گزیند همان را برگزیدن، حال که در تمام عمرت دم از وقف فضیلت بودن زده [ای].
+45e.1. از این روی من به خاطر تو و نیز به خاطر ما، یاران تو، شرمگینم، مبادا بپندارند امر مرتبط به تو به کلی با نامردی ما انجام گرفته است: هم ورود این دادخواهی که به دادگاه راه یافت [در حالی که] ممکن بود راه نیابد، هم خود مجمع دادخواهی چنان که به انجام رسید، و حال این سرانجام، به مانند اوج مسخرگی این امر، پنداری ما با بدی و نامردی خود فرصت از کف داده‌ایم که نه تو را نجات دادیم و نه تو خودت را، [گرچه] اگر اندک مددی ازسوی ما بود می‌توانستیم و ممکن بود.
+46a.1. بنابراین، ای سقراط، بنگر که این‌ها برای تو و نیز برای ما هم زمان بد و زشت نباشد.
+46a.2. اما تامل کن، با اینکه چه بسا دیگر نه هنگام تامل کردن [است] بلکه از پیش تامل کردن [می‌بایست]، و نقشه یکی [است]؛
+46a.3. چرا که انجام گرفتن همه‌ی این‌ها طی شب پیش‌ رو می‌بایست، و اگر همچنان درنگ کنیم دیگر ممکن [نبوده] و [نخواهیم] توانست.
+46a.4. اما به هر طریق، ای سقراط، از من پیروی کن و هیچ [کار] دیگر مکن.
+46b.1. سقراط: ای کریتون عزیز، اشتیاق تو بسیار ارزشمند [است] اگر همراه با راستی باشد.
+46b.2. و اگر نه، هر چه بیشتر به همان اندازه سخت‌تر.
+46b.3. از این رو بر ما لازم است آزمودن [اینکه] آیا باید این‌ها را انجام داد یا نه؛
+46b.4. زیرا من نه اکنون برای نخستین بار، بلکه همواره این چنین [بوده که] از هیچ یک از آنِ خود پیروی نکردم مگر از سخنی سنجیده که بر من بهترین بنماید.
+46c.1. پس اینک انکار کردن سخنانی را که در گذشته می‌گفتم نمی‌توانم، حال که چنین سرنوشتی برای من رخ داده است، بلکه کمابیش بر من همسان می‌نمایند، و آنها را مقدم می‌دانم و مثل قبل محترم می‌شمارم.
+46c.2. اگر در شرایط فعلی سخنی بهتر از آنها نداشته باشیم، نیک بدان که هرگز به تو گردن ننهم، نه حتی اگر قدرت اکثریت همچون کودکان بیش از وضع حاضر حبس و مرگ و مصادره‌ی اموال را [بر ما] هموار داشته، ما را بهراساند.
+46c.3. بنابراین چگونه به نحو احسن آن‌ها را بیازماییم؟
+46c.4. اگر نخست آن سخنی را در پیش بگیریم که تو پیرامون نظرات می‌گویی؛
+46d.1. آیا هر بار به نیکویی گفته می‌شد یا نه، که ذهن را به برخی نظرات معطوف کردن می‌باید و به برخی دیگر نه؟
+46d.2. یا پیش‌تر از بایستن مردن من به نیکویی گفته می‌شد، اما اینک آشکار شد که در غیر این صورت بهر سخن، گفته می‌شد و لیکن در حقیقت بازی کودکانه و مُهمل بود؟
+46d.3. من به کاویدن مشترکاً با تو مشتاقم، ای کریتون، که آیا چیزی بر من متفاوت‌تر می‌نماید، حال که چنین هستم، یا همان [است]، و [آن را] وا می‌نهیم یا از آن پیروی خواهیم کرد؟
+46e.1. لیک چنین باور دارم که هر بار از جانب آنان که می‌دانند چه بگویند چنین گفته می‌‌شد، این چنین که هم‌اکنون من می‌گفتم، که نظراتی که آدمیان در نظر دارند برخی را باید ارجِ بسیار نهادن و برخی را نه.
+46e.2. بهر ایزدان! ای کریتون، زین‌سان سخن گفتن تو را نیک در نظر نمی‌آید؟
+47a.1. زیرا تو، در حد و حدود انسانی، از مردن مقرر فردا به دور هستی و این تیره‌بختی پیش‌آمده تو را به بیراهه نکشاند.
+47a.2. حال بیازما، که [چنین] سخن گفتن به نظر تو کافی نمی‌رسد، که نه همه‌ی نظرات آدمیان را گرامی داشتن می‌باید، بلکه برخی را [باید] و برخی را نه، و نه از همگان، بلکه از برخی، و از برخی نه؟
+47a.3. چه می‌گویی؟
+47a.4. این‌ها نیک گفته نشده است؟
+47a.5. کریتون: نیک [است].
+47a.6. سقراط: بنابراین [بایستی] آن سودمند‌ها را گرامی داشتن، اما آن بی‌فایده‌ها را نه؟
+47a.7. کریتون: آری.
+47a.8. سقراط: و نه اینکه سودمند‌ها از آنِ دانایان [است] و بی‌فایده‌ها از آنِ نادانان؟
+47a.9. کریتون: چگونه [چنین] نباشد؟
+47a.10. سقراط: حال دریاب، دیگر درباره‌ی این‌ها چه گفته می‌شد؟
+47b.1. آیا مردی ورزش‌کرده که بدان پیشه‌ور است، ذهن را به تمجید و سرزنش و نظر همه‌ی مردان معطوف می‌کند یا فقط آن یک نفری که از قضا پزشک یا مربی ورزش باشد؟
+47b.2. کریتون: تنها یکی.
+47b.3. سقراط: بنابراین، هراسیدن از سرزنش و استقبال‌ کردن از تمجید آن یک نفر لازم است و نه از آنِ اکثریت.
+47b.4. کریتون: همانا که روشن [است].
+47b.5. سقراط: پس می‌بایست به همان نحوی عمل نماید و ورزش کند و بخورد و حتی بیاشامد که آن یک نفر در نظر داشته باشد، که مربی و خبره [است]، بیشتر از آنچه که همه‌ی آن دیگران.
+47b.6. کریتون: چنین است.
+47c.1. سقراط: باشد.
+47c.2. چون از آن یک نفر سرپیچی کرده و نظر و تمجید او را گرامی نداشته، و سخنان اکثریت و [افراد] غیر خبره را گرامی دارد، آیا هیچ بدی متحمل نخواهد شد؟
+47c.3. کریتون: چرا که نه؟
+47c.4. سقراط: اما این بدی چیست، و به کدام جهت و بر کجای آن سرپیچی‌کننده اثر می‌گذارد؟
+47c.5. کریتون: آشکار [است] که بر بدن او.
+47c.6. زیرا آن را تباه می‌کند.
+47c.7. سقراط: نیک می‌گویی.
+47d.1. بنابراین در دیگر امور نیز چنین [است]، ای کریتون، تا همه را مرور نکنیم، و خصوصا درباره‌ی دادگرانه‌ها و نادادگرانه‌ها، و نیز زشت‌ها و زیبا‌ها و نیک‌ها و بدها، درباره آنچه که اکنون ما را مورد تامل است، آیا ما را از نظر اکثریت پیروی کردن و از آن هراسیدن می‌بایست، یا [نظر] آن یک نفر، اگر خبره‌ای هست، که بایستی بیش از همه‌ی دیگران از او شرم داشتن و هراسیدن؟
+47d.2. اویی که اگر اطاعتش نکنیم، آن چیزی را تباه نموده و ضایع خواهیم کرد که با [امر] دادگرانه بهتر می‌شد و با [امر] نادادگرانه نابود می‌گردید.
+47d.3. یا چنین نیست؟
+47d.4. کریتون:من که [این طور] فکر می‌کنم، ای سقراط.
+47e.1. سقراط: حال دریاب، اگر آنچه را که به وسیله‌ی سلامت بهتر شده و به وسیله‌ی بیماری نابود گردیده، از نظر [افراد] ناخبرگان پیروی کرده، تباه کنیم، آیا با آن نابود شده [زندگی] برای ما زیستنی است؟
+47e.2. و همانا آن بدن است،
+47e.3. یا خیر؟
+47e.4. کریتون: بله.
+47e.5. سقراط: بنابراین آیا با بدنی رنجور و نابود شده [زندگی] برای ما زیستنی است؟
+47e.6. کریتون: به هیچ وجه.
+47e.7. سقراط: اما آیا با آن نابود شده [زندگی] برای ما زیستنی [است]، آنچه را که [امر] نادادگرانه آسیب می‌زند و [امر] دادگرانه نفع می‌رساند؟
+48a.1. یا به خوارتر بودن آن از بدن باور داریم، هر آنچه از ما که هست، که بیداد و داد پیرامون آن است؟
+48a.2. کریتون: به هیچ عنوان.
+48a.3. سقراط: بلکه گرانمایه‌تر؟
+48a.4. کریتون: البته که بسی [گرانمایه‌تر].
+48a.5. سقراط: بنابراین، ای والاترین، ما را مطلقا نمی‌بایست به آنچه اکثریت به ما می‌گویند این چنین اعتنا کنیم، بلکه به آنچه که خبره‌ای پیرامون دادگرانه‌ها و نادادگرانه‌ها [می‌گوید باید اعتنا کرد]، آن یک نفر و خود حقیقت.
+48a.6. پس در ابتدا مسئله را به راستی آغاز نکردی، [چنین] آغاز کرده که ما را بایستی اعتنا کردن به نظر اکثریت پیرامون دادگرانه‌ها و زیباها و خوبی‌ها و اضداد آنها.
+48b.1. «با این حال همانا» کسی می‌تواند بگوید «اکثریت به کشتن ما توانا هستند.»
+48b.2. کریتون: همانا که این‌ها نیز روشن [است].
+48b.3. به راستی می‌توان [چنین] گفت، ای سقراط.
+48b.4. حقیقت را می‌گویی.
+48b.5. سقراط: اما، ای شگفت‌مرد، این سخن که پیمودیم، هنوز هم مرا همانند گذشته در نظر آید.
+48b.6. و اما بار دیگر این را بیازما که آیا هنوز برای ما برجاست یا نه: که نه زیستن بلکه نیک زیستن را بایستی ارزشمندترین دانست.
+48b.7. کریتون: لیک برجاست.
+48b.8. سقراط: و این که نیک و زیبا و دادگرانه یکسان هستند، برجاست یا برجا نیست؟
+48b.9. کریتون: برجاست.
+48c.1. سقراط: از این رو، بنابر هم‌رأیی‌مان باید این را آزمود که آیا مرا دادگرانه [است] کوشیدن برای بیرون رفتن از اینجا بی اذن آتنیان یا نادادگرانه؛
+48c.2. و اگر دادگرانه می‌نماید بکوشیم، و اگر نه وانهیم.
+48c.3. باری، این ملاحظاتی که تو درباره‌ی خرج پول و وجهه و پرورش فرزندان می‌گویی، مبادا این‌ها در حقیقت، ای کریتون، تاملات سهل کشندگان باشد و زنده کنندگان، اگر قادر باشند، بی هیچ تاملی، [یعنی] همان اکثریت.
+48d.1. اما، از آنجایی که سخن چنین اقتضا می‌کند، ما را نمی‌بایست هیچ چیز دیگری را بیازماییم جز آنچه هم اکنون می‌گفتیم، که آیا دادگرانه عمل خواهیم کرد که به آن بیرون‌برندگان من از اینجا پول داده و قدردانی [کرده]، و خود بیرون رفته و نیز بیرون آورده، یا در حقیقت همه‌ی این‌ها را انجام داده، بیداد خواهیم کرد؟
+48d.2. و چنانچه عمل کردن بدان‌ها نادادگرانه بنماید، نمی‌بایست نه به اینکه اگر اینجا مانده و سکوت پیشه کرده، مردن می‌باید و نه به متحمل شدن هر چیز دیگری بیش از بیداد کردن وقع نهاد.
+48d.3. کریتون: باری [چنین] سخن گفتن نیکو به نظرم می‌آید، ای سقراط، لیک بنگر که چه باید بکنیم.
+48e.1. سقراط: مشترکاً بیازماییم، ای نیکو، و اگر هرجا من سخن‌ گفته، پاد-گفتی داری، پادگو و از تو پیروی خواهم کرد؛
+48e.2. اما اگر نه، دگر پایان بده، ای [یار] فرخنده، [به اینکه] مکررا همان سخن را به من گفته که مرا ترک‌ گفتن اینجا برخلاف میل آتنیان بایسته است.
+48e.3. چرا که من بسیار مایلم [که] تو را قانع کرده بدین‌ها عمل کردن، اما نه برخلاف میلت.
+49a.1. اما حال ببین اگر آغاز این مباحثه برای تو به شایستگی بیان شده باشد، و در پاسخ‌ گفتن به آنچه پرسیده شده بکوش به نحوی که بهترین بدانی.
+49a.2. کریتون: باری خواهم کوشید.
+49a.3. سقراط: می‌گوییم به هیچ طریقی نبایستی تعمداً بیداد کردن، یا به برخی طرق بایستی بیداد کردن و به برخی نه؟
+49a.4. یا بیداد کردن هرگز نه خوب و نه زیبا [است]، چنانکه بارها در زمان گذشته نیز برای ما هم‌رایی حاصل گشت؟
+49b.1. یا آنچه هم‌اکنون گفته می‌شد، همه‌ی آن هم‌رایی‌های پیشین برای ما در این چند روز نقش بر آب شده‌اند، و پیشتر، ای کریتون، مردانی سالخورده به این سن‌ و‌ سال با یکدیگر مجدانه گفتگو کرده، غافل بودیم که ما را خود هیچ فرقی با کودکان نبوده؟
+49b.2. یا بیش از هر چیز چنان است که پیش از این از جانب ما گفته می‌شد؛
+49b.3. چه اکثریت بگویند چه نه، و چه ما را بایستی [چیزی] حتی از این‌ها سخت‌تر را متحمل شویم و چه سهل‌تر، در همه حال بیداد کردن برای بیدادگر به هر طریقی بد و زشت باشد؟
+49b.4. می‌گوییم یا نه؟
+49b.5. کریتون: می‌‌گوییم.
+49b.6. سقراط: بنابراین به هیچ عنوان نمی‌بایست بیداد کردن.
+49b.7. کریتون: مسلما نه.
+49b.8. سقراط: و نه تلافی کردن بیداد بر بیدادکش، چنانچه اکثریت می‌پندارند، زیرا به هیچ عنوان نمی‌بایست بیداد کردن.
+49c.1. کریتون: به نظر نمی‌رسد.
+49c.2. سقراط: حال چه؟
+49c.3. بدی کردن، ای کریتون، بایسته است یا نه؟
+49c.4. کریتون: یحتمل بایسته نیست، ای سقراط.
+49c.5. سقراط: حال چه؟
+49c.6. پاد-آزردن آزار دیده، چنان که اکثریت می‌گویند، دادگرانه [است] یا نادادگرانه؟
+49c.7. کریتون: به هیچ عنوان.
+49c.8. سقراط: زیرا به هر روی بدی کردن به انسان‌ها با بیداد کردن هیچ فرقی ندارد.
+49c.9. کریتون: حقیقت می‌گویی.
+49c.10. سقراط: پس نه بیداد را تلافی کردن می‌بایست و نه به هیچ انسانی بدی کردن، صرف نظر از هر آنچه که از جانب آنان متحمل گردد؛
+49d.1. و بنگر، ای کریتون، که این‌ها را پذیرفته، خلاف نظرت هم‌رایی نکرده باشی.
+49d.2. زیرا می‌دانم که اندک کسانی این‌ها را باور دارند و باور خواهند داشت.
+49d.3. حال کسانی که این را باور دارند و کسانی که نه، آنان را مذاکره‌ی مشترکی نیست، بلکه آنان نیات یکدیگر را دیده، از خوار شمردن یکدیگر ناگریزند.
+49d.4. پس حال تو نیز بس نیک بیازما که آیا تو متفق و هم‌نظری‌، و تامل کرده، از اینجا بیاغازیم که نه بیداد کردن و نه بیداد را تلافی کردن و نه بدی دیده، با مقابله به مثل بدی انتقام گرفتن هرگز درست نیست، یا احتراز می‌کنی و با این سرآغاز متفق نیستی؟
+49e.1. زیرا دیری است که مرا باور چنین است و اکنون نیز، اما اگر به هر روی تو را باور دیگر است بگو و تعلیم ده.
+49e.2. اما اگر به آن [سخنان] پیشین پایبندی، آن بعدی را بشنو.
+49e.3. کریتون: البته که من پایبندم و نیز هم‌نظرم.
+49e.4. لیک بگو.
+49e.5. سقراط: حال این [سخن] بعدی را باز می‌گویم، یا بهتر، می‌پرسم؛
+49e.6. آیا فرد بایستی به آنچه به دادگرانه بودنش هم‌رای گشته باشد عمل کند یا باید تزویر کند؟
+49e.7. کریتون: بایستی عمل کند.
+49e.8. سقراط: حال از این [منظر] بنگر،
+50a.1. [اگر] ما از اینجا رفته و پولیس را متقاعد نکرده، آیا به کسی بدی می‌کنیم، و [آن] هم در حق کسانی که کمترین [بدی] را می‌باید، یا نه؟
+50a.2. و پایبندیم به آنچه هم‌رای گشتیم [که] دادگرانه بوده، یا نه؟
+50a.3. کریتون: پاسخی ندارم، ای سقراط، برای آنچه می‌پرسی.
+50a.4. چرا که درک نمی‌کنم.
+50a.5. سقراط: باری چنین بیازما.
+50a.6. اگر ما قصد گریختن از اینجا را داریم، یا هرآنچه بایسته است نامیدن آن، قوانین و عموم پولیس آمده، دربرابر [ما] ایستاده و بپرسند:
+50a.7. «به من بگو، ای سقراط، انجام دادن چه کاری را در ذهن داری؟
+50b.1. جز این که با این کاری که بدان دست می‌یازی قصد داری ما قوانین و همه‌ی پولیس را به سهم خود نابود سازی؟
+50b.2. یا به نظرت می‌رسد که چه‌بسا [ممکن است] بودن و سرنگون نشدن آن پولیسی که در آن که احکام صادر شده هیچ قدرتی نداشته، بلکه به‌دستِ عوام بی‌اقتدار گشته و تباه شود؟»
+50b.3. چه خواهیم گفت، ای کریتون، در برابر این‌ها و دیگر [سوالاتی] از این دست؟
+50b.4. چرا که هر کس، و خاصه یک سخنور، بسیار برای گفتن داشته باشد در باب این قانون نابود گشته که مقتدر بودن احکام حکم‌ شده را مقرر می‌کند.
+50c.1. یا به آن‌ها خواهیم گفت که « زیرا پولیس در حق ما بیداد می‌کرد و حکم را به‌ درستی تمییز نمی‌داد»؟
+50c.2. این‌ها را خواهیم گفت، یا چه؟
+50c.3. کریتون: [سوگند] به زئوس که این‌ها را، ای سقراط!
+50c.4. سقراط: حال چه [می‌شود] اگر قوانین بگویند:
+50c.5. «ای سقراط، آیا ما و نیز تو بر سر این‌ها هم‌رای گشته بودیم یا [بر سر] پایبند بودن بر احکامی که پولیس داوری کند؟»
+50c.6. حال اگر از گفته‌ی آن‌ها به شگفت آییم، چه‌بسا بگویند که: «ای سقراط، از این گفته‌ها در شگفت نباش، بلکه پاسخ ده، از آنجایی‌ که به استفاده کردن از پرسیدن و نیز پاسخ گفتن خو گرفته‌ای.»
+50d.1. پس بنگر، چه گله‌ای از ما و پولیس داشته که به نابود ساختن ما دست‌ می‌یازی؟
+50d.2. مگر نخست ما تو را هستی نبخشیدیم و به‌ واسطه‌ی ما پدرت مادر تو را گرفت و تو را زاد؟
+50d.3. اینک بیان کن از آنانی از ما، در قوانینِ پیرامون ازدواج از چیزی شکوه‌ای داری که نیکو نباشد؟»
+50d.4. خواهم گفت: «شکوه‌ای ندارم».
+50d.5. «یا از آنانی که پیرامون پرورش و نیز آموزشِ زادگان [هستند که] تو نیز در آن آموزش یافتی؟
+50e.1. یا قوانین انتظام‌یافته‌ی ما پیرامون این به نیکی مقرر نمی‌کردند، که پدر تو را به آموزش دادن تو در هنر‌‌های موسیقایی و جسمی واداشته [اند]؟»
+50e.2. خواهم گفت: «به نیکی».
+50e.3. «باشد.
+50e.4. اما آن هنگام که زاده شدی و پرورش یافتی و آموزش دیدی، از ابتدا یارای چنین گفتن را داری که زاده و برده‌ی ما نبودی، هم خودت و هم نیاکان‌ تو؟
+50e.5. و اگر این چنین باشد، آیا به مساوی بودن دادگری برای تو و برای ما قائل هستی، و هرآنچه که ما به انجام دادنش علیه تو دست یازیم، به دادگرانه بودن مقابله به مثل کردن آن برای تو نیز قائلی؟
+51a.1. و یا برای تو در مقابل پدرت دادگری مساوی نبود، و در مقابل اربابت، اگر تو را [اربابی] بوده باشد، که هرآنچه بر تو رود، مقابله به مثلِ آن کردن؛ نه ناسزای شنیده را پاد-گفتن، و نه ضربتِ خورده را پاد-زدن، و نه بسی دیگر از این‌ دست؟
+51a.2. پس آیا تو را سزد که علیه زادبوم و قوانین [بر آیی]، بدین‌گونه که اگر ما به نابود کردن تو دست یازیم، به دادگرانه بودن این قائل باشی که تو نیز تا جایی که بتوانی به نابود کردن متقابل ما قوانین و زادبومت دست یازی، و بگویی چنین کرده، به‌جای آوردنِ دادگری [است]، تویی که در حقیقت [خود را] وقف فضیلت کرده [ای]؟
+51b.1. یا چنین خردمند هستی که غافل مانده‌ای از اینکه زادبوم از مادر و نیز پدر و همه‌ی نیاکان دیگرت محترم‌تر و مکرّم‌تر و مقدس‌تر است، و در مرتبه‌ی بالاتر نزد خدایان و نیز نزد انسان‌های دارای عقل، و نیز زادبوم خشم‌گرفته را بایستی بیشتر از پدر پروا داشتن، گردن نهادن و تمجید گفتن، و یا متقاعد کردن یا هر آنچه را فرمان دهد اطاعت کردن، و اگر متحمل شدن چیزی را مقرر کند خاموش مانده متحمل شدن، و اگر ضربت‌ خوردن و اگر محبوس ‌شدن [را مقرر کند]، و اگر به جنگ ببرد و مجروح شده یا کشته [شوی]، این‌ها را بایستی انجام داد، و چنین دادگرانه است، و نه بایستی پس کشید و نه عقب نشست و نه ترک وظیفه کرد، بلکه در جنگ و در دادگاه و هر جایی باید به هرآنچه پولیس و زادبوم فرمان دهد عمل کرد یا آن را به آنچه دادگرانه باشد متقاعد کردن.
+51c.1. تعدی کردن نه به مادر و نه به پدر روا نیست، اما بسی کمتر از آن به زادبوم خویش؟
+51c.2. در برابر این‌ها چه خواهیم گفت، ای کریتون؟
+51c.3. قوانین حقیقت را می‌گویند یا نه؟
+51c.4. کریتون: [چنین] به نظرم می‌رسد.
+51c.5. سقراط: شاید قوانین بگویند «اکنون بیازما، ای سقراط، که آیا ما این را حقیقت می‌گوییم، که با انجام دادن آنچه اکنون بدان دست می‌یازی به نادادگری علیه ما دست می‌یازی.
+51c.6. چرا که ما تو را متولد کرده، پرورانده، آموزش داده، و تمام آن نیکی‌هایی را که در توانمان بود با تو و با تمامی دیگر شهروندان به اشتراک گذاشته، با این‌ حال مختار بودن فرد خواهان از میان آتنیان را از پیش اعلام می‌کنیم که هر زمان به دوکیماسیا برسد و در امور پولیس و ما قوانین بنگرد که ما اقناعش نمی‌کنیم، اجازه دارد آنِ خویش را برداشته به هر کجا که بخواهد برود.
+51d.1. و هیچ‌ یک از ما قوانین سد راه نیست و باز نمی‌دارد، چنانچه هر یک از شما قصد رفتن به آپوکیا بکند، اگر ما و پولیس اقناعش نکنیم، یا چنانچه هرگاه به سویی رهسپارشده سکنی گزیند، آنِ خود را برداشته به هرکجا و هر مکان که بخواهد برود.
+52a.1. اما هر یک از شما که بماند، و طریقه‌ای را که ما احکام را حکم می‌کنیم و دیگر [امور] پولیس را اداره می‌کنیم نظاره کرده، آنگاه می‌گوییم با ما در عمل در این هم‌رای گشته که آنچه ما فرمان دهیم آن‌ها را انجام خواهد داد، و می‌گوییم نافرمانی‌کننده سه‌چندان بیداد کرده است: زیرا از ما که پدیدآورندگانش بوده پیروی نمی‌کند، و نیز پرورندگانش، و زیرا با پیروی کردن از ما هم‌رای گشته، نه پیروی می‌کند و نه ما را متقاعد می‌سازد، اگر که امری ناشایست به انجام برسانیم، ما آنچه حکم می‌کنیم را پیش نهاده و با خشونت به انجام دادن [آن] دستور نداده، بلکه به یکی از دو راه رخصت داده: یا ما را متقاعد کند یا عمل کند، [اما] به هیچ‌یک از این دو عمل نمی‌کند.
+52a.2. حال می‌گوییم که ای سقراط، تو نیز در معرض این اتهامات خواهی بود اگر به آنچه در ذهن داری عمل کنی و تو نه کمترینِ آتنیان بلکه [حتی] در میان‌شان بیشترین.
+52a.3. آنگاه اگر من بگویم:
+52a.4. «دقیقا چرا؟»
+52a.5. چه‌بسا دادگرانه بر من بتازند، چنین گفته که در میان آتنیان از قضا من بیشترین هم‌رایی را با آنان هم‌رای گشته باشم.
+52b.1. زیرا ممکن است چنین بگویند که «ای سقراط، ما را گواهِ این‌ها بسیار است که هم ما و هم پولیس تو را اقناع می‌کردیم.
+52b.2. چرا که هرگز بیش از جمله آتنیان دیگر در آن سکنی نمی‌گزیدی اگر بیش از دیگران تو را اقناع نمی‌کرد؛ و نه هیچ گاه برای تماشای جشن از پولیس بیرون رفتی، مگر یک بار که به ایستموس و نه هیچ گاه به جایی دیگر، مگر به جایی لشکر کشیده، و نه هرگز همچون دیگر آدمیان سفر دیگری کردی، و تو را نه میلِ شناختن دیگر پولیس‌ها و نه دیگر قوانین دربرگرفت، بلکه ما و پولیس ما برای تو کافی بودیم.
+52c.1. چنین به قوت ما را برگزیدی و به شهروند شدن در مطابقت با ما هم‌رای گشتی، و نیز دیگر اینکه فرزندانی را در آن آوردی، چرا که این پولیس تو را اقناع می‌کرد.
+52c.2. علاوه بر این، حتی در همان دادگاه اگر می‌خواستی مجازات تبعید برای تو ممکن بود، و آنچه اکنون بدون رضایت پولیس [بدان] دست می‌یازی، آنگاه با رضایتش انجام می‌دادی.
+52c.3. لیکن تو آن زمان مباهات می‌کردی که آشفته نمی‌گردی اگر تو را مردن بباید، بلکه چنان می‌گفتی که در مقابلِ تبعید، مرگ را برمی‌گزیدی.
+52c.4. و اکنون نه از آن سخنان شرمسار هستی و نه ما قوانین را محترم می‌شماری،[بلکه] به نابود کردن [ما] دست یازیده و آن می‌کنی که خوارترین برده انجام خواهند داد، که برخلاف پیمان‌ها و نیز هم‌رایی‌هایی که کردی که طبق آن شهروند ما باشی به گریختن دست یازی.
+52d.1. بنابراین نخست همین این را به ما پاسخ ده که آیا حقیقت را می‌گوییم که بگوییم تو نه در سخن بلکه در عمل با شهروند بودن مطابق با ما هم‌رای گشتی، یا حقیقت را نمی‌گوییم؟»
+52d.2. در برابر این‌ها چه بگوییم، ای کریتون؟
+52d.3. چیزی جز اینکه هم‌رای گردیم؟
+52d.4. کریتون: می‌بایست، ای سقراط.
+52e.1. سقراط: شاید بگویند: «پس غیر از این [است] که این پیمان‌ها با خود ما و هم‌رایی‌‌ها را زیر پا می‌گذاری که نه با زور هم‌رای گشته و نه فریب خورده و نه به تامل کردن در زمانی کوتاه واداشته‌شده، بلکه در هفتاد سال [که] در آن رفتن برای تو ممکن بود، اگر ما اقناعت نمی‌کردیم و دادگرانه نبودن این هم‌رایی‌ها بر تو آشکار می‌گشت.
+52e.2. اما تو نه لاکدایمون را ترجیح می‌دادی و نه کرت را، همان‌هایی که همواره از بسامان بودن‌شان سخن می‌گویی، و نه هیچ‌یک از دیگر پولیس‌های یونانی و نه بربر، بلکه کمتر از شَلان و کوران و دیگر علیلان از آن بیرون رفتی.
+53a.1. از این روی آشکار [است] که این پولیس و نیز ما قوانین بیش از دیگر آتنیان تو را اقناع می‌کردیم.
+53a.2. چرا که پولیس بدون قوانین چه کسی را اقناع خواهد کرد؟
+53a.3. بااین‌حال اکنون به این هم‌رایی‌ها پایبند نمی‌مانی؟
+53a.4. ای سقراط، اگر از ما پیروی کنی،
+53b.1. از پولیس رفته، مضحکه نخواهی شد. پس حال بیازما، این‌ها را زیر پا گذاشته و از هر یک از این‌ها عدول کرده، چه خوبی‌ای در حق خودت یا یاران خودت خواهی کرد؟
+53b.2. زیرا کمابیش آشکار [است] که یاران تو خودشان نیز تبعید شدن و بی‌بهره‌ ماندن از پولیس یا تباه شدن هستی‌شان را خطر خواهند کرد.
+53b.3. اما اگر نخست خودت به یکی از نزدیک‌ترین پولیس‌ها بروی، به تبای یا به مگارا - چرا که هر دو بسامان هستند - به مثابه دشمن برای پولیتیای آنان خواهی رفت، ای سقراط، و کسانی که نگران پولیس‌ خودشان هستند تو را با بدگمانی نگریسته و تباه‌کننده‌ی قوانین انگاشته، و برای هیئت داوران این نظر را تصدیق خواهی کرد که بپندارند محکمه‌ات را به درستی حکم کرده‌اند.
+53c.1. زیرا هر که تباه‌‌کننده‌ی قوانین است شاید که چه بسیار تباه‌کننده‌ی جوانان و آدمیان سبک‌سر نیز در نظر آید.
+53c.2. بنابراین آیا از پولیس‌های بسامان و نیز قانون‌مندترین مردان اجتناب خواهی کرد؟
+53c.3. و این‌ها را انجام داده، آیا زیستن نزد تو ارزشمند خواهد بود؟
+53c.4. یا نزد آنان خواهی رفت و گفتگو کرده، گستاخی خواهی کرد ــ چه سخنانی [خواهی گفت]، ای سقراط؟
+53c.5. یا همچون اینجا [خواهی گفت] که فضیلت و دادگری برای آدمیان بیشترین ارزش را [داراست]، و نیز عرف‌ها و قوانین؟
+53d.1. و فکر نمی‌کنی [که] عمل سقراط ننگین به نظر خواهد رسید؟
+53d.2. بایستی [چنین] پنداشتن.
+53d.3. بلکه از این نواحی دوری خواهی کرد، و به تسالی نزد کسنوس‌های کریتون روانه خواهی شد؟
+53d.4. چرا که بیشترین بی‌نظمی و بی‌بندوباری در آنجا [است]، و شاید مشتاقانه به تو گوش فرا دهند که چگونه به شکل تمسخرآمیزی از زندان می‌گریختی، یکی تن‌پوش بر تن کرده یا پوستین برگرفته یا هر چیز دیگری که گریزندگان به پوشیدنش عادت دارند و ظاهر خودت را تغییر دادی؛
+53d.5. پس پیر مردی، که به نظر می‌رسد زمان اندکی از زندگی‌اش باقی مانده، به خود اجازه دادی چنان حریصانه مشتاق به زیستن باشی [که] بزرگترین قوانین را زیر پا بگذاری، هیچکس این را نخواهد گفت؟
+53e.1. شاید، [اگر] کسی را نرنجانی؛
+53e.2. اما اگر نه،ای سقراط، بسیاری ناسزا در مورد خودت نیز خواهی شنید.
+53e.3. پس مجیز جملگی آدمیان را گفته و بردگی کرده [چنین] خواهی زیست؛ در تسالی جز خوش‌گذرانی چه کرده، گویی برای بزمی به تسالی عزیمت کرده‌ [باشی]؟
+53e.4. پس آن سخنان با ما پیرامون دادگری و سایر فضیلت [ها] به کجا خواهد شد؟
+54a.1. یا اینک به خاطر فرزندانت زیستن را می‌خواهی، تا آن‌ها را بپروری و بیاموزی؟
+54a.2. اما چگونه؟
+54a.3. آنها را به تسالی برده، خواهی پروراند و آموزش خواهی داد،[آنها را] کسنوس گردانده، تا از این نیز فایده برند؟
+54a.4. یا چنین نه، بلکه همین‌جا پرورش یافته [درحالی‌که] تو زنده مانده، با نبود تو پیش ‌آنها بهتر پرورش خواهند یافت و آموزش خواهند دید؟
+54a.5. زیرا یاران تو از آنها مراقبت خواهند کرد.
+54a.6. آیا اگر به تسالی عزیمت کنی، مراقبت خواهند کرد، اما [اگر] به هادس عزیمت کنی مراقبت نخواهند کرد؟
+54b.1. اگر به راستی از سوی آنان که می‌گویند یاران تو هستند مددی است، باید [چنین] پنداشتن.
+54b.2. اما، ای سقراط، از ما پرورش‌دهندگان تو پیروی کرده، در برابر دادگری نه فرزندان را ارزش بیشتر قائل شو و نه زیستن را و نه هیچ‌ چیز دیگر را، تا به هادس رفته، تمام این‌ها را داشته باشی تا در دفاع از خود به فرمان‌روایان آنجا بگویی.
+54b.3. زیرا پیداست که این‌ها را انجام داده اکنون نه تو را بهتر باشد و نه دادگرانه‌تر و نه پرهیزکارانه‌تر، و نه برای هیچ یک از دیگر [اطرافیان] تو، و نه بدانجا رسیده بهتر خواهد بود.
+54b.4. لیکن اگر حال درگذری، بیداد دیده در‌گذشته‌ای، نه از جانب ما قوانین بلکه از جانب آدمیان.
+54c.1. اما اگر بدین شرم‌آوری بگریزی، بیداد را تلافی کرده و پاد-آزرده، هم‌رایی‌ها و نیز پیمان‌های خود با ما را زیر پا گذاشته و بدی مرتکب شده در حق آنان که کمترین [بدی] را می‌باید، خودت و نیز عزیزان و زادبوم و ما، و ما از تو [تا] زنده بوده، خشمگین خواهیم بود، و آنجا برادران ما، قوانین در هادس، دانسته که به سهم خود به نابود ساختن ما دست یازیدی، تو را مهربانانه نخواهند پذیرفت.
+54c.2. لیکن کریتون تو را به انجام دادن آنچه می‌گوید بیش از ما مجاب نکند». ای دوست عزیز کریتون، نیک بدان که من شنیدن این‌ها را باور دارم، همان‌طور که کروبانت‌ها شنیدن [نوای] فلوت‌ها را باور دارند، و بانگ این سخنان در من طنین می‌اندازد و [مرا] ناتوان از شنیدن دیگر چیزها می‌کند.
+54c.3. اما بدان، تا جایی که اکنون به نظرم می‌رسد، اگر خلاف این‌ها را بگویی، بیهوده گفته‌ای.
+54c.4. اما اگر با این حال به انجامِ چیزی بیشتر باور داری بگو.
+54d.1. کریتون: باری، ای سقراط، [چیزی] برای گفتن ندارم.
+54e.1. سقراط: بنابراین بگذار، ای کریتون، بدین عمل کنیم، چرا که ایزد ما را بدین هدایت می‌کند.
diff --git a/backend/data/library/tlg0059/tlg003/tlg0059.tlg003.perseus-ger1.txt b/backend/data/library/tlg0059/tlg003/tlg0059.tlg003.perseus-ger1.txt
new file mode 100644
index 0000000..4a94d3e
--- /dev/null
+++ b/backend/data/library/tlg0059/tlg003/tlg0059.tlg003.perseus-ger1.txt
@@ -0,0 +1,267 @@
+43a.1. Sokrates: Wie bist du schon um diese Zeit gekommen, Kriton?
+43a.2. Oder ist es nicht noch früh?
+43a.3. Kriton: Noch gar sehr.
+43a.4. Sokrates: Welche Zeit wohl?
+43a.5. Kriton: Die erste Morgendämmerung.
+43a.6. Sokrates: Da wundere ich mich, daß der Schließer des Gefängnisses dir aufmachen gewollt hat.
+43a.7. Kriton: Er ist schon gut bekannt mit mir, Sokrates, weil ich oft hieher komme. Auch hat er wohl eher etwas von mir erhalten.
+43a.8. Sokrates: Bist du eben erst gekommen oder schon lange?
+43b.1. Kriton: Schon ziemlich lange.
+43b.2. Sokrates: Warum also hast du mich nicht gleich geweckt, sondern dich so still hingesetzt?
+43b.3. Kriton: Nein, beim Zeus, Sokrates, wollte ich doch selbst lieber nicht so lange gewacht haben in solcher Betrübnis. Aber sogar dir habe ich schon lange verwundert zugesehen, wie sanft du schliefst;
+43b.4. und recht wohlbedächtig habe ich dich nicht geweckt, damit dir die Zeit noch recht sanft hingehe.
+43b.5. Denn oft schon freilich auch sonst im ganzen Leben habe ich dich glücklich gepriesen deiner Gemütsart wegen, bei weitem aber am meisten bei dem jetzigen Unglück wie leicht und gelassen du es erträgst.
+43c.1. Sokrates: Es wäre ja auch frevelhaft, o Kriton, mich in solchem Alter unwillig darüber zu gebärden, wenn ich endlich sterben muß.
+43c.2. Kriton: Werden doch auch Andere, Sokrates, eben so bejahrte von solchem Unglück bestrickt; aber ihr Alter schützt sie nicht davor, sich nicht unwillig zu gebärden gegen das eintretende Geschick.
+43c.3. Sokrates: Wohl wahr!
+43c.4. Aber warum doch bist du so früh gekommen?
+43c.5. Kriton: Um dir eine traurige Botschaft zu bringen, Sokrates. Nicht dir, wie ich wohl sehe, aber mir und allen deinen Freunden traurig und schwer, und die ich wie mich dünkt ganz besonders am schwersten ertragen werde.
+43c.6. Sokrates: Was doch für eine?
+43d.1. Ist etwa das Schiff aus Delos zurückgekommen, nach dessen Ankunft ich sterben soll?
+43d.2. Kriton: Noch ist es zwar nicht hier, aber ich glaube doch es wird heute kommen, nach dem was Einige von Sunion gekommene berichten, die es dort verlassen haben.
+43d.3. Aus dieser Nachricht nun ergibt sich, daß es heute kommt,
+43d.4. Sokrates: Also, o Kriton, Glück auf! Wenn es den Göttern so genehm ist, sei es so.
+43d.5. Jedoch glaube ich nicht, daß es heute kommt.
+44a.1. Kriton: Woher vermutest du das?
+44a.2. Sokrates: Das will ich dir sagen.
+44a.3. Ich soll doch an dem folgenden Tage sterben, nachdem das Schiff gekommen ist.
+44a.4. Kriton: So sagen wenigstens die darüber zu gebieten haben.
+44a.5. Sokrates: Daher glaube ich nun nicht, daß es an dem jetzt anbrechenden Tage kommen wird, sondern erst an dem nächsten.
+44a.6. Ich schließe das aber aus einem Traume, den ich vor einer kleinen Weile in dieser Nacht gesehen habe,
+44a.7. und beinahe mag es sich recht gelegen gefügt haben, daß du mich nicht aufgeweckt hast.
+44a.8. Kriton: Und was träumte dir?
+44b.1. Sokrates: Es kam mir vor, als ob eine schöne wohlgestaltete Frau mit weißen Kleidern angetan auf mich zukam, mich anrief und mir sagte:
+44b.2. O Sokrates, möchtest du am dritten Tag in die schollige Phthia gelangen.
+44b.3. Kriton: Welch ein sonderbarer Traum, o Sokrates!
+44b.4. Sokrates: Deutlich gewiß, wie mich dünkt, o Kriton!
+44b.5. Kriton: Gar sehr, wie es scheint.
+44b.6. Aber du wunderlicher Sokrates, auch jetzt noch folge mir und rette dich.
+44c.1. Denn für mich ist es nicht Ein Unglück etwa wenn du stirbst: sondern außerdem, daß ich eines solchen Freundes beraubt werde, wie ich nie wieder einen finden kann, werden auch Viele glauben, die mich und dich nicht genau kennen, daß ob ich schon im Stande gewesen wäre dich zu retten, wenn ich einiges Geld aufwenden gewollt, ich es doch verabsäumt hätte.
+44c.2. Und was für einen schlechteren Ruf könnte es wohl geben, als dafür angesehen sein, daß man das Geld höher achte als die Freunde.
+44c.3. Denn das werden die Leute nicht glauben, daß du selbst nicht weggehn gewollt habest, wiewohl wir Alles dazu getan.
+44c.4. Sokrates: Aber du guter Kriton, was soll uns doch die Meinung der Leute so sehr kümmern?
+44d.1. Denn die Besseren auf welche es eher lohnt Bedacht zu nehmen werden schon glauben, es sei so gegangen wie es gegangen ist.
+44d.2. Kriton: Aber du siehst doch nun, Sokrates, daß es nötig ist auch um der Leute Meinung sich zu kümmern.
+44d.3. Eben das gegenwärtige zeigt ja genug, daß die Leute wohl vermögen nicht das kleinste Übel nur zuzufügen, sondern wohl das größte, wenn Jemand bei ihnen verläumdet ist.
+44d.4. Sokrates: Möchten sie nur, o Kriton, das größte Übel zuzufügen vermögen, damit sie auch das größte Gut vermöchten. Das wäre ja vortrefflich!
+44d.5. Nun aber vermögen sie keines von beiden.
+44e.1. Denn weder vernünftig noch unvernünftig können sie machen; sondern sie machen nur was sich eben trifft.
+44e.2. Kriton: Das mag immer so sein.
+44e.3. Dies aber, Sokrates, sage mir,
+44e.4. ob du auch nicht etwa um mich besorgt bist, und um die anderen Freunde, daß nicht wenn du von hier weggingest, die Angeber uns Händel anrichten, weil wir dir heimlich fortgeholfen hätten, und wir dann entweder unser ganzes Vermögen dran geben müßten, oder doch vieles Geld, und vielleicht noch sonst etwas dazu erleiden.
+45a.1. Denn wenn du dergleichen etwas fürchtest, das laß gut sein.
+45a.2. Uns gebührt es ja wohl, über deiner Rettung diese Gefahr auf uns zu nehmen, und wenn es sein müßte, eine noch größere.
+45a.3. Also gehorche mir, und tue ja nicht anders.
+45a.4. Sokrates: Auch darum bin ich besorgt; auch noch um vieles andere.
+45a.5. Kriton: Also weder dieses befürchte. Denn zuerst ist es nicht einmal viel Geld, wofür Einige dich retten und von hier wegführen wollen.
+45a.6. Und dann, siehst du nicht diese Angeber, wie wohlfeil sie sind, und wie gar nicht viel Geld für sie nötig sein würde?
+45b.1. Für dich also, glaube ich, würde auch mein Geldvorrat hinreichend sein.
+45b.2. Wenn du aber etwa aus Vorsorge für mich nicht leiden wolltest, daß ich von dem meinigen aufwendete: so sind hier die Fremden bereit es auszulegen.
+45b.3. Ja einer hat ausdrücklich hiezu eine hinreichende Summe zur Stelle gebracht, Simmias von Thebai. Auch Kebes ist bereit und gar viele Andere.
+45b.4. So daß, wie gesagt, weder aus dieser Besorgnis du es aufgeben darfst dich zu retten, noch auch, was du vor Gericht sagtest, dir hinderlich sein muß, daß du nämlich nach deiner Auswanderung von hier nicht wissen würdest, was du anfangen solltest mit dir selbst.
+45c.1. Denn an gar vielen Orten auch anderwärts wohin du nur kämest, würde man dich gern sehen;
+45c.2. wolltest du aber nach Thessalien gehen, so habe ich dort Gastfreunde, die dich sehr wert achten und dir solche Sicherheit genug gewähren würden, daß dir Niemand etwas anhaben dürfte in Thessalien. Ferner Sokrates dünkt mich auch nicht einmal recht zu sein, daß du darauf beharrest dich selbst Preis zu geben, da du dich retten kannst, und selbst betreibst, daß es so mit dir werde, wie nur deine Feinde es betreiben könnten und betrieben haben, welche dich verderben wollen.
+45d.1. Überdies dünkst du mich deinen eignen Söhnen untreu zu sein, die du ja auferziehen und ausbilden könntest, nun aber sie verläßt und davon gehst, so daß es ihnen, was dich anlangt ergehen wird wie es sich trifft.
+45d.2. Es wird sie aber wahrscheinlich so treffen, wie es Waisen zu ergehen pflegt im Waisenstande.
+45d.3. Denn entweder solltest du keine Kinder erzeugt haben, oder auch treulich aushalten bei ihrer Erziehung und Ausbildung. Du aber scheinst nur das Bequemste zu erwählen
+45d.4. und solltest doch was ein tüchtiger und tapferer Mann wählen würde nur das wählen, da du ja behauptest dein ganzes Leben hindurch dich der Tugend befleißiget zu haben.
+45e.1. Wie denn auch ich für dich und für uns deine Freunde mich schäme, daß es fast das Ansehn hat, als ob diese ganze Geschichte mit dir nur durch eine Unmännlichkeit von unserer Seite so geschehen sei, sowohl die Einlassung der Klage, daß du dich vor Gericht gestellt hast, da es dir frei stand dich nicht zu stellen, als auch der ganze Rechtshandel selbst wie er ist geführt worden; und nun gar dieses Ende, recht das lächerliche von der Geschichte, wird uns nur aus Feigheit und Unmännlichkeit entgangen zu sein scheinen, die wir dich nicht gerettet haben noch du dich selbst, da es gar wohl möglich gewesen wäre, und auch ausführbar, wenn wir nur irgend etwas nutz waren.
+46a.1. Dies also, o Sokrates, sieh wohl zu, daß es nicht außer dem Unglück auch zur Schande gereiche dir wie uns.
+46a.2. Also berate dich! Oder es ist vielmehr nicht einmal mehr Zeit sich zu beraten, sondern sich beraten zu haben. Und es gibt nur Einen Rat.
+46a.3. Denn in der nächsten Nacht muß dies alles geschehen sein, oder wenn wir zaudern ist es unausführbar und nicht mehr möglich.
+46a.4. Also auf alle Weise, Sokrates, gehorche mir, und tue ja nicht anders.
+46b.1. Sokrates: Deine Sorge um mich, du lieber Kriton, ist viel wert, wenn sie nur irgend mit dem Richtigen bestehen könnte
+46b.2. wo aber nicht, so ist sie je dringender um desto peinlicher.
+46b.3. Wir müssen also erwägen ob dies wirklich tunlich ist oder nicht.
+46b.4. Denn nicht jetzt nur, sondern schon immer habe ich ja das an mir, daß ich nichts anderem von mir gehorche, als dem Satze, der sich mir bei der Untersuchung als der beste zeigt.
+46c.1. Das aber, was ich schon ehedem in meinen Reden festgesetzt habe, kann ich ja nun nicht verwerfen, weil mir dieses Schicksal geworden ist; sondern jene Reden erscheinen mir noch ganz als dieselben, und ich schätze und ehre sie noch eben so wie vorher.
+46c.2. Wenn wir also nicht bessere als sie jetzt vorzutragen haben: so wisse nur, daß ich dir nicht nachgeben werde, und wenn auch die Macht der Menge noch mehr als schon geschieht, um uns wie Kinder einzuschrecken, Gefangenschaft und Tod auf uns los ließe und Verlust des Vermögens.
+46c.3. Wie können wir also dies recht zu unserer Befriedigung untersuchen?
+46c.4. Wenn wir zuerst den Satz aufnehmen wegen der Meinungen von dem du sprichst,
+46d.1. ob wohl für jeden Fall gut gesagt war oder nicht, daß man auf einige Meinungen zwar achten müsse, auf andere aber nicht?
+46d.2. Oder ob es zwar ehe ich sterben sollte gut gesagt war, nun aber offenbar geworden ist, daß es nur obenhin des Redens wegen gesagt, in der Tat aber nichts war als Scherz und Geschwätz?
+46d.3. Ich meines Teils habe Lust, Kriton, dies mit dir gemeinschaftlich zu untersuchen: ob diese Rede mir jetzt etwa wunderlicher erscheinen wird, nun es so mit mir steht, oder noch eben so; und dem gemäß wollen wir sie entweder gehen lassen oder ihr gehorchen.
+46e.1. So aber, glaube ich, wurde sonst immer von denen behauptet, die etwas zu sagen meinten, wie ich jetzt eben sagte, daß von den Meinungen, welche die Menschen hegen, man einige zwar sehr hoch achten müsse, Andere aber nicht.
+46e.2. Sprich nun, Kriton, bei den Göttern dünkt dich dies nicht gut gesagt zu sein?
+47a.1. Denn du bist doch menschlichem Ansehen nach fern davon Morgen sterben zu müssen, und das bevorstehende Schicksal könnte dich nicht berücken.
+47a.2. Erwäge also: scheint dir das nicht gut gesagt daß man nicht alle Meinungen der Menschen ehren muß, sondern einige wohl, andere aber nicht? und auch nicht aller Menschen, sondern einiger ihre wohl, Anderer aber nicht?
+47a.3. Was meinst du?
+47a.4. ist das nicht gut gesagt?
+47a.5. Kriton: Gut.
+47a.6. Sokrates: Nämlich doch die guten Meinungen soll man ehren, die schlechten nicht?
+47a.7. Kriton: Ja.
+47a.8. Sokrates: Und die guten, sind das nicht die der Vernünftigen, die schlechten aber die der Unvernünftigen?
+47a.9. Kriton: Wie anders?
+47a.10. Sokrates: Wohlan, wie wurde wiederum hierüber gesprochen?
+47b.1. Ein Mann der Leibesübungen treibt und sich dies zum eigentlichen Geschäfte macht, wird der wohl auf Jedermanns Lob und Tadel und Meinung achten, oder nur auf jenes allein, auf des Arztes oder des Turnmeisters?
+47b.2. Kriton: Auf jenes allein.
+47b.3. Sokrates: Also fürchten muß er auch nur den Tadel, und Freude haben nur an dem Lobe jenes Einen, und nicht der Menge?
+47b.4. Kriton: Offenbar.
+47b.5. Sokrates: Auf die Art also muß er zu Werke gehn und sich üben und essen und trinken wie dieser Eine es gut findet, der Meister und Sachverständige, vielmehr als wie alle Andere insgesamt.
+47b.6. Kriton: So ist es.
+47c.1. Sokrates: Wohl!
+47c.2. Ist er aber diesem Einen unfolgsam, und achtet seine Meinung und sein Lob gering, höher aber das der andern unkundigen Leute; wird ihm dann nichts übles begegnen?
+47c.3. Kriton: Wie sollte es ihm nicht?
+47c.4. Sokrates: Was ist nun wohl dieses Übel? worauf zielt es, und was trifft es von dem Unfolgsamen?
+47c.5. Kriton: Seinen Leib offenbar:
+47c.6. denn diesen zerrüttet er.
+47c.7. Sokrates: Wohl gesprochen.
+47d.1. Ist es nun nicht eben so mit allem Andern, Kriton, damit wir nicht alles durchgehn; also auch mit dem gerechten und ungerechten, dem schändlichen und schönen, dem guten und bösen, worüber wir eben jetzt beratschlagen, ob wir hierin der Meinung der Mehresten folgen und sie fürchten müssen, oder nur des Einen seiner, wenn es einen Sachverständigen hierin gibt, den man mehr scheuen und fürchten muß als alle Anderen,
+47d.2. welchem dann nicht folgend wir uns das verderben werden und verstümmeln, was eben durch das Recht besser wird, durch das Unrecht aber untergeht.
+47d.3. Oder gibt es dergleichen nichts?
+47d.4. Kriton: Ja wohl, denke ich wenigstens, Sokrates.
+47e.1. Sokrates: Wohlan denn! wenn wir nun das, was durch das Ungesunde zerrüttet, durch das Gesunde aber gebessert wird, indem wir nicht der Sachkundigen Meinung gehorchen, zerrüttet haben, lohnt es wohl noch zu leben nach dessen Zerrüttung?
+47e.2. Dies ist aber doch der Leib?
+47e.3. oder nicht?
+47e.4. Kriton: Ja.
+47e.5. Sokrates: Lohnt es nun wohl zu leben mit einem abgeschwächten und zerrütteten Leibe?
+47e.6. Kriton: Keinesweges.
+47e.7. Sokrates: Allein wenn jenes zerrüttet ist, soll es doch noch lohnen zu leben, was eben durch Unrechthandeln beschädiget wird durch Rechthandeln aber gewinnt?
+48a.1. Oder halten wir das etwa für schlechter als den Leib, was es auch sei von dem unsrigen, worauf Gerechtigkeit und Ungerechtigkeit sich beziehen?
+48a.2. Kriton: Keinesweges.
+48a.3. Sokrates: Sondern für edler?
+48a.4. Kriton: Bei weitem.
+48a.5. Sokrates: Also keineswegs, o Bester, haben wir das so seht zu bedenken, was die Leute sagen werden von uns, sondern was der eine, der sich auf Gerechtes und Ungerechtes versteht, und die Wahrheit selbst.
+48a.6. So daß du schon hierin die Sache nicht richtig einleitest, wenn du vorträgst, wir müßten auf die Meinung der Leute vom Gerechten, Schönen und Guten und dem Gegenteil Bedacht nehmen.
+48b.1. »Aber doch,« könnte, wohl jemand sagen, »haben die Leute es ja in ihrer Gewalt, uns zu töten«.
+48b.2. Kriton: Offenbar freilich auch dieses:
+48b.3. und so könnte es leicht jemand sagen, o Sokrates.
+48b.5. Sokrates: Sehr wahr. Allein, du Wunderlicher, nicht nur dieser Satz selbst, den wir durchgenommen, erscheint mir wenigstens noch immer ebenso wie vorher;
+48b.6. sondern betrachte nun auch diesen, ob er uns noch fest steht oder nicht, daß man nämlich nicht das Leben am höchsten achten muß, sondern das gut Leben?
+48b.7. Kriton: Freilich besteht der.
+48b.8. Sokrates: Und daß das gut Leben mit dem gerecht und sittlich Leben einerlei ist, besteht der oder besteht er nicht?
+48b.9. Kriton: Er besteht.
+48c.1. Sokrates: Also von dem Eingestandenen aus müssen wir dieses erwägen, ob es gerecht ist, daß ich versuche, von hier fortzugehen, ohne daß die Athener mich fortlassen, oder nicht gerecht.
+48c.2. Und wenn es sich als gerecht zeigt, wollen wir es versuchen; wo nicht, es unterlassen.
+48c.3. Die du aber vorbringst, o Kriton, die Überlegungen wegen Verlust des Geldes und des Rufs und Erziehung der Kinder, – sollten das nur nicht recht eigentlich Betrachtungen dieser Leute sein, die leichtsinnig töten und ebenso auch hernach gern wieder lebendig machten, wenn sie könnten, alles ohne Vernunft;
+48d.1. und sollte nur nicht im Gegenteil für uns, da ja unsere Rede es so festsetzt, gar nichts anderes zu überlegen sein, als wie wir eben sagten, ob wir gerecht handeln werden, wenn wir denen, welche mich von hier fortbringen wollen, Geld zahlen und Dank dazu, und wenn wir selbst dabei mitwirken, ihr, indem ihr mich fortbringt, und ich, indem ich mich fortbringen lasse, oder ob wir nicht in Wahrheit unrecht handeln werden, indem wir dies alles tun?
+48d.2. Und wenn sich zeigt, wir können dies nur ungerechterweise ausführen, dann dürfen wir jenes, ob wir sterben müssen, wenn ich hier bleibe und mich ruhig verhalte, oder was wir sonst erleiden, gar nicht in Anschlag bringen gegen das Unrechthandeln.
+48d.3. Kriton: Schön dünkt mich das gesagt, Sokrates. Sieh aber, was wir tun wollen!
+48e.1. Sokrates: Gemeinschaftlich, du Guter, wollen wir das überlegen; und hast du etwas einzuwenden, wenn ich rede, so wende es ein, und ich will dir folgen.
+48e.2. Wo aber nicht, so höre auf, mir immer dieselbe Rede zu wiederholen, ich solle wider der Athener Willen von hier fortgehn!
+48e.3. Denn es ist mir ja wohl viel wert, wenn du mich überredest, dieses zu tun, nur nicht wider meinen Willen.
+49a.1. Betrachte also den Anfang der Untersuchung, ob er dir genügt, und suche das Gefragte zu beantworten nach deiner besten Meinung!
+49a.2. Kriton: Das will ich versuchen.
+49a.3. Sokrates: Sagen wir, man müsse auf gar keine Weise vorsätzlich Unrecht tun? Oder auf einige zwar, nur auf andere nicht?
+49a.4. Oder ist auf keine Weise das Unrechthandeln weder gut noch schön, wie wir oft ehedem übereingekommen sind, und wie auch jetzt eben gesagt worden ist?
+49b.1. Oder sind uns alle jene Behauptungen von ehedem seit diesen wenigen Tagen verschüttet? Und so lange, o Kriton, haben wir, so bejahrte Männer, nicht gemerkt, daß wir im ernsthaftesten Gespräch mit einander doch nichts besser waren als die Kinder?
+49b.2. Oder verhält es sich ja auf alle Weise so, wie wir damals sagten,
+49b.3. – die Leute mögen es nun annehmen oder nicht, und es mag uns nun deshalb noch härter ergehen als jetzt, oder auch besser, – das Unrechttun ist doch dem, der es tut, schädlich und schändlich auf alle Weise?
+49b.4. Wollen wir dies sagen oder nicht?
+49b.5. Kriton: Das wollen wir.
+49b.6. Sokrates: Auf keine Weise also soll man Unrecht tun?
+49b.7. Kriton: Nein freilich.
+49b.8. Sokrates: Also auch nicht der, dem Unrecht geschehen ist, darf wieder Unrecht tun, wie die meisten glauben, wenn man doch auf keine Weise Unrecht tun darf?
+49c.1. Kriton: Es scheint nicht.
+49c.2. Sokrates: Und wie doch?
+49c.3. Darf man mißhandeln, oder nicht?
+49c.4. Kriton: Man darf es wohl nicht, Sokrates.
+49c.5. Sokrates: Aber wie?
+49c.6. Wieder mißhandeln, nachdem man schlecht behandelt worden ist, – ist das, wie die meisten sagen, gerecht oder nicht?
+49c.7. Kriton: Auf keine Weise.
+49c.8. Sokrates: Denn jemanden schlecht behandeln, ist nicht unterschieden vom Unrecht tun.
+49c.9. Kriton: Wahr gesprochen!
+49c.10. Sokrates: Also weder wiederbeleidigen darf man, noch irgend einen Menschen mißhandeln, und wenn man auch von ihm erleidet, was es immer sei.
+49d.1. Und siehe wohl zu, Kriton, wenn du dies eingestehst, daß du es nicht gegen deine Meinung eingestehst!
+49d.2. Denn ich weiß wohl, daß nur wenige dieses glauben und glauben werden.
+49d.3. Welche also dies annehmen, und welche nicht, für die gibt es keine gemeinschaftliche Beratschlagung; sondern sie müssen notwendig einander gering achten, wenn einer des andern Entschließungen sieht.
+49d.4. Überlege also auch du recht wohl, ob du Gemeinschaft mit mir machst und dies auch annimmst und wir hiervon unsere Beratung anfangen wollen, daß niemals weder beleidigen noch wiederbeleidigen recht ist, noch auch, wenn einem Übles geschieht, sich dadurch helfen, daß man wieder Übles zufügt; oder ob du abstehst und du keinen Teil haben willst an diesem Anfang?
+49e.1. Ich meinesteils habe schon immer dieses angenommen und auch jetzt noch. Du aber, nimmst du irgend etwas anderes an, so sprich und trage es vor:
+49e.2. bleibst du aber bei dem Ehemaligen, so höre nun das Weitere!
+49e.3. Kriton: Allerdings bleibe ich dabei und nehme es mit dir an.
+49e.4. Also rede!
+49e.5. Sokrates: Ich sage also hierauf weiter, oder vielmehr ich frage,
+49e.6. ob, was jemand jemandem Gerechtes versprochen hat, er auch leisten müsse, oder ob er betrügen dürfe?
+49e.7. Kriton: Leisten muß er es.
+49e.8. Sokrates: Von hier aus nun schaue um:
+50a.1. Wenn wir, ohne die Stadt zu überreden, von hier weggehn, behandeln wir dann jemanden schlecht, und zwar die, welchen es am wenigsten geschehen sollte, oder nicht?
+50a.2. Und halten wir fest an den, was wir Gerechtes versprochen haben, oder nicht?
+50a.3. Kriton: Darauf weiß ich nicht zu antworten, Sokrates, was du fragtest:
+50a.4. denn ich verstehe es nicht.
+50a.5. Sokrates: Erwäge es denn so:
+50a.6. Wenn, indem wir von hier davonlaufen wollten, oder wie man dies sonst nennen soll, die Gesetze kämen und das gemeine Wesen dieser Stadt, und uns in den Weg tretend fragten:
+50a.7. »Sage nur, Sokrates, was hast du im Sinne zu tun?
+50b.1. Ist es nicht so, daß du durch diese Tat, welche du unternimmst, uns, den Gesetzen, und also dem ganzen Staat den Untergang zu bereiten gedenkst, soviel an dir ist?
+50b.2. Oder dünkt es dich möglich, daß jener Staat noch bestehe und nicht in gänzliche Zerrüttung gerate, in welchem die abgetanen Rechtssachen keine Kraft haben, sondern von Einzelmännern können ungültig gemacht und umgestoßen werden?«
+50b.3. Was sollen wir hierauf und auf mehr dergleichen sagen, Kriton?
+50b.4. Denn noch gar vieles könnte einer, und zumal ein Redner, vorbringen zum Besten dieses gefährdeten Gesetzes, welches befiehlt, daß die geschlichteten Rechtssachen sollen gültig bleiben.
+50c.1. Oder sollen wir zu ihnen sagen: »Ja, die Stadt hat uns Unrecht getan und die Klage nicht recht gerichtet?«
+50c.2. Wollen wir dies sagen, oder was sonst?
+50c.3. Kriton: Dies, beim Zeus!
+50c.4. Sokrates: Wie nun? Wenn die Gesetze sagten:
+50c.5. »O Sokrates, war denn auch das unser Abkommen, oder vielmehr du wollest dich dabei beruhigen, wie die Stadt die Rechtssachen schlichtet?«
+50c.6. Wenn wir uns nun über ihre Rede wunderten, würden sie vielleicht sagen: »Wundere dich nicht, Sokrates, über das Gesagte, sondern antworte, da du ja gewohnt bist, in Fragen und Antworten zu reden!
+50d.1. Denn sprich: Welche Beschwerden hast du gegen uns und die Stadt, daß du suchst, uns zugrunde zu richten?
+50d.2. Sind wir es nicht zuerst, die dich zur Welt gebracht haben, und durch welche dein Vater deine Mutter bekommen und dich gezeugt hat?
+50d.3. Erkläre also, tadelst du etwas an denen unter uns Gesetzen, die sich auf die Ehe beziehen, was nicht gut wäre?« –
+50d.4. »Nichts tadle ich,« würde ich dann sagen.
+50d.5. – »Aber an den Gesetzen über des Geborenen Auferziehung und Unterricht, nach denen auch du bist unterrichtet worden?
+50e.1. Ist es etwa nicht gut, was die Gesetze unter uns, die hierüber festgesetzt sind, gebieten, indem sie deinem Vater auflegten, dich in den Geistesübungen und Leibeskünsten zu unterrichten?« –
+50e.2. »Sehr gut«, würde ich sagen.
+50e.3. – »Wohl!
+50e.4. Nachdem du nun geboren, auferzogen und unterrichtet worden bist, kannst du zuerst wohl leugnen, daß du nicht unser warst als Abkömmling und Knecht, du und deine Vorfahren?
+50e.5. Und wenn sich dies so verhält, glaubst du, daß du gleiches Recht hast mit uns, und daß, was immer wir uns beigehen lassen, dir anzutun, auch du das Recht habest, uns wieder zu tun?
+51a.1. Oder hattest du gegen deinen Vater zwar nicht gleiches Recht oder gegen deinen Herrn, wenn du einen gehabt hättest, so daß du, was dir geschähe, ihm wieder antun dürfest, noch auch, wenn er dich verunglimpfte, widersprechen, noch, wenn er dich schlug, wiederschlagen und mehreres dergleichen:
+51a.2. gegen das Vaterland aber und gegen die Gesetze soll es dir erlaubt sein, so daß, wenn wir darauf ausgingen, dich zugrundezurichten, indem wir es für gerecht hielten, auch du wieder auf unsern, der Gesetze und des Vaterlandes Untergang, so viel an dir ist, ausgehen und dann sagen dürftest, du handeltest hierin recht, du, der sich in Wahrheit der Tugend befleißigt?
+51b.1. Oder bist du so weise, daß du nicht weißt, wie viel höher als Vater und Mutter und alle anderen Vorfahren das Vaterland geachtet ist, und wieviel ehrwürdiger und heiliger bei den Göttern und bei allen Menschen, welche Vernunft haben? Und wie man ein aufgebrachtes Vaterland noch mehr ehren und ihm nachgeben und es besänftigen muß als einen Vater, und entweder es überzeugen oder tun, was es befiehlt, und was es zu leiden auflegt, ganz ruhig leiden, wenn es auch wäre, dich schlagen zu lassen oder dich fesseln zu lassen, oder wenn es dich in den Krieg schickt, wo du verwundet und getötet werden kannst, du dies doch alles tun mußt und es so allein recht ist? Und daß du nicht weichen und nicht weggehen und nicht deine Stelle verlassen mußt, sondern im Kriege und vor Gericht und überall tun mußt, was der Staat gebietet und das Vaterland, oder es überzeugen mußt, was eigentlich Recht sei?
+51c.1. Daß aber Gewalt nicht ohne Frevel gebraucht werden kann gegen Vater oder Mutter und noch viel weniger als gegen sie gegen das Vaterland?«
+51c.2. – Was sollen wir hierauf sagen, o Kriton?
+51c.3. Daß es wahr ist, was die Gesetze sagen, oder nicht?
+51c.4. Kriton: Mich dünkt, ja.
+51c.5. Sokrates: »Überlege also, o Sokrates,« würden die Gesetze vielleicht weiter sagen, »wenn wir hiervon mehr gesprochen haben, daß du alsdann nicht mit Recht uns das antun willst, was du jetzt willst:
+51c.6. Denn wir, die wir dich zur Welt gebracht, auferzogen, unterrichtet und alles Gute, was nur in unserm Vermögen stand, dir und jedem Bürger mitgeteilt haben, wir verkünden dennoch, indem wir Freiheit gestatten jedem Athener, der es nur will, daß, wenn jemand Bürger geworden ist und den Zustand der Stadt und uns, die Gesetze, kennengelernt hat und wir ihm dann nicht gefallen, er das Seinige nehmen und fortgehn dürfe, wohin er nur will.
+51d.1. Und keins von uns Gesetzen steht im Wege oder verbietet, wenn jemand von euch, dem wir und die Stadt nicht gefallen, in eine Pflanzstadt ziehen will oder auch anderswohin sich begeben und sich als Schutzverwandter ansiedeln, wo er nur will, mit Beibehaltung alles des Seinigen.
+52a.1. Wer von euch aber geblieben ist, nachdem er gesehen, wie wir die Rechtssachen schlichten und sonst die Stadt verwalten, – von dem behaupten wir dann, daß er uns durch die Tat angelobt habe, was wir nur immer befehlen möchten, wolle er tun. Und wer nicht gehorcht, sagen wir, der tue dreifach Unrecht, weil er uns als seinen Erzeugern nicht gehorcht und nicht als seinen Erziehern, und weil er, ohnerachtet er uns angelobt, er wolle gewiß gehorchen, doch weder gehorcht noch uns überzeugt, wo wir etwas nicht recht tun; und da wir ihm doch vortragen und nicht aufrauhe Artgebieten, was wir anordnen, sondern freistellen eins von beiden, entweder uns zu überzeugen oder uns zu folgen, er doch hiervon keines tut.
+52a.2. Und diese Verschuldungen nun, behaupten wir, werden auch auf dir, Sokrates, haften, wenn du ausführst, was du im Sinne hast, und zwar auf dir nicht am wenigsten unter den andern Athenern, sondern wohl ganz vorzüglich.«
+52a.3. – Wenn ich nun fragte:
+52a.4. »Weshalb denn das?«
+52a.5. – so würden sie mich wohl ganz recht angreifen, wenn sie sprächen, daß ich ganz vorzüglich vor andern Athenern ihnen dies Versprechen geleistet hätte.
+52b.1. »Denn«, würden sie sagen, »hiervon haben wir große Beweise, daß wir sowohl als die Stadt dir Wohlgefallen haben:
+52b.2. Sonst würdest du ja wohl nicht so vorzüglich vor allen Athenern immer einheimisch darin geblieben sein, wenn sie dir nicht vorzüglich gefiele. Denn weder bist du je zur Schau der großen Feste aus der Stadt herausgegangen, außer einmal auf den Isthmos, noch sonst irgend wohin anders als nur mit dem Heere ziehend, oder hast sonst eine Reise gemacht, wie andere Menschen, noch auch hat dich jemals Lust angewandelt, andere Städte und andere Gesetze zu sehen, sondern wir genügten dir und unsere Stadt:
+52c.1. so sehr zogst du uns vor und gelobtest, uns gemäß dein Bürgerleben zu führen, hast auch überdies Kinder in der Stadt erzeugt, weil sie dir gefiel.
+52c.2. Ja auch noch während des Rechtshandels konntest du dir ja die Verweisung zuerkannt haben, wenn du gewollt hättest, und so, was du jetzt gegen den Willen der Stadt unternimmst, damals mit ihrem Willen tun.
+52c.3. Du aber tatest damals zwar gar schön, als wärest du gar nicht unwillig, wenn du sterben müßtest, sondern wähltest, wie du sagtest, lieber als die Verweisung den Tod:
+52c.4. nun hingegen schämst du dich weder vor jenen deinen Reden, noch scheust du uns, die Gesetze, sondern versuchst, uns zu zerstören, und handelst, wie nur der schlechteste Knecht handeln könnte, in dem du zu entlaufen versuchst gegen alle Verträge und Versprechungen, nach denen du uns versprochen hast, als Bürger zu leben.
+52d.1. Zuerst also beantworte uns nur dieses, ob wir die Wahrheit reden, indem wir behaupten, du habest nach unserer Anordnung dein Bürgerleben zu führen uns durch die Tat versprochen, nicht bloß durch Worte, – oder ob wir nicht die Wahrheit reden?
+52d.2. « – Was sollen wir hierauf sagen, Kriton?
+52d.3. Sollen wir es nicht einräumen?
+52d.4. Kriton: Wir müssen wohl, Sokrates.
+52e.1. Sokrates: »Ist es also nicht so,« würden sie sagen, »daß du deine Verträge mit uns und deine Versprechungen übertrittst? Die du doch nicht gezwungen abgelegt hast, noch überlistet, noch in der Notwendigkeit, etwa dich in kurzer Zeit zu beraten, sondern siebzig Jahre lang, während deren du hättest fortgehn können, wenn wir dir nicht gefielen und du die Bedingungen nicht für gerecht hieltest.
+52e.2. Du aber hast weder Lakedaimon vorgezogen noch Kreta, die du doch immer rühmst als wohlgeordnete Staaten, noch irgend einen andern von den hellenischen Staaten oder von den unhellenischen, sondern weniger hast du dich von hier entfernt als die Lahmen, Blinden und andere Verstümmelten.
+53a.1. So vorzüglich vor allen Athenern hat dir die Stadt gefallen, und wir, die Gesetze, also auch.
+53a.2. Denn wem würde eine Stadt wohl gefallen ohne die Gesetze?
+53a.3. Und nun also willst du doch dem Versprochenen nicht treu bleiben?
+53a.4. Wohl wirst du es, wenn du uns folgst, o Sokrates,
+53b.1. und du wirst dich nicht lächerlich machen durch deinen Auszug aus der Stadt. Denn erwäge nur, wenn du es übertrittst und etwas davon verletzest, was du Gutes dir selbst bereiten wirst und deinen Freunden!
+53b.2. Denn daß deine Freunde ja freilich in Gefahr geraten werden, auch selbst flüchtig zu werden und der Stadt entsagen zu müssen, oder ihr Vermögen einzubüßen, das ist wohl offenbar.
+53b.3. Du selbst aber, wenn du zuerst in eine der nächstgelegenen Städte gehst, sei es nach Theben oder nach Megara, denn wohleingerichtet sind beide, so kommst du als ein Feind ihrer Verfassung; und wer nur seiner eignen Stadt zugetan ist, wird dich scheel ansehen als einen Verderber der Gesetze, und so wirst du nur das Ansehen deiner Richter befestigen, daß sie dafür gelten werden, in deiner Sache recht gerichtet zu haben:
+53c.1. denn wer der Gesetze Verderber ist, muß wohl gar sehr dafür gehalten werden, auch der jüngeren und noch unvernünftigen Menschen Verderber zu sein.
+53c.2. Willst du also etwa die wohleingerichtetsten Staaten und die ehrenwertesten Menschen meiden?
+53c.3. Und wenn du dieses tust, wird es dir etwa noch lohnen zu leben?
+53c.4. Oder willst du dich zu ihnen halten und unverschämt genug sein, was doch für Reden vorzubringen, o Sokrates?
+53c.5. Oder dieselben wie hier, daß über Tugend und Gerechtigkeit nichts gehe für den Menschen und über Ordnungen und Gesetze?
+53d.1. Und glaubst du nicht, des Sokrates Sache werde dann ganz unanständig erscheinen?
+53d.2. Wohl muß man das glauben!
+53d.3. Aber aus diesen Gegenden wirst du dich wohl fortmachen und dich nach Thessalien begeben zu den Gastfreunden des Kriton!
+53d.4. Denn dort sind ja Unordnung und Ungebundenheit am größten, und die möchten dir wohl mit Vergnügen zuhören, wie lächerlich du aus dem Gefängnis entlaufen bist, in irgend ein Stück Zeug eingehüllt oder mit einem gemeinen Kittel umgetan, oder wie sich sonst die Entfliehenden zu verkleiden pflegen, und nachdem du dich ganz unkenntlich gemacht.
+53d.5. Daß du aber als ein alter Mann, dem wahrscheinlich nur noch wenig Lebenszeit übrig ist, dich nicht gescheut hast, mit solcher Gier nach dem Leben zu gelüsten mit Übertretung jedes heiligsten Gesetzes, wird das niemand sagen?
+53e.1. Vielleicht nicht, wenn du niemanden beleidigst;
+53e.2. sonst aber, o Sokrates, dann wirst du auch viel deiner Unwürdiges hören müssen.
+53e.3. Kriechend also vor allen Menschen wirst du leben; und was denn tun als schmausen in Thessalien? So daß du wie zum Gastgebot wirst hingereist scheinen nach Thessalien!
+53e.4. Und jene Reuen von der Gerechtigkeit und von den übrigen Tugenden, wo werden uns die bleiben?
+54a.1. Doch deiner Kinder wegen willst du leben, um sie selbst aufzuziehen und zu unterrichten!
+54a.2. Wie also?
+54a.3. Nach Thessalien willst du sie mitnehmen und dort aufziehen und unterrichten? Und sie zu Fremdlingen machen, damit sie dir auch das noch zu verdanken haben?
+54a.4. Oder das wohl nicht; aber hier sollten sie, wenn du nur lebst, besser aufgezogen und unterrichtet werden, obgleich du nicht bei ihnen bist?
+54a.5. Deine Freunde nämlich werden sich ihrer annehmen.
+54a.6. Ob nun wohl, wenn du nach Thessalien wanderst, sie sich ihrer annehmen werden, wenn du aber in die Unterwelt wanderst, dann nicht?
+54b.1. Wenn sie anders etwas wert sind, die deine Freunde zu sein behaupten, so muß man es ja wohl glauben.
+54b.2. Also, Sokrates, gehorche uns, deinen Erziehern, und achte weder die Kinder noch das Leben noch irgend etwas anderes höher als das Recht, damit, wenn du in die Unterwelt kommst, du dies alles zu deiner Verteidigung anführen kannst den dortigen Herrschern.
+54b.3. Denn es zeigt sich ja weder hierfür dich besser oder gerechter oder frömmer, dies wirklich auszuführen, oder für irgend einen der Deinigen, noch auch wird es, wenn du dort ankommst, besser für dich sein.
+54b.4. Sondern wenn du jetzt hingehst, so gehst du hin als einer, der Unrecht erlitten hat, nicht zwar von uns Gesetzen, sondern von Menschen.
+54c.1. Entfliehst du aber, so schmählich Unrecht und Böses mit gleichem vergeltend, deine eignen Versprechungen und Verträge mit uns verletzend und allen denen Übles zufügend, denen du es am wenigsten solltest, dir selbst nämlich, deinen Freunden, dem Vaterlande und uns, – so werden nicht nur wir auf dich zürnen, solange du lebst, sondern auch unsere Brüder, die Gesetze der Unterwelt, werden dich nicht freundlich aufnehmen, wenn sie wissen, daß du auch uns zugrunde zu richten versucht hast, soviel an dir war.
+54c.2. Also, daß ja nicht Kriton mehr dich überrede, zu tun, was er sagt, als wir!« Dies, lieber Freund Kriton, glaube ich zu hören, wie die, welche das Ohrenklingen haben, die Flöte zu hören glauben. Denn auch in mir klingt so der Ton dieser Reden und macht, daß ich andere nicht hören kann.
+54c.3. Also wisse nur, was meine jetzige Überzeugung betrifft, daß, wenn du etwas hiergegen sagst, du es vergeblich reden wirst.
+54c.4. Dennoch aber, wenn du glaubst, etwas damit auszurichten, so sprich!
+54d.1. Kriton: Nein, Sokrates, ich habe nichts zu sagen.
+54e.1. Sokrates: Wohl denn, Kriton! So laß uns auf diese Art handeln, da uns hierhin der Gott leitet!
diff --git a/backend/data/library/tlg0059/tlg003/tlg0059.tlg003.perseus-kur1.txt b/backend/data/library/tlg0059/tlg003/tlg0059.tlg003.perseus-kur1.txt
new file mode 100644
index 0000000..6fc9522
--- /dev/null
+++ b/backend/data/library/tlg0059/tlg003/tlg0059.tlg003.perseus-kur1.txt
@@ -0,0 +1,268 @@
+43a.1. سقراط: ای کریتون، چرا اکنون آمده‌ای؟
+43a.2. یا هنوز زود نیست؟
+43a.3. کریتون: یقینا زود است.
+43a.4. سقراط: دقیقا چه هنگامی [است]؟
+43a.5. کریتون: اندکی تا طلوع.
+43a.6. سقراط: در شگفتم نگهبان زندان چگونه به پذیرفتن تو مایل گشت.
+43a.7. کریتون: به دلیل تردد مکرر به اینجا دیگر به من عادت کرده است، ای سقراط، وانگهی از من به او نفعی نیز رسیده است.
+43a.8. سقراط: همین حالا رسیده‌ای یا دیرگاهی [است]؟
+43b.1. کریتون: کمابیش دیرگاهی است.
+43b.2. سقراط: پس چطور فورا مرا بیدار نکردی، عوضِ آن‌که در سکوت کناری بنشینی؟
+43b.3. کریتون: به زئوس قسم، ای سقراط، خودِ من نمی‌خواستم این‌چنین در بی‌خوابی و رنج باشم، و دیگر اینکه دیر زمانی‌ست بر تو نگریسته، در شگفتم که چه سان آسوده خفته‌ای،
+43b.4. و به عمد بیدارت نکردم تا به بهترین حالت [وقت] بگذرانی.
+43b.5. و نیز بارها بهرِ مسلک‌ات در تمام زندگی تو را شادمان می‌دانستم و حال در این مصیبتِ واردشده‌ی اخیر بسی بیشتر، که بدین سان سهل و آرام تحملش می‌کنی.
+43c.1. سقراط: ای کریتون، شرم‌آور خواهد بود اگر در این سن و سال مشوش شوم که اکنون باید بمیرم.
+43c.2. کریتون: و نیز مردان دیگری، ای سقراط، با همین سن در این چنین مصیبت‌هایی گرفتار آمده‌اند، ولی ابداً سن‌ و‌ سال آنها را از مشوش شدن در محضر سرنوشت بازنمی‌دارد.
+43c.3. سقراط: همینطور است.
+43c.4. لیکن چرا چنین زودهنگام آمده‌ای؟
+43c.5. کریتون: سقراط، حامل خبری طاقت‌فرسا هستم، نه برای تو، چنانکه بر من پیداست، اما طاقت‌فرسا و گران برای من و همه‌ی دوستان تو. چه‌بسا چنانکه می‌پندارم در میان آن‌ها برای من از همه بیشتر گران می‌آید.
+43c.6. سقراط: این [خبر] چیست؟
+43d.1. مگر آن کشتی از دلوس رسیده است، همان که با آمدن‌اش می‌بایست مرا بدرود حیات گفتن؟
+43d.2. کریتون: هنوز نیامده است، اما از آنجا که برخی افرادی که از سونیون آمده و کشتی را آنجا گذاشته چنین خبر می‌دهند، فکر می‌کنم امروز خواهد آمد.
+43d.3. از آن پیام‌آوران پیداست که امروز می‌آید؛ پس، ای سقراط، فردا به پایان رسیدنِ زندگی‌ات حتمی خواهد بود.
+43d.4. سقراط: لیک ای کریتون، خوشا بدین بخت، اگر خدایان را خشنودی بدین سان است، ایدون باد.
+43d.5. لیکن تصور نمی‌کنم امروز آن برسد.
+44a.1. کریتون: از کجا چنین گمانی داری؟
+44a.2. سقراط: من به تو خواهم گفت.
+44a.3. از این رو که فردای آن که کشتی برسد، مردنم حتمی است.
+44a.4. کریتون: حداقل آمرانِ امور که چنین می‌گویند.
+44a.5. سقراط: همانا می‌دانم که آن کشتی در اثنای روز پیشِ رو نخواهد آمد، بلکه فردا می‌رسد.
+44a.6. شاهدم خوابی است که امشب اندک زمانی پیش دیده‌ام.
+44a.7. چه به موقع برآن شدی که مرا بیدار نگردانی.
+44a.8. کریتون: و اما خوابت چه بود؟
+44b.1. سقراط: زنی زیبا و خوش‌سیما، آراسته به جامه‌ای سپید، بر من پدیدار شد و به سوی من آمد، مرا فراخواند و گفت:
+44b.2. «ای سقراط، روز سوم به فتیای پربار توانی رسید.»
+44b.3. کریتون: شگفت رویایی‌ست، ای سقراط.
+44b.4. سقراط: از قضا می‌پندارم که [رویای] صادقه است، ای کریتون.
+44b.5. کریتون: حتما، به نظر می‌رسد چنین است.
+44b.6. سقراط گرامی، با این حال باز از من پیروی کرده و جان خویش خلاص کن.
+44c.1. زیرا اگر تو درگذری، برای من تنها یک مصیبت نخواهد بود، بلکه فارغ از بی‌نصیب‌ماندن از دوستی چون تو که من هیچ گاه و نه در هیچ کس بازش نمی‌یابم، برای مردمانی که من و تو را خوب نشناخته‌اند چنین به نظر می‌رسد که من اگر می‌خواستم توانایی نجات دادن تو با خرج پول را داشتم، اما دریغ کردم.
+44c.2. با این اوصاف کدام پندار شرم‌آورتر از برتر نهادن مال از دوستان است؟
+44c.3. زیرا مردمان نخواهند پذیرفت که با وجودِ اشتیاق ما برای رهاندن‌ات از اینجا تو خود رضا بدین نداشته‌ای.
+44c.4. سقراط: اما ای کریتون گرانقدر، از چه روی ما تا بدین حد به پندار مردمان بها می‌دهیم؟
+44d.1. چرا که برترین مردمان، آنها که بیشتر شایسته‌ی توجه‌‌اند، اتفاقات را همان گونه به انجام رسیده‌اند در خواهند یافت.
+44d.2. کریتون: اما ای سقراط، حال ضرورت بها دادن به پندار مردمان را می‌بینی.
+44d.3. از همین رخداد کنونی آشکار است که اگر کسی در میانشان بی‌اعتبار شده باشد، مردمان می‌توانند نه کوچکترین شرها، بلکه کمابیش بزرگترین‌شان را در حق او مرتکب شوند.
+44d.4. سقراط: ای کریتون، کاش مردمان می‌توانستند شری سترگ انجام دهند و در این صورت به [انجام] مهترین نیکی‌ها نیز توانا می بودند، و این چنین پسندیده می‌بود.
+44d.5. ولیکن اکنون نمی‌توانند هیچ یک از این دو را انجام دهند؛
+44e.1. از این روی که احدی را نه خردمند کردن توانند و نه بی‌خرد، لیکن آنچه را که بر ایشان حادث می‌شود همان می‌کنند.
+44e.2. کریتون: همانا که بدین سان باشد.
+44e.3. اما ای سقراط این را به من بگو.
+44e.4. چنین مباشد که ملاحظه‌ی من و دیگر دوستانت را کرده باشی، که اگر تو از اینجا بگریزی، جاسوسان برای ما ایجاد مشکل خواهند کرد، چرا که ما تو را از اینجا گریزاندیم، و وادار به از دست دادن تمام دارایی یا بخش اعظمی از اموال‌مان شویم، و یا [مجازات] دیگری را در راستای این‌ها تاب آوریم؟
+45a.1. زیرا اگر از چنین چیزی می‌ترسی، آن را از ذهن بیرون کن.
+45a.2. زیرا بی شک برای ما انجام این خطر و اگر لازم باشد حتی بزرگتر از آن برای نجات تو صحیح است.
+45a.3. پس از من پیروی کن و پاسخ رد مده.
+45a.4. سقراط: این‌ها را لحاظ می‌کنم، ای کریتون، و نیز بسی چیزهای دیگر را.
+45a.5. کنون بیم این‌ها را نداشته باش ــ زیرا کسانی که میخواهند تو را نجات دهند و از اینجا به در بَرَند بهای بسیاری طلب نمی‌کنند.
+45a.6. و نیز مگر نمی‌بینی که این جاسوسان چه راحت خریدنی‌اند و مالی گزاف لازم‌شان نخواهد بود؟
+45b.1. به راستی دارایی من در اختیار تو است و چنانکه می‌دانم کافی است؛
+45b.2. وانگهی اگر به دلیل نگرانی‌ات برای من می‌پنداری که نبایست اموالم را صرف کنم، برون‌یارانی در اینجا مشتاق خرج کردن‌اند.
+45b.3. یکی از آن‌ها، سیمیاس اهل تبای، به همین منظور پول کافی با خود آورده است، و البته کبس و بسیاری افراد دیگر همگی متمایل‌اند.
+45b.4. بنابراین همان‌گونه که می‌گویم از ترس این‌ها در نجات خودت تردید مکن و از آنچه که در دادگاه گفته‌ای آشفته مباش که با بیرون رفتن از اینجا ندانی که خود را چگونه مشغول بداری.
+45c.1. چرا که در بسیاری جاها هرگاه به هر کجا بروی از تو استقبال خواهند کرد،
+45c.2. و اگر قصد داشته باشی سوی تسالی بروی، مرا در آنجا برون‌یارانی است که تو را بسی والا برشمرده و از تو محافظت خواهند نمود، تا هیچکس در تسالی آسیبی به تو نرساند؛ و نیز، ای سقراط، گمان می‌کنم اهتمام‌ به چنین اقدامی درست نیست، که وقتی رهایی امکان‌پذیر است خود را وا نهی، و بر محقق شدن چیزی برای خود شتاب می‌کنی که دشمنان تو در آن تعجیل می‌کنند و نیز به قصد نابودی تو در آن تعجیل کردند.
+45d.1. به علاوه به نظر من فرزندان خودت را وا می‌گذاری، که گرچه امکان پرورش و آموزش‌شان را داری بروی و ترکشان کنی، و تا جایی که به تو مربوط می‌شود، آنان هر آنچه برایشان پیش آید، متحمل خواهند شد.
+45d.2. و احتمالا همان خواهد شد که معمولا در یتیمی برای یتیمان اتفاق می‌افتد.
+45d.3. چرا که یا نباید فرزندان را آوردن یا پرورش و آموزش‌شان را به جان خریدن؛ اما بر من چنین پیداست که تو سرِ اختیار کردن آسان‌ترین‌ها را داری.
+45d.4. در حالی که می‌بایست آنی اختیار کنی که مردی نیک و دلاور اختیار می‌کند، تویی که اذعان داری سراسر زندگانی‌ات همَ و غم اَرتایی را داشته‌ای.
+45e.1. بدین جهت من هم به جای تو و هم به جای ما که دوستان تو هستیم شرمسارم، مبادا گمان کنند تمام این ماجرای پیرامون تو با ناجوانمردی ما انجام پذیرفته است. هم ورود این دعوی به صحن دادگاه که چه بسا وارد نشدن آن هم ممکن بود، و هم خود جلسه‌ی دادرسی بدان منوال که پیش رفت، و اکنون سرانجامِ مضحک ماجرا، که به نظر می‌رسد به دلیل بدخواهی و ناجوانمردی ما فرصت از دست رفته است، که نه ما تو را نجات دادیم و نه تو خویشتن را، [در حالی که] اگر یاری اندکی از سوی ما می‌شد ممکن و میسر بود.
+46a.1. باری، ای سقراط، بهوش باش که مبادا این‌ها هم برای تو و هم برای ما بد و نیز شرم‌آور باشند.
+46a.2. پس تصمیم بگیر، و چه بسا دیگر وقت تصمیم‌گرفتن نیست بلکه باید تصمیمت را گرفته باشی، و تنها یک راه هست؛
+46a.3. زیرا تمام این کارها طی شب پیش رو باید انجام گیرد، و اگراکنون تعلل کنیم دیگر  درمی‌مانیم و مقدور نخواهد بود.
+46a.4. ای سقراط، اما به هر جهت از من پیروی کن و به هیچ روی پاسخ رد مده.
+46b.1. سقراط: ای کریتون گرامی، اصرار تو بسیار مغتنم است، اگر در طلب درستی باشد.
+46b.2. در غیر این صورت هر اندازه اصرار تو شدیدتر باشد دشوارتر است.
+46b.3. پس ما باید بررسی کنیم که باید این امور را انجام دهیم یا خیر؛
+46b.4. چرا که من نه اکنون برای اولین بار، بلکه همیشه این چنین از هیچ یک از کسان خود پیروی نکرده‌ام، مگر از برهانی مستدل که به نظرم عالی‌ترین باشد.
+46c.1. حال که این تیره‌بختی برایم پیش آمده است، نمی‌توانم برهان‌هایی که پیش‌تر از آنها سخن گفته‌ام به دور افکنم، بلکه به نظرم کمابیش یکسان می‌رسند، و همچون گذشته آنها را معتبر می‌دانم و ارج می‌نهم.
+46c.2. اگر در وضع پیش‌آمده برهانی بهتر از این نداشته باشیم، نیک بدان که هرگزتسلیم تو نشوم، نه حتی اگر نیروی مردمان بیشتر از اکنون ما را همچون کودکان با فرستادن در پی اسارت و مرگ و مصادره‌ی دارایی‌ها بترساند.
+46c.3. حال چگونه این‌ مسائل‌ را به نحو احسن بررسی کنیم؟
+46c.4. چه بسا در ابتدا از آن گزاره‌ای که تو در باب پندارها گفتی آغاز کنیم.
+46d.1. آیا در همه حال نیک می‌گفتیم یا خیر، که باید به بعضی عقاید اعتنا داشت و به بعضی نه؟
+46d.2. یا تا پیش از محکوم شدن من به مرگ نیک می‌گفتیم، اما حال به منصه ظهور رسید که محض استدلال چنان می‌گفتیم، ولی در حقیقت سرگرمی و یاوه‌سرایی بود؟
+46d.3. ای کریتون، من مشتاقم که دوشادوش تو با یکدیگر وارسی کنیم، که حال که در چنین وضعی هستم آیا این سخن به نظر من متفاوت می‌رسد یا یکسان، و آن را فرو می‌گذاریم و یا از آن تبعیت خواهیم کرد؟
+46e.1. چنین گمان می‌کنم که در همه حال توسط کسانی که به آنچه می‌گویند باور دارند چنین گفته می‌شد، همان‌طور که من اکنون گفتم، که برای بعضی از پندار‌هایی که آدمیان بدان باور دارند باید ارزش بسیار قائل شد و برای بعضی دیگر نه.
+46e.2. برای خاطر خدایان، ای کریتون، آیا این گفته بر تو حق نمی‌نماید؟
+47a.1. چرا که تو، به قدری که بر آدمی آشکار تواند بود، فردا برون از تقدیر مردن هستی و این مصیبت کنونی تو را منحرف نکند.
+47a.2. باری بررسی کن، که چنین برهانی به نظر تو بسنده نیست، که نمی‌بایست به تمامی پندار‌های آدمیان احترام گذاشت، بلکه باید بعضی را محترم دانست و بعضی را نه، و نه پندار‌های همگان را، بلکه پندارهای بعضی را، و پندارهای بعضی را نه؟
+47a.3. چه می‌گویی؟
+47a.4. این‌ها سخنانی برحق نیستند؟
+47a.5. کریتون: برحق هستند.
+47a.6. سقراط: پس می‌بایست به پندارهای سزاوار احترام گذاشت و به پندار‌های ناسزاوار نه؟
+47a.7. کریتون: بله.
+47a.8. سقراط: مگر نه اینکه پندار‌های سزاوار از آنِ خرمندان است و پندا‌ر‌های ناسزاوار از آنِ بی‌خردان؟
+47a.9. کریتون: البته.
+47a.10. سقراط: پس بیا و درنگر، چگونه در این باب سخن گفتیم؟
+47b.1. آیا مردی که ورزش می‌کند و آن را حرفه‌ی خود ساخته است به تایید و نکوهش و پندار همه‌ی افراد اعتنا می‌کند یا فقط آن یک نفری که طبیب یا مربی باشد؟
+47b.2. کریتون: تنها همان یک نفر.
+47b.3. سقراط: پس بایستی از نکوهش آن یک نفر بترسد و از تایید او خشنود گردد، و نه از آنِ مردمان.
+47b.4. کریتون: چنین پیداست.
+47b.5. سقراط: پس بایستی بدان گونه بکوشد و تمرین کند و بخورد و بنوشد که آن یک تن کارآزموده و آگاه می‌اندیشد، و نه آنچه که خیل دیگران بگویند.
+47b.6. کریتون: چنین است.
+47c.1. سقراط: بسیار خوب.
+47c.2. اگر از آن یک تن اطاعت نبرده و به پندار و تایید او احترام نگذاشته، و سخنان مردمان و افراد ناآگاه را محترم دارد، آیا دچار هیچ گزندی نخواهد شد؟
+47c.3. کریتون: یقیناً دچار خواهد شد.
+47c.4. سقراط: اما این گزند چیست، و به کجا و بر چه چیز او که اطاعت نبرده اثر می‌گذارد؟
+47c.5. کریتون: واضح است که بر بدن او.
+47c.6. چرا که آن را نابود می‌کند.
+47c.7. سقراط: نیک گفتی.
+47d.1. پس در سایر موارد، ای کریتون، که به یکایک‌شان نخواهیم پرداخت، به ویژه پیرامون درست و نادرست، شرم‌آور و پسندیده، و خیر و شر، پیرامون آنچه که اکنون موضوع بحث ماست، آیا ما را می‌بایست از پندار‌ مردمان پیروی کرده و از آن پروا داریم، یا از پندار آن یک نفر، اگر شخصی آگاه وجود دارد، که می‌بایست از او بیش از خیل دیگران پروا داشت و شرم کرد؟
+47d.2. اگر از او پیروی نکنیم، آن چیزی را آسیب رسانده و تباه خواهیم نمود که با درستی بهتر می‌شود و با نادرستی نابود می‌گردد.
+47d.3. یا این طور نیست؟
+47d.4. کریتون: گمان می‌کنم چنین باشد، ای سقراط.
+47e.1. سقراط: حال در نگر، اگر با پیروی از پندار ناآگاهان آنچه را تباه سازیم که با تندرستی بهتر گشته و با ناخوشی ویران می‌‌شود، آیا با ویران شدن آن زندگی برای ما قابل زیستن است؟
+47e.2. و همانا آن بدن است،
+47e.3. یا نه؟
+47e.4. کریتون: آری.
+47e.5. سقراط: پس آیا زندگی با بدنی رنجور و تباه شده برای ما قابل زیستن است؟
+47e.6. کریتون: به هیچ عنوان.
+47e.7. سقراط: لیکن آیا زندگی برای ما قابل زیستن است، وقتی که آن چیزی تباه گردد که با نادرستی زیان ‌می‌بیند و با درستی بهبود می‌یابد؟
+48a.1. یا برآنیم که آن چیزی از ما که نادرستی و درستی بدان مربوط است، هر چه از ما که هست، از بدن پست‌تر است؟
+48a.2. کریتون: به هیچ روی.
+48a.3. سقراط: لیکن گرانمایه‌تر؟
+48a.4. کریتون: البته که بسیار.
+48a.5. سقراط: پس ای عزیزترین، ما نبایستی به آنچه مردمان به ما می‌گویند تا این حد اعتنا کنیم، بلکه باید به آنچه که فرد آگاه درباره‌ی درست و نادرست می‌گوید، به آن یک تن و خود حقیقت اعتنا کنیم.
+48a.6. بدین سبب در آغاز این را به نادرست رهنمون شدی، که ما می‌بایست به پندار مردمان درباره‌ی امور درست و پسندیده و خیر و نقیض‌هایشان اعتنا کنیم.
+48b.1. شاید کسی بگوید: «لیکن مردمان می‌توانند ما را به مرگ محکوم کنند.»
+48b.2. کریتون: این‌ها نیز هویداست.
+48b.3. می‌توان چنین گفت، ای سقراط.
+48b.4. راست می‌گویی.
+48b.5. سقراط: لیک، ای مرد شگرف، این سخن که از آن گذشتیم هنوز به سان گذشته در نظرم می‌آید.
+48b.6. ولیکن دوباره این را بررسی کن که آیا هنوز برای ما پابرجاست یا خیر: که نه زیستن بلکه نیک زیستن را باید والاترین پنداشت.
+48b.7. کریتون: پابرجاست.
+48b.8. سقراط: و این که نیک و پسندیده و درست یکی هستند، پابرجاست یا نه؟
+48b.9. کریتون: پابرجاست.
+48c.1. سقراط: پس با توجه به توافقات‌مان می‌بایست این را بررسی کرد که آیا تلاش برای فرار کردن از اینجا بی اذن آتنیان برای من درست است یا نادرست؛
+48c.2. و اگر درست به نظر می‌رسد تلاش کنیم، و اگر نه فرو گذاریم.
+48c.3. اما ای کریتون، تدابیری که تو درباره‌ی خرج دارایی‌ها و پندار عموم و پرورش فرزندان می‌گویی، این‌ها در واقع ملاحظات کسانی است که اگر بتوانند بی هیچ دلیلی به سهولت محکوم به مرگ می‌کنند و به زندگی برمی‌گردانند، یعنی همان مردمان.
+48d.1. اما، از این رو که سخن ما را چنین مقید می‌کند، ما نمی‌بایست هیچ چیز دیگری را بررسی کنیم جز آنچه هم اکنون گفتیم، که آیا با لطف و پرداخت پول به کسانی که مرا از اینجا برهانند، و خود نیز با فرار و با کمک به فرار به درستی عمل خواهیم کرد و یا به راستی با جمله‌ی این کنش‌ها عملی نادرست مرتکب خواهیم شد؟
+48d.2. و اگر انجام آنها نادرست نماید، نباید نه به این بیش از ارتکاب عمل نادرست الطفات داشت که اگر اینجا مانده و سکوت پیشه کنم باید بمیرم، و نه هر رنج دیگری که باید متحمل شوم.
+48d.3. کریتون: ای سقراط، سخنت بر من حق می‌نماید‍، اما درنگر که باید چه کنیم.
+48e.1. سقراط: ای نکو کردار! بیا با یکدیگر بررسی کنیم و اگر هر جا علیه گفته‌ی من سخنی داری، مخالفت کن و از تو تبعیت خواهم کرد؛
+48e.2. و اگر نه، ای یار گرانقدر، عجالتا بیان مکرر این سخن را متوقف کن، که من بایستی بدون اجازه‌ی آتنیان از اینجا بروم.
+48e.3. چرا که مرا اولی‌تر آن است که با اقناع تو چنین کنم، و نه خلاف خواست تو.
+49a.1. حال بنگر که آیا سرآغاز این گمانه‌زنی برای مجاب کردن تو بسنده است، و بکوش تا سوالات مرا به بهترین نحو پاسخ دهی.
+49a.2. کریتون:البته که خواهم کوشید.
+49a.3. سقراط: آیا تصدیق می‌کنیم که به هیچ جهت نباید عامدانه نادرست عمل کنیم، یا از بعضی جهات نادرست عمل کردن بایسته است و از بعضی دیگر نه؟
+49a.4. یا عمل نادرست به هیچ وجه نه خیر است و نه پسندیده، همان طور که ما مکررا پیش از این نیز توافق کردیم؟
+49b.1. یا همه‌ی آن توافق‌های پیشین که تا کنون از آنها سخن می‌رفت برای ما در این اندک روز ابطال شده‌اند، و در تمام این مدت، ای کریتون، ما سالخورده مردانی پا به سن گذارده خود غافل بودیم که در گفتگوی جدی با یکدیگر هیچ توفیری با کودکان نداریم؟
+49b.2. یا بیش از هر چیز چنان است که ما پیش از این می‌گفتیم؛
+49b.3. چه مردمان تصدیق کنند یا نه، و چه تاب حتی سخت‌تر یا آسان‌تر از این بر ما لازم آید، در همه حال عمل نادرست برای خطاکار از هر حیث شر و شرم‌آور است؟
+49b.4. تصدیق می‌کنیم یا خیر؟
+49b.5. کریتون: تصدیق می‌کنیم.
+49b.6. سقراط: پس عمل نادرست هرگز جایز نیست.
+49b.7. کریتون: مسلما نه.
+49b.8. سقراط: و نیز برخلاف آنچه مردمان باور دارند، ستمدیده نباید عمل نادرست را مقابله به مثل کند، از این روی که عمل نادرست هرگز جایز نیست.
+49c.1. کریتون: پیداست که نه.
+49c.2. سقراط: بسیار خب،
+49c.3. شرارت، ای کریتون، جایز است یا نه؟
+49c.4. کریتون: بی‌شک جایز نیست، ای سقراط.
+49c.5. سقراط: بسیار خب،
+49c.6. مقابله به مثل بدی از سوی بدی‌دیده، همانطور که مردمان تصدیق می‌کنند، درست است یا نادرست؟
+49c.7. کریتون: هرگز.
+49c.8. سقراط: زیرا شر رساندن به آدمیان هیچ تفاوتی با عمل نادرست نمی‌کند.
+49c.9. کریتون: راست می‌گویی.
+49c.10. سقراط: بنابراین نه مقابله به مثل عمل نادرست جایز است و نه شر رساندن به هیچ یک از آدمیان، حتی اگر از جانب ایشان رنجی بر ما رفته باشد؛
+49d.1. و درنگر، ای کریتون، که با قبول این‌ها خلاف پندار خود توافقی نکرده باشی.
+49d.2. زیرا می‌دانم که افراد قلیلی این گونه می‌اندیشند و خواهند اندیشید.
+49d.3. در واقع کسانی که بدین باورند و کسانی که نه، زمینه‌ی مشترکی ندارند، بلکه ضرورتا با دیدن غرض دیگری، همدیگر را خوار می‌شمارند.
+49d.4. بنابراین تو نیز به نیکی و با دقت بررسی کن که آیا همراه و هم‌عقیده‌‌ای، و آنگاه بحث را از این نقطه آغاز کنیم که نه عمل نادرست، نه مقابله به مثل نادرستی و نه تقاص گرفتن شرارت‌دیده با ارتکاب شر هرگز درست نیست، یا مخالفی و با این اصل آغازین همراه نمی‌شوی؟
+49e.1. زیرا من دیر زمانی است که چنین می‌اندیشم و هنوز هم، اما اگر تو را هر اندیشه‌ی دیگری هست، بگوی و شرح کن.
+49e.2. پس اگر بر سر رای پیشین ما مانده‌ای، به نکته بعدی گوش فرا ده.
+49e.3. کریتون: البته که برآنم و هم‌عقیده.
+49e.4. پس بگوی.
+49e.5. سقراط: حال نکته‌ی بعد را می‌گویم، یا به بیانی بهتر می‌پرسم؛
+49e.6. آیا فرد باید به آنچه که موافقت کرده درست است عمل کند یا دغل کند؟
+49e.7. کریتون: باید عمل کند.
+49e.8. سقراط: پس با در نظر گرفتنِ این‌ها تامل کن.
+50a.1. آیا برون رفتن ما از اینجا بی اجازه دولت‌شهر ارتکاب شر در قبال کسانی است که بایستی کمترین بدی در حق‌شان صورت گیرد، یا خیر؟
+50a.2. و ما بر سر آنچه توافق کردیم که درست است ایستاده‌ایم، یا خیر؟
+50a.3. کریتون: ای سقراط، پاسخی در باب آنچه می‌پرسی ندارم.
+50a.4. زیرا درکش نمی‌کنم.
+50a.5. سقراط: پس این را بررسی کن.
+50a.6. اگر بر آن شویم که از اینجا درگریزیم، یا هر آنچه که بایسته است بنامیمش، قوانین و جمهور دولت‌شهر آمده، دربرابر ما قد علم کرده و خواهند پرسید:
+50a.7. مرا بگوی ای سقراط ! سرِ انجامِ چه داری؟
+50b.1. جز این است که با آهنگ بدین کار، می‌خواهی ما قوانین و کل دولت‌شهر را تا بدانجا که از تو برآید تباه سازی؟
+50b.2. یا می‌پنداری دولت‌شهری که در آن که احکام صادر‌ه هیچ قدرتی نداشته بلکه از سوی اشخاص، بی‌اقتدار گشته و تباه شود، می‌تواند بر جای بماند و سرنگون نشود؟»
+50b.3. چه گوییم، ای کریتون، در پاسخ به این و نظایر این‌ها؟
+50b.4. چرا که هر کس، خاصه یک سخنور، درباره‌ی باطل شدن قانونی که خود، اعتبار احکام اتخاذ شده را معین می‌کند بسیار برای گفتن دارد.
+50c.1. یا آیا به آنان می‌گوییم «از این رو که دولت‌شهر بر ما ستم کرده و حکم را به ناحق داوری نموده است»؟
+50c.2. این را می‌گوییم یا چه؟
+50c.3. کریتون: به زئوس سوگند که همین‌ها را، ای سقراط!
+50c.4. سقراط: باری چه شود اگر قوانین بگویند:
+50c.5. «ای سقراط، آیا ما و تو این توافق را کرده بودیم یا پایبندی بر احکامی که دولت‌شهر اتخاذ کند؟»
+50c.6. آنگاه اگر از گفته‌ی آنان به حیرت آییم، شاید بگویند که: «ای سقراط، از این سخنان حیرت مکن بلکه پاسخ ده، چرا که تو به حربه‌ی پرسش و پاسخ خو گرفته‌ای.»
+50d.1. پس دریاب، چه شکایتی از ما و دولت‌شهر داری که در صددِ تباه ساختن ما بر آمده‌ای؟
+50d.2. مگر نخست ما تو را از نیست به هست نیاوردیم و به واسطه‌ی ما نبود که پدرت مادرت را به همسری گرفت و تو را به دنیا آورد؟
+50d.3. حال بگو در برخی از ما، در قوانینِ راجع به ازدواج از چیزی که ناشایست باشد شکایتی داری؟»
+50d.4. اقرار می‌کنم: «شکایتی ندارم».
+50d.5. «یا از قوانین راجع به پرورش و آموزش فرزندان که تو نیز طبق آن آموزش یافته‌ای؟
+50e.1. یا قوانین مقرر‌شده‌ی ما بدین منظور که پدرت را به آموزش تو در هنرهای موسیقایی و جسمانی رهنمون داشتند به شایستگی تجویز نکردند؟»
+50e.2. می‌گویم: «به شایستگی تجویز کردند».
+50e.3. «بسیار خوب.
+50e.4. آنگاه که زاده شده، پرورش یافتی و آموزش دیدی، حال می‌توانی چنین ادعا کنی که از همان ابتدا زاده و برده‌ی ما نبودی، خودت و نیز اجدادت؟
+50e.5. اگر این چنین باشد، آیا می‌پنداری حق برای تو و برای ما از جنسی برابر است، و هرآنچه که ما درصدد اعمالش بر تو باشیم، می‌پنداری عمل به مثل آن برای تو نیز درست است؟
+51a.1. و یا تو را در دعوی حق، با پدرت و سَرورت - اگر تو را سَروری می‌بود - چندان مساوات نبود که هر آنچه را بر تو رود عمل به مثل نمایی، نه دشنام شنیده را پاسخ گویی، و نه مشت‌ خورده را با مشت‌ مقابله کنی، و نه بسیاری دیگر هم‌چندِ این‌ها؟
+51a.2. اگر ما درصدد نابودی تو باشیم آنگاه تو را سزد که در برابر سرزمین پدری و قوانین بپنداری درست است که تو نیز تا بدانجا که از تو برآید درصدد نابودی متقابل ما قوانین و سرزمین پدری‌ات برآیی و بگویی که با انجام آن به درستی عمل کرده‌ای، تویی که به راستی همَ و غم اَرتایی را داشته‌ای؟
+51b.1. یا حکمت تو چنین است که نمی‌بینی سرزمین پدری از مادر، پدر و جمله نیاکان دگر، ارجمندتر، مقدّس‌تر و ستوده‌تر است، و نیز در محضر ایزدان و نزد خردمندان دارای جایگاهی والاتر؛ و چون سرزمین پدری خشم گیرد بایستی بیش از پدر از او پروا داشت و گردن نهاد و سازش نمود؛ و یا بایستی او را متقاعد کرد و یا آنچه را فرماید اجابت نمود، و اگر دستورِ رنج کشیدن دهد در خاموشی تاب آورد، و اگر امر به زدن و به بند کشیدن کند، یا به پیکار بخواند تا زخمی یا کشته گرداند، بایستی این‌ها را به جای آورد و حق همین است، نه تسلیم باید شد، نه پا پس‌کشید و نه مهلکه را ترک گفت، بلکه به پیکار و به محکمه و به هر کجا آنچه دولت‌شهر و سرزمین پدری فرمان دهد همان باید کرد یا آنان را به آنچه فی نفسه حق است متقاعد کرد.
+51c.1. خشونت‌ورزی چه به مادر و چه به پدر ناپارسایی است، اما به سرزمین پدری خود بسی فرومایه‌تر از آن نیست؟
+51c.2. در برابر این‌ها چه پاسخی داریم، ای کریتون؟
+51c.3. قوانین راست می‌گویند یا خیر؟
+51c.4. کریتون: بر من چنین پیداست.
+51c.5. سقراط: شاید قوانین بگویند «ای سقراط، حال بررسی کن که آیا ما راست می‌گوییم که آنچه اکنون بدان عزم کرده‌ای، عزم به عملی نادرست در حق ماست.
+51c.6. چرا که ما تو را به دنیا آورده، پرورش و آموزش دادیم، و از همه‌ی نکویی‌ها هر آنچه در توان‌مان بود تو و جمله شهروندانِ دگر را بهره‌مند ساخته‌ایم، با این‌ حال از پیش اعلان کرده‌ایم که هر کدام از آتنیان که بخواهد مجاز است، زمانی که بالغ شده، امورِ دولت‌شهر و ما قوانین را دیده باشد، اگر ما او را بسنده نبودیم، رخصت دارد تا از آنِ خویش را برگرفته هرکجا که مایل بود برود.
+51d.1. اگر که ما و دولت‌شهر برای کسی از شما بسنده نبودیم، خواه میلِ رفتن به مهاجرنشین را دارد، خواه مهاجرت کردن و رهسپار شدن به جایی دگر، آنِ خود را برگیرد و به هر سوی و هر کجا که مایل بود برود و هیچ یک از ما قوانین سد راه نیست و او را باز نمی‌دارد.
+52a.1. اما هر کس از شما که بماند، و شیوه‌ای را که ما احکام را اتخاذ کرده و دیگر امور دولت‌شهر را اداره می‌کنیم ببیند، آنگاه می‌گوییم که عملا با ما چنین توافق کرده است که آنچه ما دستور دهیم به جای خواهد آورد، و می‌گوییم آنکه سرپیچی کند از سه جهت نادرست عمل کرده است: هم پدیدآورندگانش را که ما باشیم پیروی ننموده و هم پرورانندگانش را و هم با اینکه توافق کرده که ما را پیروی خواهد کرد نه اطاعت برده و نه ما را متقاعد می‌سازد که نادرست عمل کرده‌ایم، ما آنچه را فرمان می دهیم پیش نهاده و با خشونت به انجام آن اجبار نمی‌کنیم، بلکه دو راه را به او وامی‌گذاریم: یا ما را متقاعد سازد یا پیروی کند، اما به هیچ کدام عمل نمی‌کند.
+52a.2. اکنون می‌گوییم که ای سقراط، تو نیز مشمول این سرزنش‌ها خواهی گشت اگر آنچه در سر می‌پرورانی انجام دهی و در میان آتنیان تو نه کمترین که با بیشترین سرزنش‌ها مواجه خواهی شد.
+52a.3. پس اگر من بگویم:
+52a.4. «آخر برای چه؟»
+52a.5. شاید به درستی بر من حمله آورده، بگویند که من در میان آتنیان بیشتر از همه با آنها بر این پیمان توافق کرده‌ام.
+52b.1. زیرا ممکن است بگویند که «ای سقراط، ما را گواهِ این‌ها بسیار است که هم ما و هم دولت‌شهر تو را بسنده بودیم.
+52b.2. زیرا اگر بیش از دیگران باب میل تو نبود هرگز بیش از جملگی دیگر آتنیان در آن خانه نمی‌کردی، نه هرگز برای سیاحت از دولت‌شهر بیرون رفتی، جز یک بار که به ایستموس، نه جز برای خدمت نظامی به هیچ جای دیگری رفتی، نه هرگز مانند دیگر مردمان سفر دیگری کردی، و نه میلی به شناختن دیگر دولت‌شهرها و دیگر قوانین داشتی، بلکه ما و دولت‌شهر ما تو را بسنده بودیم.
+52c.1. از این رو، با اشتیاق ما را انتخاب کرده و موافقت نمودی که تبعه‌ی ما باشی، و به علاوه در اینجا صاحب فرزندان نیز شدی، چرا که این دولت‌شهر تو را بسنده بود.
+52c.2. علاوه بر این، حتی در خود جلسه‌ی محاکمه اگر می‌خواستی کیفر خواستِ تبعید برای تو ممکن بود، و آنچه اکنون بی‌رخصت دولت‌شهر بدان عزم کرده‌ای، در آن صورت با اجازه‌اش انجام می‌دادی.
+52c.3. اما تو آن وقت به خود می‌بالیدی که اگر می‌بایست بمیری مشوش نمی‌گردی، بلکه چنان مدعی بودی که در مقابلِ تبعید، مرگ را به جان می‌خری.
+52c.4. اما اکنون از آن سخنان شرم نمی‌کنی و ما قوانین را حرمت نمی‌نهی، بلکه عزم تباه ساختن ما نموده‌ای‌ و چنان رفتار می‌کنی که پست‌ترین برده می‌کند، که برخلاف پیمان‌ها و توافق‌هایی که با ما کردی که طبق آن تبعه‌ی ما گشتی قصد گریختن کنی.
+52d.1. پس ابتدا فقط همین را به ما پاسخ بده که اگر بگوییم تو نه در کلام بلکه در عمل توافق کردی که تبعه‌ی ما باشی، درست می‌گوییم یا نادرست؟»
+52d.2. در پاسخ به این‌ها چه بگوییم، ای کریتون؟
+52d.3. غیر از اینکه موافق باشیم؟
+52d.4. کریتون: لاجرم، ای سقراط.
+52e.1. سقراط: ممکن است بگویند: «مگر نه اینکه از پیمان‌هایت و توافق‌هایی که با ما کردی تخطی می‌کنی، توافقاتی که نه به اجبار، نه با اغفال و نه در تنگنای مجال تصمیم بدان‌ها بر تو الزام شد بلکه طی هفتاد سال که در آن امکان داشتی به جای دیگر رَوی اگر ما تو را بسنده نبودیم و توافقات در نظرت به ناحق می‌نمود.
+52e.2. لیکن تو نه لاکدایمون را برگزیدی نه کرت را، همان‌ها که مدام از انتظام‌شان سخن می‌رانی، و نه هیچ یک از دولت‌شهرهای دیگر یونان و غیر یونان را، بلکه کمتر از شلان، کوران و دیگر معلولان از اینجا دور شدی.
+53a.1. این چنین هویداست که دولت‌شهر و نیز ما قوانین تو را بیش از دیگر آتنیان بسنده بوده‌ایم.
+53a.2. آخر کیست که دولت‌شهر فاقد قوانین او را بسنده باشد؟
+53a.3. اما حال بر سر این توافق‌‌ها نخواهی ایستاد؟
+53a.4. ای سقراط، اگر از ما اطاعت بری،
+53b.1. با عزیمت از دولت‌شهر مضحکه نخواهی گشت. باری اکنون بیندیش، تخطی از این‌ها و هر قانون‌شکنی، چه فایده‌ای برای خودت یا دوستان خودت خواهد داشت؟
+53b.2. چرا که تقریبا مشهود است که دوستان تو نیز خود با خطر تبعید شدن و محروم گشتن از دولت‌شهر یا از دست دادن دارایی‌شان رو به رو خواهند گشت.
+53b.3. باری ای سقراط، اگر نخست خود به یکی از نزدیک‌ترین دولت‌شهرها بروی، به تبای یا به مگارا - زیرا هر دو در کمالِ انتظامند- مانند دشمنی در برابر دولت آنان خواهی رفت، و کسانی که به دولت‌شهر خود اعتنا دارند به چشم آغیل در تو نظر کنند و تو را تحریف کننده‌ی قوانین بپندارند، و برای قضات خویش آن پندار را تایید خواهی کرد تا فکر کنند محکمه تو را به حق قضاوت کرده‌اند.
+53c.1. زیرا هر آنکه تحریف‌کننده‌ی قوانین است یقینا گمراه کننده‌ی بُرنایان و مردمان ناپخته نیز در نظر خواهد آمد.
+53c.2. پس آیا از دولت‌شهرهای انتظام‌یافته و آداب‌دان‌ترین مردمان بر حذر خواهی بود؟
+53c.3. و عمل به این‌ها آیا ارزش زندگی‌ات را دارد؟
+53c.4. یا به جانب ایشان رفته و بی‌شرمانه به گفتگو خواهی نشست – چه سخنانی افاضه فرمایی، ای سقراط؟
+53c.5. یا همان‌طور که بدین جا می‌گفتی، که اَرتایی و درستی و آداب و قوانین نزد آدمی ارزشمندترین است؟
+53d.1. و نمی‌پنداری که رفتار سقراط ناپسند به نظر خواهد رسید؟
+53d.2. باید که چنین پنداشت.
+53d.3. یا از آن نواحی صرف‌نظر خواهی کرد و سوی تسالی رهسپار می‌شوی، سوی برون‌یاران کریتون؟
+53d.4. زیرا بیشترین هرج و مرج و افراط‌کاری در آنجاست، و شاید خوششان بیاید از تو بشنوند که به چه طرز تمسخرآمیزی از زندان گریختی، جامه‌ای مبدل پوشیدی یا تکه‌چرمی در بر کردی، یا با دیگر چیزهایی که فراریان معمولا بر خود می‌پوشند به هیئتی دیگر درآمدی.
+53d.5. اما هیچکس دَم برنیارَد که سالخورده مردی که پیداست اندک زمانی از حیاتش مانده، چنان آزمندانه در تقلای زیستن است که جسارت کرده و از اهمّ قوانین تخطی می‌کند؟
+53e.1. شاید، اگر کسی را نرنجانی؛
+53e.2. و اِلاّ ای سقراط، چه بسیار چیزها بشنوی دون شأن خویش.
+53e.3. پس همچون فرودست و برده همه مردم زندگی خواهی کرد. به جز عیش مدام در تسالی چه خواهی کرد؟ گویی برای ضیافتی به تسالی سفر کرده‌ای.
+53e.4. و در این صورت چه بر سر بیاناتت برای ما درباره‌ی درستی و دیگر اَرتایی‌ها خواهد آمد؟
+54a.1. چه بسا زنده ماندن را به سبب فرزندانت می‌خواهی، تا آن‌ها را پرورش و آموزش دهی؟
+54a.2. اما چگونه؟
+54a.3. آنان را به تسالی برده، پرورش و آموزش خواهی داد و بدانجا آنان را غریب گردانده تا از این نیز فیض برند؟
+54a.4. یا اینکه نه و همین‌جا پرورش یابند در حالی که تو بدان‌جا زنده‌ای، گرچه خود پیش آنها نیستی بهتر آموزش و پرورش خواهند یافت؟
+54a.5. چرا که دوستانت از آنان مواظبت خواهند کرد.
+54a.6. آیا اگر به تسالی سفر کنی، مواظبت خواهند کرد، اما اگر به هادس سفر کنی مواظبت نخواهند کرد؟
+54b.1. اگر آنانی که اذعان دارند دوستان تو هستند مساعدتی کنند، می‌بایست چنین باور داشت.
+54b.2. باری ای سقراط، از ما که تو را پرورش دادیم اطاعت نما، و نه فرزندان را از حق گرامی‌تر بدار و نه زندگی را و نه هیچ چیز دگر را، تا چون به هادس نزول نمودی جمله‌ی این‌ها را برای دفاع از خود در پیشگاه حاکمان آنجا عرضه بداری.
+54b.3. زیرا عیان است که ارتکاب بدین عمل در اینجا نه نیکوتر خواهد بود و نه درست‌تر و نه شریفانه‌تر، نه برای تو و نه برای هیچ یک از دیگر اطرافیانت، و نه هنگام رسیدن به آنجا نیکوتر خواهد بود.
+54b.4. اما اکنون اگر بروی مظلوم می‌روی، نه توسط ما قوانین بلکه توسط مردمان.
+54c.1. اما اگر چنین به خفَّت بگریزی، نادرستی را مقابله به مثل کرده و بدی را با بدی پاسخ داده‌ای، از توافق‌ها و پیمان‌های خود با ما تخطی کرده و در حق کسانی بدی کرده‌ای که بایستی کمترین شر در قبال‌شان صورت گیرد، خودت و یارانت و سرزمین پدری و ما، و تا آن زمان که زنده‌ای ما با تو به کین خواهیم بود، و بدان سو نیز برادران ما، قوانین سرزمین هادس، با علم به این‌ که تا بدانجا که از تو برآمد در صدد تباهی ما برآمدی، تو را به مهر خوشامد نخواهند گفت.
+54c.2. باری مبادا کریتون تو را به انجام آنچه می‌گوید بیش از ما متقاعد سازد». ای یاور عزیز، کریتون، نیک آگاه باش که من به شنیدن این‌ها ایمان دارم، همان سان که کُروبانتیان به شنیدنِ آوای فلوت‌ها ایمان دارند، و پژواک این سخنان در من طنین می‌اندازد و مرا از گوش سپردن به دیگر سخنان باز می‌دارد.
+54c.3. باری بدان که اکنون به قدری به این‌ها باور دارم که اگر سخنی علیه‌شان بگویی به عبث گفته‌ای.
+54c.4. با این همه اگر گمان می‌کنی توفیق بیشتری می‌یابی، سخن گوی.
+54d.1. کریتون: لیکن، ای سقراط، حرفی برای گفتن ندارم.
+54e.1. سقراط: پس ای کریتون، بیا تا چنین عمل کنیم زیرا که خداوند ما را به چنین راهی رهنمون است.
diff --git a/backend/data/raw/crito-shamsian/prep_other_translations.py b/backend/data/raw/crito-shamsian/prep_other_translations.py
new file mode 100644
index 0000000..1e32b36
--- /dev/null
+++ b/backend/data/raw/crito-shamsian/prep_other_translations.py
@@ -0,0 +1,23 @@
+import csv
+from pathlib import Path
+
+
+def output_flat_text(column_name, output_path):
+    input_path = Path("wegner-corrected-finalized-versions.csv")
+
+    with input_path.open(encoding="utf-8-sig") as f:
+        reader = csv.DictReader(f)
+        rows = [r for r in reader]
+
+    with output_path.open("w") as output_file:
+        for row in rows:
+            ref = row["Title3"].rsplit("|", maxsplit=1)[1].split("Cr.")[1].strip(".").strip()
+            if row[column_name].strip():
+                print(f"{ref}. {row[column_name].strip()}", file=output_file)
+
+output_flat_text("English", Path("../../library/tlg0059/tlg003/tlg0059.tlg003.perseus-eng1.txt"))
+output_flat_text("Benjamin Jowett", Path("../../library/tlg0059/tlg003/tlg0059.tlg003.perseus-eng2.txt"))
+output_flat_text("Schleiermacher", Path("../../library/tlg0059/tlg003/tlg0059.tlg003.perseus-ger1.txt"))
+output_flat_text("Primary translation", Path("../../library/tlg0059/tlg003/tlg0059.tlg003.perseus-far1.txt"))
+output_flat_text("Literal translation", Path("../../library/tlg0059/tlg003/tlg0059.tlg003.perseus-far2.txt"))
+output_flat_text("Secondary translation", Path("../../library/tlg0059/tlg003/tlg0059.tlg003.perseus-kur1.txt"))
diff --git a/backend/data/raw/crito-shamsian/wegner-corrected-finalized-versions.csv b/backend/data/raw/crito-shamsian/wegner-corrected-finalized-versions.csv
index 4e8e84c..e19c183 100644
--- a/backend/data/raw/crito-shamsian/wegner-corrected-finalized-versions.csv
+++ b/backend/data/raw/crito-shamsian/wegner-corrected-finalized-versions.csv
@@ -33,7 +33,7 @@ Title3,Following Perseus,Greek,English,Benjamin Jowett,Schleiermacher,Primary tr
 0059-003|31.|Cr.44a.7.,0059-003|28.|Cr.44a.4.,καὶ κινδυνεύεις ἐν καιρῷ τινι οὐκ ἐγεῖραί με.,And perhaps you let me sleep just at the right time.,when you fortunately allowed me to sleep.,"und beinahe mag es sich recht gelegen gefügt haben, daß du mich nicht aufgeweckt hast.",چه بجا از بیدار کردن من حذر کردی.,پس در وقت مساعدی به بیدارنکردن من مبادرت ورزیدی.,چه به موقع برآن شدی که مرا بیدار نگردانی.
 0059-003|32.|Cr.44a.8.,0059-003|29.|Cr.44a.5.,Κρίτων. ἦν δὲ δὴ τί τὸ ἐνύπνιον;,Crito. What was the dream?,Cr. And what was the nature of the vision?,Kriton: Und was träumte dir?,کریتون: اما مگر آن رویا چه بود؟,کریتون: و حال چه بود آن رویا؟,کریتون: و اما خوابت چه بود؟
 0059-003|33.|Cr.44b.1.,0059-003|30.|Cr.44a.6.,"Σωκράτης. ἐδόκει τίς μοι γυνὴ προσελθοῦσα καλὴ καὶ εὐειδής, λευκὰ ἱμάτια ἔχουσα, καλέσαι με καὶ εἰπεῖν: ","Socrates. I dreamed that a beautiful, fair woman, clothed in white raiment, came to me and called me and said, ","Soc. There came to me the likeness of a woman, fair and comely, clothed in white raiment, who called to me and said: ","Sokrates: Es kam mir vor, als ob eine schöne wohlgestaltete Frau mit weißen Kleidern angetan auf mich zukam, mich anrief und mir sagte: ",سقراط: خواب دیدم زنی شایسته و زیبا، با ردایی سفید در بر، نزد من آمده، مرا صدا کرد و گفت:,سقراط: می‌پنداشتم زنی نیکو و زیباروی، هیماتیون سپید پوشیده، نزدیک آمده، مرا فراخواند و گفت: ,سقراط: زنی زیبا و خوش‌سیما، آراسته به جامه‌ای سپید، بر من پدیدار شد و به سوی من آمد، مرا فراخواند و گفت:
-0059-003|34.|Cr.44b.2.,0059-003|30.|Cr.44a.6.,"‘ὦ Σώκρατες, “ἤματί κεν τριτάτῳ Φθίην ἐρίβωλον ἵκοιο.”","“Socrates, on the third day thou wouldst come to fertile Phthia.”","O Socrates- ""The third day hence, to Phthia shalt thou go.""
+0059-003|34.|Cr.44b.2.,0059-003|30.|Cr.44a.6.,"‘ὦ Σώκρατες, “ἤματί κεν τριτάτῳ Φθίην ἐρίβωλον ἵκοιο.”","“Socrates, on the third day thou wouldst come to fertile Phthia.”","O Socrates- ""The third day hence, to Phthia shalt thou go.""
 ","O Sokrates, möchtest du am dritten Tag in die schollige Phthia gelangen.",«ای سقراط، در روز سوم به سرزمین حاصل‌خیز فتیا خواهی رسید.»,«ای سقراط، در روز سوم به فتیای حاصل‌خیز خواهی آمد.»,«ای سقراط، روز سوم به فتیای پربار توانی رسید.»
 0059-003|35.|Cr.44b.3.,0059-003|33.|Cr.44b.1.,"Κρίτων. ἄτοπον τὸ ἐνύπνιον, ὦ Σώκρατες.","Crito. A strange dream, Socrates.","Cr. What a singular dream, Socrates!","Kriton: Welch ein sonderbarer Traum, o Sokrates!",کریتون: چه رویای غریبی، ای سقراط.,کریتون: خوابی [است] نامعمول، ای سقراط.,کریتون: شگفت رویایی‌ست، ای سقراط.
 0059-003|36.|Cr.44b.4.,0059-003|34.|Cr.44b.2.,"Σωκράτης. ἐναργὲς μὲν οὖν, ὥς γέ μοι δοκεῖ, ὦ Κρίτων.","Socrates. No, a clear one, at any rate, I think, Crito.","Soc. There can be no doubt about the meaning Crito, I think.","Sokrates: Deutlich gewiß, wie mich dünkt, o Kriton!",سقراط: لیکن رویای صادقه به نظرم می‌آید، ای کریتون.,سقراط: اتفاقاً [رویایی] روشن است،این طور که به نظرم می‌رسد، ای کریتون.,سقراط: از قضا می‌پندارم که [رویای] صادقه است، ای کریتون.
@@ -141,8 +141,7 @@ Title3,Following Perseus,Greek,English,Benjamin Jowett,Schleiermacher,Primary tr
 0059-003|138.|Cr. 48d.1.,0059-003|137.|Cr. 48c.3.,"ἡμῖν δ᾽, ἐπειδὴ ὁ λόγος οὕτως αἱρεῖ, μὴ οὐδὲν ἄλλο σκεπτέον ᾖ ἢ ὅπερ νυνδὴ ἐλέγομεν, πότερον δίκαια πράξομεν καὶ χρήματα τελοῦντες τούτοις τοῖς ἐμὲ ἐνθένδε ἐξάξουσιν καὶ χάριτας, καὶ αὐτοὶ ἐξάγοντές τε καὶ ἐξαγόμενοι, ἢ τῇ ἀληθείᾳ ἀδικήσομεν πάντα ταῦτα ποιοῦντες: ","But we, since our argument so constrains us, must consider only the question we just broached, whether we shall be doing right in giving money and thanks to these men who will help me to escape, and in escaping or aiding the escape ourselves, or shall in truth be doing wrong, if we do all these things. ","But now, since the argument has thus far prevailed, the only question which remains to be considered is, whether we shall do rightly either in escaping or in suffering others to aid in our escape and paying them in money and thanks, or whether we shan not do rightly;","und sollte nur nicht im Gegenteil für uns, da ja unsere Rede es so festsetzt, gar nichts anderes zu überlegen sein, als wie wir eben sagten, ob wir gerecht handeln werden, wenn wir denen, welche mich von hier fortbringen wollen, Geld zahlen und Dank dazu, und wenn wir selbst dabei mitwirken, ihr, indem ihr mich fortbringt, und ich, indem ich mich fortbringen lasse, oder ob wir nicht in Wahrheit unrecht handeln werden, indem wir dies alles tun?",اما، از این رو که استدلال ما چنین اثبات می‌کند، ما جز آنچه هم اکنون گفتیم نمی‌بایست هیچ چیز دیگری را بسنجیم، این که آیا با پول دادن و قدردانی از کسانی‌ که مرا از اینجا بیرون ببرند، و نیز خود با گریختن و گریزاندن، عادلانه عمل خواهیم کرد یا در حقیقت به کلی با انجام این امور بی‌عدالتی خواهیم نمود؟,اما، از آنجایی که سخن چنین اقتضا می‌کند، ما را نمی‌بایست هیچ چیز دیگری را بیازماییم جز آنچه هم اکنون می‌گفتیم، که آیا دادگرانه عمل خواهیم کرد که به آن بیرون‌برندگان من از اینجا پول داده و قدردانی [کرده]، و خود بیرون رفته و نیز بیرون آورده، یا در حقیقت همه‌ی این‌ها را انجام داده، بیداد خواهیم کرد؟,اما، از این رو که سخن ما را چنین مقید می‌کند، ما نمی‌بایست هیچ چیز دیگری را بررسی کنیم جز آنچه هم اکنون گفتیم، که آیا با لطف و پرداخت پول به کسانی که مرا از اینجا برهانند، و خود نیز با فرار و با کمک به فرار به درستی عمل خواهیم کرد و یا به راستی با جمله‌ی این کنش‌ها عملی نادرست مرتکب خواهیم شد؟
 0059-003|139.|Cr. 48d.2.,0059-003|138.|Cr. 48d.1.,"κἂν φαινώμεθα ἄδικα αὐτὰ ἐργαζόμενοι, μὴ οὐ δέῃ ὑπολογίζεσθαι οὔτ᾽ εἰ ἀποθνῄσκειν δεῖ παραμένοντας καὶ ἡσυχίαν ἄγοντας, οὔτε ἄλλο ὁτιοῦν πάσχειν πρὸ τοῦ ἀδικεῖν.","And if it appears that it is wrong for us to do them, it may be that we ought not to consider either whether we must die if we stay here and keep quiet or whether we must endure any thing else whatsoever, but only the question of doing wrong.","and if the latter, then death or any other calamity which may ensue on my remaining here must not be allowed to enter into the calculation.","Und wenn sich zeigt, wir können dies nur ungerechterweise ausführen, dann dürfen wir jenes, ob wir sterben müssen, wenn ich hier bleibe und mich ruhig verhalte, oder was wir sonst erleiden, gar nicht in Anschlag bringen gegen das Unrechthandeln.",و چنانچه عیان گردد که عمل بدان‌ها ناعادلانه است، نمی‌بایست هیچ چیز جز بی‌عدالتی کردن را در نظر داشت، نه این را که در صورت ماندن و خاموشی گزیدن بایستی مرد و یا اینکه هر رنج دیگری را متحمل شد.,و چنانچه عمل کردن بدان‌ها نادادگرانه بنماید، نمی‌بایست نه به اینکه اگر اینجا مانده و سکوت پیشه کرده، مردن می‌باید و نه به متحمل شدن هر چیز دیگری بیش از بیداد کردن وقع نهاد.,و اگر انجام آنها نادرست نماید، نباید نه به این بیش از ارتکاب عمل نادرست الطفات داشت که اگر اینجا مانده و سکوت پیشه کنم باید بمیرم، و نه هر رنج دیگری که باید متحمل شوم.
 0059-003|140.|Cr. 48d.3.,0059-003|139.|Cr. 48d.2.,"Κρίτων. καλῶς μέν μοι δοκεῖς λέγειν, ὦ Σώκρατες, ὅρα δὲ τί δρῶμεν.","Crito. I think what you say is right, Socrates; but think what we should do.","Cr. I think that you are right, Socrates; how then shall we proceed?","Kriton: Schön dünkt mich das gesagt, Sokrates. Sieh aber, was wir tun wollen!",کریتون: ای سقراط، استدلالت به نظر من درست می‌رسد‍، باری بیندیش که باید چه کنیم.,کریتون: باری [چنین] سخن گفتن نیکو به نظرم می‌آید، ای سقراط، لیک بنگر که چه باید بکنیم.,کریتون: ای سقراط، سخنت بر من حق می‌نماید‍، اما درنگر که باید چه کنیم.
-0059-003|141.|Cr. 48e.1.,0059-003|140.|Cr. 48d.3.,"Σωκράτης. σκοπῶμεν, ὦ ἀγαθέ, κοινῇ, καὶ εἴ πῃ ἔχεις ἀντιλέγειν ἐμοῦ λέγοντος, ἀντίλεγε καί σοι πείσομαι: ","Socrates
-Let us, my good friend, investigate in common, and if you can contradict anything I say, do so, and I will yield to your arguments; ","Soc. Let us consider the matter together, and do you either refute me if you can, and I will be convinced; ","Sokrates: Gemeinschaftlich, du Guter, wollen wir das überlegen; und hast du etwas einzuwenden, wenn ich rede, so wende es ein, und ich will dir folgen. ",سقراط: ای نیکمرد، بیا به اتفاق بسنجیم و اگر هر مخالفتی با استدلال من داری، مخالفت کن و از تو پیروی خواهم کرد؛,سقراط: مشترکاً بیازماییم، ای نیکو، و اگر هرجا من سخن‌ گفته، پاد-گفتی داری، پادگو و از تو پیروی خواهم کرد؛,سقراط: ای نکو کردار! بیا با یکدیگر بررسی کنیم و اگر هر جا علیه گفته‌ی من سخنی داری، مخالفت کن و از تو تبعیت خواهم کرد؛
+0059-003|141.|Cr. 48e.1.,0059-003|140.|Cr. 48d.3.,"Σωκράτης. σκοπῶμεν, ὦ ἀγαθέ, κοινῇ, καὶ εἴ πῃ ἔχεις ἀντιλέγειν ἐμοῦ λέγοντος, ἀντίλεγε καί σοι πείσομαι: ","Socrates. Let us, my good friend, investigate in common, and if you can contradict anything I say, do so, and I will yield to your arguments; ","Soc. Let us consider the matter together, and do you either refute me if you can, and I will be convinced; ","Sokrates: Gemeinschaftlich, du Guter, wollen wir das überlegen; und hast du etwas einzuwenden, wenn ich rede, so wende es ein, und ich will dir folgen. ",سقراط: ای نیکمرد، بیا به اتفاق بسنجیم و اگر هر مخالفتی با استدلال من داری، مخالفت کن و از تو پیروی خواهم کرد؛,سقراط: مشترکاً بیازماییم، ای نیکو، و اگر هرجا من سخن‌ گفته، پاد-گفتی داری، پادگو و از تو پیروی خواهم کرد؛,سقراط: ای نکو کردار! بیا با یکدیگر بررسی کنیم و اگر هر جا علیه گفته‌ی من سخنی داری، مخالفت کن و از تو تبعیت خواهم کرد؛
 0059-003|142.|Cr. 48e.2.,0059-003|141.|Cr. 48e.1.,"εἰ δὲ μή, παῦσαι ἤδη, ὦ μακάριε, πολλάκις μοι λέγων τὸν αὐτὸν λόγον, ὡς χρὴ ἐνθένδε ἀκόντων Ἀθηναίων ἐμὲ ἀπιέναι: ","but if you cannot, my dear friend, stop at once saying the same thing to me over and over, that I ought to go away from here without the consent of the Athenians; ","or else cease, my dear friend, from repeating to me that I ought to escape against the wishes of the Athenians: ","Wo aber nicht, so höre auf, mir immer dieselbe Rede zu wiederholen, ich solle wider der Athener Willen von hier fortgehn! ",وگرنه، ای دوست گرامی، دیگر دست بردار از اینکه بارها و بارها همان یک سخن را به من بگویی، که من باید بی‌اذن آتنیان اینجا را ترک کنم.,اما اگر نه، دگر پایان بده، ای [یار] فرخنده، [به اینکه] مکررا همان سخن را به من گفته که مرا ترک‌ گفتن اینجا برخلاف میل آتنیان بایسته است.,و اگر نه، ای یار گرانقدر، عجالتا بیان مکرر این سخن را متوقف کن، که من بایستی بدون اجازه‌ی آتنیان از اینجا بروم.
 0059-003|143.|Cr. 48e.3.,0059-003|142.|Cr. 48e.2.,"ὡς ἐγὼ περὶ πολλοῦ ποιοῦμαι πείσας σε ταῦτα πράττειν, ἀλλὰ μὴ ἄκοντος. ","for I am anxious to act in this matter with your approval, and not contrary to your wishes. ","for I am extremely desirous to be persuaded by you, but not against my own better judgment. ","Denn es ist mir ja wohl viel wert, wenn du mich überredest, dieses zu tun, nur nicht wider meinen Willen.",زیرا برای من بسیار ارزشمند است که با مُجاب کردن تو چنین کنم، و نه بر خلاف میلت.,چرا که من بسیار مایلم [که] تو را قانع کرده بدین‌ها عمل کردن، اما نه برخلاف میلت.,چرا که مرا اولی‌تر آن است که با اقناع تو چنین کنم، و نه خلاف خواست تو.
 0059-003|144.|Cr. 49a.1.,0059-003|143.|Cr. 48e.3.,"ὅρα δὲ δὴ τῆς σκέψεως τὴν ἀρχὴν ἐάν σοι ἱκανῶς λέγηται, καὶ πειρῶ ἀποκρίνεσθαι τὸ ἐρωτώμενον ᾗ ἂν μάλιστα οἴῃ.","Now see if the beginning of the investigation satisfies you, and try to reply to my questions to the best of your belief.","And now please to consider my first position, and do your best to answer me.","Betrachte also den Anfang der Untersuchung, ob er dir genügt, und suche das Gefragte zu beantworten nach deiner besten Meinung!",حال بنگر که آیا سرآغاز این ملاحظات برای تو قانع‌کننده است، و بکوش تا به نحو احسن به آنچه پرسیده شده پاسخ گویی.,اما حال ببین اگر آغاز این مباحثه برای تو به شایستگی بیان شده باشد، و در پاسخ‌ گفتن به آنچه پرسیده شده بکوش به نحوی که بهترین بدانی.,حال بنگر که آیا سرآغاز این گمانه‌زنی برای مجاب کردن تو بسنده است، و بکوش تا سوالات مرا به بهترین نحو پاسخ دهی.