-
Notifications
You must be signed in to change notification settings - Fork 1
/
Copy patheoth-vortaro.js
5474 lines (5470 loc) · 550 KB
/
eoth-vortaro.js
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
227
228
229
230
231
232
233
234
235
236
237
238
239
240
241
242
243
244
245
246
247
248
249
250
251
252
253
254
255
256
257
258
259
260
261
262
263
264
265
266
267
268
269
270
271
272
273
274
275
276
277
278
279
280
281
282
283
284
285
286
287
288
289
290
291
292
293
294
295
296
297
298
299
300
301
302
303
304
305
306
307
308
309
310
311
312
313
314
315
316
317
318
319
320
321
322
323
324
325
326
327
328
329
330
331
332
333
334
335
336
337
338
339
340
341
342
343
344
345
346
347
348
349
350
351
352
353
354
355
356
357
358
359
360
361
362
363
364
365
366
367
368
369
370
371
372
373
374
375
376
377
378
379
380
381
382
383
384
385
386
387
388
389
390
391
392
393
394
395
396
397
398
399
400
401
402
403
404
405
406
407
408
409
410
411
412
413
414
415
416
417
418
419
420
421
422
423
424
425
426
427
428
429
430
431
432
433
434
435
436
437
438
439
440
441
442
443
444
445
446
447
448
449
450
451
452
453
454
455
456
457
458
459
460
461
462
463
464
465
466
467
468
469
470
471
472
473
474
475
476
477
478
479
480
481
482
483
484
485
486
487
488
489
490
491
492
493
494
495
496
497
498
499
500
501
502
503
504
505
506
507
508
509
510
511
512
513
514
515
516
517
518
519
520
521
522
523
524
525
526
527
528
529
530
531
532
533
534
535
536
537
538
539
540
541
542
543
544
545
546
547
548
549
550
551
552
553
554
555
556
557
558
559
560
561
562
563
564
565
566
567
568
569
570
571
572
573
574
575
576
577
578
579
580
581
582
583
584
585
586
587
588
589
590
591
592
593
594
595
596
597
598
599
600
601
602
603
604
605
606
607
608
609
610
611
612
613
614
615
616
617
618
619
620
621
622
623
624
625
626
627
628
629
630
631
632
633
634
635
636
637
638
639
640
641
642
643
644
645
646
647
648
649
650
651
652
653
654
655
656
657
658
659
660
661
662
663
664
665
666
667
668
669
670
671
672
673
674
675
676
677
678
679
680
681
682
683
684
685
686
687
688
689
690
691
692
693
694
695
696
697
698
699
700
701
702
703
704
705
706
707
708
709
710
711
712
713
714
715
716
717
718
719
720
721
722
723
724
725
726
727
728
729
730
731
732
733
734
735
736
737
738
739
740
741
742
743
744
745
746
747
748
749
750
751
752
753
754
755
756
757
758
759
760
761
762
763
764
765
766
767
768
769
770
771
772
773
774
775
776
777
778
779
780
781
782
783
784
785
786
787
788
789
790
791
792
793
794
795
796
797
798
799
800
801
802
803
804
805
806
807
808
809
810
811
812
813
814
815
816
817
818
819
820
821
822
823
824
825
826
827
828
829
830
831
832
833
834
835
836
837
838
839
840
841
842
843
844
845
846
847
848
849
850
851
852
853
854
855
856
857
858
859
860
861
862
863
864
865
866
867
868
869
870
871
872
873
874
875
876
877
878
879
880
881
882
883
884
885
886
887
888
889
890
891
892
893
894
895
896
897
898
899
900
901
902
903
904
905
906
907
908
909
910
911
912
913
914
915
916
917
918
919
920
921
922
923
924
925
926
927
928
929
930
931
932
933
934
935
936
937
938
939
940
941
942
943
944
945
946
947
948
949
950
951
952
953
954
955
956
957
958
959
960
961
962
963
964
965
966
967
968
969
970
971
972
973
974
975
976
977
978
979
980
981
982
983
984
985
986
987
988
989
990
991
992
993
994
995
996
997
998
999
1000
let vortaro = `
<!-- A -->
-a {UL} [0] //(fin)// ตัวลงท้ายของคำคุณศัพท์ในภาษาเอสเปรันโต
abelo [8] {ZOO} ผึ้ง; abelejo [w] รังผึ้ง, รวงผึ้ง
abio [7] ต้นสน
abomeni [8] //(tr)// รังเกียจ; abomena [w] น่ารังเกียจ
aboni [8] //(tr)// สมัครสมาชิก (นิตยสาร, หนังสือพิมพ์); abonanto [w] สมาชิก (นิตยสาร, หนังสือพิมพ์)
abrikoto [9] ลูกเอพริคอต
abrupta [9] ทันทีทันใด, ไม่ทันตั้งตัว
absceso [x] ฝี
absoluta [9] ตายตัว, เด็ดขาด, ไม่มีเงื่อนไข, สมบูรณ์ @28-07-2024 13:04:21@
abstini [9] //(ntr)// ละเว้น, งด
abstrakta [x] นามธรรม; abstraktaĵo {BELA} นามธรรม
absurda [9] เหลวไหล, ไร้สาระ; absurdaĵo/absurdo [w] สิ่งไร้สาระ @17-03-2024 19:51:26@
abunda [7] อุดมสมบูรณ์; abundo [w] ความอุดมสมบูรณ์
-aĉ- [9] //(suf)// พยางค์เติมท้ายบ่งชี้ถึงคุณภาพว่าไม่ดี: domaĉo [w] บ้านที่พุพัง; ĉevalaĉo [w] ม้าพยศ; aĉa [w] แย่, ห่วย
aĉeti {UL} [3] //(tr)// ซื้อ; elaĉeti [w] ไถ่ตัว; subaĉeti [w] ติดสินบน
acida {UL} [7] เปรี้ยว, //(f)// แสบ; acido [w] กรด
-ad- {UL} [0] //(suf)// พยางค์เติมท้ายเพื่อแสดงถึงความต่อเนื่อง: parolado [w] การบรรยาย; naĝado [w] การว่ายน้ำ
adapti [9] //(tr)// ปรับตัว, ปรับให้เหมาะ, ดัดแปลง
adepto [x] ผู้ติดตาม
adiaŭ {UL} [7] ลาก่อน; adiaŭi [w] //(tr)// ลา
adicii [8] //(tr)// บวก = plus; adicio [w] การบวก
adjektivo [8] {LIN} คำคุณศัพท์
adjekto [x] ส่วนขยายภาคแสดง
administri [8] //(tr)// บริหาร, จัดการ
admiri [8] //(tr)// ชื่นชม; admiro [w] ความรู้สึกชื่นชม; admirinda [w] น่าชื่นชม
admoni [8] //(tr)// ว่ากล่าว, ตักเตือน, พูดกระตุ้น
adopti [8] //(tr)// รับ (ความเชื่อ ภาษา หรือนิสัยมาใช้), รับเลี้ยง (เป็นลูกบุญธรรม)
adori [9] //(tr)// สรรเสริญ, สักการะ
adreso [5] ที่อยู่; adresi [w] //(tr)// เขียนที่อยู่, ส่งไปตามที่อยู่; retadreso [w] ที่อยู่อีเมล
adverbo [9] คำกริยาวิเศษณ์
advokato [8] ทนายความ
aero {UL} [4] อากาศ; aerumo [w] การระบายอากาศ
afabla [3] เป็นมิตร; afableco [w] ความเป็นมิตร; malafabla [w] ไม่เป็นมิตร
afekti [x] //(tr)// แกล้งทำ, เสแสร้ง
afero {UL} [2] เรื่องราว, ข้าวของ
afiŝo [8] โปสเตอร์, (เฟซบุ๊ก) โพสต์; afiŝi [w] //(tr)// โพสต์
aflikti [9] //(tr)// ทำให้ทุกข์ใจ, ทำให้เจ็บใจ
afranki [8] //(tr)// ชำระแสตมป์หรือการขนส่งล่วงหน้า
Afriko [9] {GEOG} ทวีปแอฟริกา; afrikano [w] ชาวแอฟริกา
agento [9] ตัวแทน, เอเย่นต์
agi [5] //(tr)// กระทำ, ปฏิบัติ; ago [w] การกระทำ; agado [w] กิจกรรม, การกระทำ; reago [w] ปฏิกิริยาโต้ตอบ
agiti [9] //(tr)// ก่อกวน, ปั่นป่วน
aglo {UL} [7] {ZOO} นกอินทรี
aĝo {UL} [4] อายุ; aĝa [w] มีอายุ; jaraĝa [w] ขวบ, ปี: //Mi estas 9-jaraĝa [w] ผมมีอายุ 9 ขวบ//; planaĝa [9] บรรลุนิติภาวะ
agordo [7] การตั้งเสียง, การตั้งค่า; agordi [w] //(tr)// ตั้งค่า
agrabla {UL} [4] เป็นที่พอใจ, น่าพึงพอใจ, ยินดี; malagrabla [w] ไม่เป็นที่พอใจ, ไม่น่าพึงพอใจ, ไม่ยินดี
-aĵ- {UL} [0] //(suf)// พยางค์เติมท้ายซึ่งแสดงว่าเป็นสิ่งของ: novaĵo [w] สิ่งที่ใหม่, ข่าว; porkaĵo [w] เนื้อหมู; aĵo [w] สิ่งของ
ajlo [9] กระเทียม
ajn {UL} [1] ...ก็ได้ (ใช้คู่กับคำตารางกลุ่ม ki [w] หรือกลุ่ม i) //kiu ajn ใครก็ได้; iam ajn เมื่อไรก็ได้//
akademio [9] สถาบันทางการศึกษา: Akademio de Esperanto [w] บัณฑิตยสถานของภาษาเอสเปรันโต
akceli [8] //(tr)// เร่ง; akcelilo [w] คันเร่ง; malakceli [w] ถ่วง
akcento [9] การเน้นเสียงพยางค์ //(tr)// เน้น, ให้ความสำคัญ
akcepti [4] //(tr)// ยอมรับ, รับ; akceptejo [w] ที่รับรอง; malakcepti [w] ไม่ยอมรับ
akcidento [7] อุบัติเหตุ
akcio [9] หุ้น
akiri [6] //(tr)// ได้รับ, ได้...มาเป็นของตัวเอง → gajni, ricevi
akno [9] สิว
akompani {UL} [6] //(tr)// พาไป, ไปเป็นเพื่อน, เล่นดนตรีประกอบ; akompananto [w] เพื่อนร่วมทาง @17-03-2024 21:13:16@
akordo [9] คอร์ด (ดนตรี), ความกลมเกลียว
akra {UL} [6] คม, มีความคม, แหลม; malakra [w] ทื่อ
akrido [9] {ZOO} ตั๊กแตน
akso [9] เพลา, แกน
aktiva [9] ตื่นตัว, (ไวยากรณ์) วาจก → pasiva; aktivaĵo [w] กิจกรรม; aktivulo/aktivisto [w] นักกิจกรรม @17-03-2024 21:13:16@
akto [9] {TEA} องก์, ฉาก, {JUR} นิติกรรม, บทบัญญัติ
aktoro [9] นักแสดง(ชาย); aktorino [w] นักแสดงหญิง
aktuala [9] เกิดขึ้นในปัจจุบัน, เป็นปัจจุบัน, ใหม่; aktualaĵo [w] เหตุการณ์ปัจจุบัน
akurata [8] ซึ่งตรงต่อเวลา, ซึ่งตามเวลาที่กำหนด
akuŝi [x] //(tr)// คลอด; akuŝistino [w] นางผดุงครรภ์, หมอตำแย, คนทำคลอด
akuzativo [x] กรรมการก
akuzi [9] //(tr)// กล่าวหา, กล่าวโทษ, ตั้งข้อหา; akuzanto [w] ผู้กล่าวหา; akuzito/akuzato [w] ผู้ถูกกล่าวหา
akvo {UL} [3] น้ำ; akvi/akvumi [w] //(tr)// รดน้ำ; superakvi [w] น้ำท่วม = inundi; sodakvo [w] โซดา
al {UL} [1] //(prep)// ถึง; aliĝi [w] //(ntr)// ต่อกัน, เข้าร่วม; aliĝilo [w] ใบสมัคร
alarmo [9] สัญญาณ, เสียงปลุก
alaŭdo [9] {ZOO} นกตัวเล็กร้องเสียงเพราะชนิดหนึ่ง //(Alauda)//
albumo [8] อัลบั้ม
aleo [9] ถนนในเมืองหรือทางเดินในสวนที่มีต้นไม้อยู่สองข้างทาง
alfabeto [9] ชุดตัวอักษร → litero
algo [9] {BOT} สาหร่าย
alia {UL} [2] อื่น, อื่น ๆ; alie [w] อย่างอื่น; aliulo [w] คนอื่น
alkoholo [8] เเอลกอฮอล์; alkoholaĵo [w] สุรา, เหล้า
almenaŭ {UL} [1] //(adv)// อย่างน้อย
almozo [8] ของบริจาค (เงินหรืออื่น ๆ); almozanto [w] คนขอทาน
alta {UL} [2] สูง; alteco [w] ความสูง; malalta [w] เตี้ย
alternativo [x] สิ่งที่เป็นทางเลือก; alternativa [w] ทางเลือก
alterni [9] //(ntr)// สลับ
aludi [9] //(x)// บอกใบ้, บอกเป็นนัย
alumeto {UL} [7] ไม้ขีดไฟ
aluminio [9] {KEM} //(ธาตุ)// อะลูมิเนียม (Al) @11-04-2024 21:36:28@
amara [9] ขม
amaso {UL} [4] ฝูงชน, กลุ่มของสิ่งที่มาก ๆ
amatoro [9] มือสมัครเล่น
ambasado [9] คณะเอกอัครราชทูต, คณะผู้แทนทางทูต; ambasadejo [w] สถานเอกอัครราชทูต, สถานทูต @17-03-2024 21:13:16@
ambasadoro [9] เอกอัครราชทูต; ambasadorejo [w] สถานเอกอัครราชทูต @17-03-2024 21:13:16@
ambaŭ [1] //(adj)// //(pro)// ทั้งสอง, ทั้งคู่
ambulanco [x] รถพยาบาล
Ameriko [9] {GEOG} ทวีปอเมริกา → Usono [w] ประเทศอเมริกา; amerikano [w] ชาวทวีปอเมริกา
amfibio [x] สัตว์ครึ่งบกครึ่งน้ำ
ami {UL} [2] //(tr)// รัก; amo [w] ความรัก; aminda [w] น่ารัก; amindumi [w] จีบ = flirti; enamiĝi [w] ตกหลุมรัก; malami [w] เกลียด; amato [w] คนรัก
amiko {UL} [2] เพื่อน; amikeco [w] มิตรภาพ; malamiko [w] ศัตรู
amoro [x] ความต้องการทางเพศ, ความใคร่; amori [w] //(tr)// (kun) มีเพศสัมพันธ์; amoristino [w] โสเภณี
amplekso [8] ขอบเขต, ความยิ่งใหญ่
ampolo [9] หลอดไฟ
amuzi [5] //(tr)// ทำให้...สนุก; amuziĝi [w] สนุก; amuza [w] สนุก
-an- {UL} [0] //(suf)// พยางค์เติมท้ายหมายถึงสมาชิก: familiano [w] สมาชิกในครอบครัว; klubano [w] สมาชิกชมรม
anaso [8] {ZOO} เป็ด
anekdoto [9] เรื่องเล่าสั้น ๆ
angilo [9] {ZOO} ปลาไหล
angulo {UL} [4] มุม; rektangulo [9] มุมฉาก; triangulo [8] รูปสามเหลี่ยม
anĝelo {UL} [8] เทวดา; anĝelino [w] นางฟ้า
animalo [8] สัตว์ → besto [w] สัตว์ (ยกเว้นคน)
animo {UL} [5] จิตใจ
ankaŭ {UL} [1] //(adv)// ดังนั้น, ด้วย
ankoraŭ {UL} [1] //(adv)// ยังคง
ankro [x] สมอเรือ
anonci [6] //(tr)// แจ้ง, ประกาศ; anonco [w] ประกาศ; anoncanto [w] ผู้ประกาศ; anoncisto {TEL} ผู้ประกาศ, นักประกาศ; antaŭanonci [w] ประกาศล่วงหน้า @17-03-2024 21:13:16@
ansero [9] {ZOO} ห่าน; anservice [w] เรียงซ้อนหลังกัน, ในไฟล์เดียว
anso [x] หูจับ, ด้ามจับ
anstataŭ {UL} [1] //(prep)// แทน; anstataŭi [w] //(tr)// แทน; anstaŭigi (per) แทนที่...(ด้วย) @17-03-2024 21:13:16@
-ant- {UL} [0] //(suf)// พยางค์เติมท้ายแสดงลักษณะของกริยาที่กำลังดำเนินอยู่: lernanto [w] ผู้ที่กำลังเรียน, นักเรียน; lernanta [w] ซึ่งกำลังเรียน; lernante [w] ในตอนที่กำลังเรียน; komencanto [w] ผู้ที่กำลังเริ่มอะไรบางอย่าง, ผู้เริ่มต้น
antaŭ {UL} [1] //(prep)// ข้างหน้า; malantaŭ ข้างหลัง; kiel antaŭe [w] เหมือนเดิม, เช่นเดิม; antaŭ ol //(konj)// ก่อน, ก่อนที่จะ
antikva [x] โบราณ; antikvaĵo [w] ของโบราณ
anuso [x] ทวารหนัก
aparato [7] เครื่อง, อุปกรณ์
aparta {UL} [4] เป็นส่วน ๆ, ไม่ติดกัน, โดยเฉพาะ, พิเศษ; apartigi [w] แยก...ออกเป็นส่วน ๆ
apartamento [8] อพาร์ทเมนท์
aparteni {UL} [8] (al) //(ntr)// เป็นของ
apenaŭ {UL} [1] แทบจะไม่
aperi [4] (ntr) ปรากฏ; apero [w] การปรากฏ, การมีขึ้น; malaperi [w] หายไป, หมดไป
aperturo [9] สิ่งที่มีช่องเปิดหรือมีรู = malfermaĵo; รูรับแสง (กล้องถ่ายรูป)
apetito [8] ความเจริญอาหาร: Bonan apetiton! จะกินแล้วนะครับ
aplaŭdi [9] //(tr)// ปรบมือ
apliki [9] //(tr)// ประยุกต์; นำไปใช้; aplikaĵo [w] แอปพลิเคชัน
apogi [6] //(tr)// ค้ำยัน, สนับสนุน
apostolo [9] อัครสาวกของพระเยซู
apostrofo [x] เครื่องหมาย (‘)
apoteko [8] ร้านขายยา; apotekisto [w] เภสัชกร
Aprilo [5] เดือนเมษายน
apro [9] {ZOO} หมูป่า
aprobi [6] //(tr)// อนุมัติ; aprobo [w] การอนุมัติ; malaprobi [w] ไม่อนุมัติ
apud {UL} [1] //(prep)// ข้าง ๆ, ถัดจาก, ถัดไป
-ar- {UL} [0] //(suf)// พยางค์ท้ายเพื่อแสดงความเป็นกลุ่ม ของสิ่งที่เหมือน ๆ กัน: arbaro [w] ป่า; vortaro [w] พจนานุกรม; homaro [w] มนุษยชาติ
araneo [8] {ZOO} แมงมุม; araneaĵo [w] ใยแมงมุม
aranĝi [5] //(tr)// จัด, จัดการ; aranĝo [w] กิจกรรม, งาน
arbitra [9] ตามอำเภอใจ
arbo {UL} [3] ต้นไม้; arbaro [w] ป่า
arĉo [x] คันชัก (ไวโอลิน, ซอ)
ardi [8] //(ntr)// เร่าร้อน, ร้อนแรง
areo [x] พื้นที่
aresti [x] //(tr)// จับกุม; arestito [w] ผู้ถูกจับกุม
arĝento {UL} {KEM} //(ธาตุ)// [5] เงิน (โลหะ) (Ag) @11-04-2024 21:36:28@
argilo [x] เครื่องปั้น
argumento [x] การถกเถียง
arko [8] ส่วนโค้ง; pafarko [w] ธนู
armeo [7] กองทัพ
armi [6] //(tr)// {MIL} ใช้อาวุธ; armo (ark.) = armilo [w] อาวุธ
arterio [9] หลอดเลือดแดง
artiko {ANA} ข้อต่อ, {TEK} ข้อต่อ, บานพับ; elartikigi ทำให้กระดูกเสื่อม; manartiko ข้อมือ @12-11-2024 22:09:00@
artikolo [7] บทความ, {GRA} คำนำหน้านาม
arto [3] ศิลปะ artaĵo [w] งานศิลปะ, ศิลปกรรม; artisto [w] ศิลปิน; batalarto [w] ศิลปะการป้องกันตัว
-as {UL} [0] //(fin)// ตัวลงท้ายกริยาในปัจจุบันกาลหรือเกิดขึ้นเป็นปกติ (กำลัง...)
asekuri [8] //(tr)// ทำประกัน; asekuro [w] ประกันภัย
asembleo [9] สภา, ที่ประชุมอย่างเป็นทางการ
aserti [9] //(tr)// ยืนยัน → insisti [w] ยืนยัน, ยืนกราน; aserto [w] ข้อยืนยัน, ข้อพิสูจน์
asfalto [9] //(kon)// {TRA} ยางมะตอย; asfalti [w] //(tr)// ลาดยางมะตอย
asisti [9] //(tr)// ช่วย (อย่างเป็นทางการ); asistanto [w] ผู้ช่วย
asocio [8] สมาคม: Universala Esperanto-asocio [w] สมาคมภาษาเอสเปรันโตสากล
aspekti [7] //(ntr)// ดูเหมือน, ดูเหมือนว่า, ราวกับ → ŝajni
-at- {UL} [0] //(suf)// พยางค์เติมท้ายแสดงลักษณะของกริยาถูกกระทำที่กำลังดำเนินอยู่; batato [w] ผู้ที่ถูกตี; batata [w] ซึ่งกำลังถูกตี; batate [w] ในตอนที่กำลังถูกตี
ataki [6] //(tr)// โจมตี, บุก, ทำร้าย
atenci [x] //(tr)// ทำร้ายร่างกาย; seksatenco [w] การข่มขืน
atendi {UL} [3] //(tr)// รอคอย; neatendite [w] กระทันหัน, บังเอิญ
atenti [4] //(tr)// ระวัง, เอาใจใส่; atentigi [w] เตือน
atesti [8] //(tr)// ยืนยัน, เป็นพยาน; atestilo [w] หลักฐาน, ใบประกาศนียบัตร
atingi [5] //(tr)// บรรลุถึง, ถึง (สถานที่)
Atlantiko [9] มหาสมุทรแอตแลนติก
atmosfero [x] บรรยากาศ
atomo [9] อะตอม
aŭ {UL} [1] //(kon)// หรือ; aŭ... aŭ… หรือไม่ก็
aŭdaci [9] //(ntr)// กล้าท้าทาย, ถือดี
aŭdi {UL} [3] //(tr)// ได้ยิน; aŭdo [w] การได้ยิน; aŭdilo [w] ลำโพง, หูฟัง = aŭskultilo; disaŭdigi [w] กระจายเสียง
Aŭgusto [5] เดือนสิงหาคม
aŭskulti {UL} [4] //(tr)// ฟัง; aŭskultanto [w] ผู้ฟัง; aŭskultilo = aŭdilo
Aŭstralio [9] {GEOG} {POL} ทวีปออสเตรเลีย, ประเทศออสเตรเลีย
aŭto [8] รถยนต์ = aŭtomobilo
aŭtobuso [7] รถประจำทาง = buso
aŭtomato [7] อัตโนมัติ; aŭtomate [w] อย่างอัตโนมัติ
aŭtomobilo [8] รถยนต์ = aŭto
aŭtoritato [8] อำนาจ, ความน่าเชื่อถือ, เจ้าหน้าที่
aŭtoro [9] นักประพันธ์, ผู้เขียน → verkisto
aŭtuno {UL} [4] ฤดูใบไม้ร่วง
avantaĝo [9] ผลประโยชน์
avara {UL} [6] ขี้เหนียว
aveno [9] {BOT} ข้าวโอ็ต
aventuro [7] การผจญภัย
avenuo [7] ถนนที่มีต้นไม้สองข้างทาง
averti [6] //(tr)// เตือน, ตักเตือน; averto [w] การแจ้งเตือน
aviado [8] การบิน; aviadilo [w] เครื่องบิน
avida [8] โลภ, อยากมาก
avo {UL} [4] ปู่, ตา; avino [w] ยาย, ย่า
azeno {UL} [5] {ZOO} ลา (สัตว์)
Azio [9] {GEOG} ทวีปเอเชีย; aziano [w] ชาวเอเชีย; Sudorienta Azio [w] เอเชียตะวันออกเฉียงใต้; Orienta Azio [w] เอเชียตะวันออก
<!-- B -->
babili {UL} [7] //(x)// คุยกันสนุก ๆ; babilema [w] ช่างคุย; babilejo [w] แอปแชท
bacilo [9] แบคทีเรียที่มีรูปร่างยาว
bagatelo [9] เรื่องเล็กน้อย
bahto [x] {THA} //(หน่วยเงิน)// {EKON} เงินบาท @19-04-2024 21:24:15@
baki {UL} [8] //(tr)// อบ; bakejo [w] เตาอบ
bakterio [9] แบคทีเรีย
balai {UL} [6] //(tr)// กวาด; balailo [w] ไม้กวาด
balanci {UL} [8] //(tr)// แกว่ง; balanco [w] การแกว่ง → ekvilibro [w] ความสมดุล; balancilo [w] กระดานหก
balbuti [9] //(tr)// พูด...อย่างตะกุกตะกัก, //(ntr)// พูดตะกุกตะกัก, พูดติดอ่าง
baldaŭ {UL} [1] //(adv)// ในไม่ช้า, เร็ว ๆ นี้
baleno [x] วาฬ
balo [9] การชุมนุมเต้นรำ
balono [7] ลูกบอลลูน
baloti [9] //(ntr)// ออกเสียง, ลงคะแนน; baloto [w] การลงคะแนนเสียง; balotilo [w] ใบลงคะแนน
bambuo [9] ไม้ไผ่; bambuŝoso [w] หน่อไม้
bandaĝo [9] ผ้าพันแผล
bando [x] วงดนตรี
Bangkoko [x] //(PIV)//, Bankoko [w] กรุงเทพ; bangkokano [w] คนกรุงเทพ
bani {UL} [5] //(tr)// อาบน้ำให้, เอา...แช่น้ำ //bani sin อาบน้ำ// → duŝi; banejo [w] อ่างอาบน้ำ
banano [9] กล้วย; bananujo [w] ต้นกล้วย; bananfolio [w] ใบตอง
banko [7] ธนาคาร; bankisto [w] พนังงานธนาคาร; bankkonto [w] บัญชีธนาคาร; banklibro [w] สมุดบัญชี
banto [9] ปมเชือก
bapti {UL} [9] //(tr)// บัพติสมา; baptismo [w] พิธีบัพติสมา
barakti [8] //(ntr)// ตะเกียกตะกาย
barbiro [9] ช่างตัดผม = hartondisto
barbo {UL} [6] เครา
barelo {UL} [8] ถังบาเรล, (หน่วยตวง) บาเรล
bari {UL} [6] //(tr)// ปิดทาง, ขัดขวาง; baro [w] สิ่งกีดขวาง, อุปสรรค; barilo [w] สิ่งกีดขวาง
barko [9] เรือขนาดกลาง
basko [9] ชุดชั้นในยาวตั้งแต่อกถึงเอว
bastono {UL} [6] ท่อนไม้; manĝbastonento [w] ตะเกียบ; memorbastoneto = USB poŝmemorilo
batali {UL} [4] //(ntr)// ต่อสู้, รบ; batalo [w] การต้อสู้
baterio [x] แบตเตอรี่
bati {UL} [3] //(tr)// ตี, เคาะจังหวะ
bazaro [8] ตลาด
bazo [8] พื้นฐาน; surbaziĝi [w] อยู่บนพื้นฐาน
bebo [8] เด็กทารก
bedaŭri {UL} [6] //(tr)// เสียใจ, เสียดาย; bedaŭrinde [w] ด้วยความเสียใจ
bedo [x] แปลง (ปลูกผัก)
beko [6] {ZOO} จะงอยปาก, ปากนก; bekfluto [w] ขลุ่ยรีคอร์เดอร์
bela {UL} [2] สวย, งาม, หล่อ; beleco [w] ความสวย; belulino [w] คนสวย; malbela [w] น่าเกลียด
bendo [9] เทป, แถบยาว; surbendigi [w] บันทึกเสียง
beni {UL} [2] //(tr)// อวยพร; beno [w] พร
benko {UL} [5] ม้านั่งยาว
benzino [8] น้ำมันเบนซิน
bero [7] ลูกเบอร์รี่
besto {UL} [4] สัตว์ (ไม่รวมมนุย์) → animalo
beto [8] หัวบีท; β
betulo [8] ต้นไม้ชนิดหนึ่งมีเปลือกไม้ขาวที่ขึ้นในเขตหนาว
bezoni {UL} [3] //(tr)// จำเป็น, ต้องการ; bezono [w] ความจำเป็น, ความต้องการ
biblioteko [8] ห้องสมุด; bibliotekisto [w] บรรณารักษ์
biciklo [8] จักรยาน; bicikli [w] //(ntr)// ปั่นจักรยาน; biciklisto [w] นักปั่นจักยาน; motorbiciklo [w] รถจักรยานยนต์
bieno [7] ที่ดิน, ไร่, นา
biero {UL} [7] เบียร์
bifsteko [9] สเต็ก
bilardo [x] กีฬาบิลเลียด
bildo [3] รูปภาพ
bileto [7] ตั๋ว; flugbileto [w] ตั๋วเครื่องบิน
bindi {UL} [9] //(tr)// เย็บ (หนังสือ), ทำให้...เป็นเล่ม
birdo {UL} [3] {ZOO} นก
blanka {UL} [3] สีขาว; blankulo [w] คนผิวขาว, ฝรั่ง
blasfemi [9] //(tr)// ดูหมิ่น, ลบหลู่
bleki [9] //(ntr)// ร้อง (สัตว์)
blinda [7] ตาบอด; blindulo [w] คนตาบอด
blogo [x] บล็อก (เว็บไซต์)
bloko [9] บล็อค; bloki [w] //(tr)// ปิดกั้น
blonda [7] สีบลอนด์; blundulino [w] ผู้หญิงผมสีบลอนด์
blovi {UL} [6] //(tr)// เป่า, //(ntr)// เป่าลม
blua {UL} [4] สีฟ้า; ĉielblua/helblua [w] สีฟ้า
bluzo [8] เสื้อเชิ้ตสตรี
bo- {UL} [0] //(pre)// พยางค์เติมหน้าเพื่อแสดงถึงความสัมพันธ์อันเกิดจากการแต่งงาน: bopatro [w] พ่อตา; bopatrino [w] แม่ยาย
boato [8] เรือ (ขนาดเล็ก) → ŝipo
boji {UL} [8] //(ntr)// เห่า
boli {UL} [6] //(ntr)// เดือด; boligi [w] ต้ม
bombo [x] ระเบิด
bombono [8] ลูกอม
bona {UL} [2] ดี; bono [w] สิ่งที่ดี; boneco [w] ความดี; malbona [w] ไม่ดี, เลว, ชั่ว
bordo {UL} [4] ตลิ่ง, ชายฝั่ง; marbordo [w] ชายฝั่งทะเล
bori [8] //(tr)// เจาะรู; borilo [w] ที่เจาะรู, สว่าน
borso [9] ตลาดหุ้น, ตลาดหลักทรัพย์
botelo {UL} [6] ขวด
boto {UL} [7] รองเท้าบูท
bovlo [9] ชาม
bovo {UL} [8] {ZOO} วัวตัวผู้ = virbovo; bovino [w] วัวตัวเมีย
braceleto [9] สร้อยคอ
brako [4] แขน; brakumi [w] กอด
branĉo {UL} [6] กิ่งไม้, สาขา
brando {UL} [9] บรั่นดี
brasiko [7] ผักกะหล่ำปี
brava [8] กล้าหาญ → kuraĝa
bredi [9] //(tr)// ขยายพันธุ์, เลี้ยง (สัตว์)
bremso [8] เบรก, เครื่องห้ามล้อ
breto [7] หิ้ง, ชั้น; librobreto [w] ชั้นวางหนังสือ
brido [9] บังเหียน
briko [7] อิฐ
brili {UL} [4] //(ntr)// ส่องแสง; brilo [w] แสงสว่าง
brokanti [9] //(x)// ซื้อหรือขายของมือสอง; brokantaĵo [w] ของมือสอง
bronzo [9] ทองสัมฤทธิ์
bronzo [x] สีบรอนซ์
broso {UL} [6] แปรง; brosi [w] //(tr)// แปรง; dentbroso, dentobroso [w] แปรงสีฟัน
broŝuro [8] โบรชัวร์, หนังสือเล่มเล็ก ๆ
brovo [8] คิ้ว
brui {UL} [4] //(ntr)// ส่งเสียงรบกวน; bruo [w] เสียงรบกวน
bruli {UL} [3] //(ntr)// ไฟไหม้, ถูกเผาด้วยไฟ; bruligi [w] เผา
bruna [5] สีน้ำตาล
brusto {UL} [5] หน้าอก → sino
bruto {UL} [9] สัตว์จตุบาท (เช่น วัว ม้า หมู แกะ)
bubo [8] เด็กซน
buĉi [9] //(tr)// ฆ่า (สัตว์); buĉejo [w] โรงฆ่าสัตว์
budo [8] ซุ้มเล็ก ๆ, ร้านขายของฉำ
bufedo [x] อาหารบุฟเฟ่ต์
bufo [x] {ZOO} คางคก
buĝeto [9] เงินทุน, งบประมาณ
bukedo [9] ช่อดอกไม้
buko [9] หัวเข็มขัด
bulbo [9] {BOT} หัว, เหง้า (พืช)
bulko [9] ขนมปังก้อนเล็ก ๆ
bulo [7] ก้อน, บอลล์
bulteno [9] วารสาร (สิ่งพิมพ์ประชาสัมพันธ์องค์กร), จดหมายข่าว @16-02-2025 09:40:35@
bulvardo [8] ถนนกว้างในเมืองที่มีต้นไม้สองข้างทาง
burĝo [7] ชาวเมือง, ชนชั้นกลาง
burĝono [9] ตูมดอก
buŝo {UL} [3] ปาก
buso [x] = aŭtobuso [w] รถบัส, รถเมล์
butero {UL} [5] เนยอ่อน → fromaĝo; buterumi [w] ทาเนย
butiko [8] ร้านขายของฉ่ำ; butikumi [w] ซื้อของ
butono {UL} [6] กระดุม, ปุ่ม
<!-- C -->
cedi [8] //(x)// ไม่ขัดขวาง, ไม่ต่อต้าน, สละสิทธิ์
celo {UL} [4] เป้าหมาย, วัตถุประสงค์
cemento [x] ซีเมนต์
cent {UL} [1] หนึ่งร้อย; centoj จำนวนเป็นร้อย ๆ; centono/elcento [w] ร้อยละ, เปอร์เซนต์; jarcento [w] ศตวรรษ
centimetro [9] เซนติเมตร
centralo [9] โรงไฟฟ้า
centro [7] ศูนย์กลาง, ตรงกลาง; urbocentro [w] ศาลากลางจังหวัด
cepo [9] หัวหอม
cerbo [8] สมอง; cerbumi [w] ระดมสมอง
ceremonio [x] พิธี; ceremoniaro [w] ข้อปฏิบัติในพิธี
certa {UL} [3] แน่นอน; certigi [w] //(tr)// ยืนยัน
cervo [9] {ZOO} กวาง
cetera {UL} [5] อื่น ๆ ที่เหลือ
ci [x] คุณ (สรรพนามบุรุษที่สองเอกพจน์) (ไม่นิยมใช้) → vi
cico [x] หัวนม
cifero [6] อักษรตัวเลข → numero
cigaredo {UL} [7] บุหรี่
cigaro {UL} [9] ซิการ์
cigno [9] {ZOO} หงส์
cikado [9] จักจั่น
cikatro [9] แผลเป็น
ciklo [7] วัฏจักร, ช่วงเวลา, ยานพาหนะที่มีล้อ
cikonio [9] {ZOO} นกกระสา
cilindro [x] ทรงกระบอก
cinamo [9] อบเชย; cimanujo [w] ต้นอบเชย
cindro [9] ขี้เถ้า; cindrigejo [w] เมรุ ; cindrujo [w] ที่เขี่ยบุหรี่
cirkelo [9] วงเวียน (เครื่องเขียน)
cirkonstanco [8] สิ่งแวดล้อม, สิ่งรอบ ๆ ตัว, สถานการณ์
cirkulero [9] หนังสือเวียน
cirkuli [9] //(ntr)// หมุนเวียน
cirkvito [9] วงจรไฟฟ้า
ciro [9] น้ำยาขัดหนัง/รองเท้า
citi [8] ยก...มากล่าวถึง, อ้างถึง → mencii; citilo [w] เครื่องหมายคำพูด แบบในระหว่างบรรทัด « » หรือ » « แบบเหนือเส้น “ ” หรือ ‘ ’ หรือ „ “
citrono {UL} [7] มะนาว
civila [9] เกี่ยวกับพลเรือน, ทางโลก
civilizi [8] //(tr)// ทำให้เจริญ
civito [9] แนวการปกครอง, กลุ่มพลเมือง; civitano [w] พลเมือง
colo [x] นิ้ว (มาตราวัด) → futo
<!-- Ĉ -->
ĉagreni {UL} [8] //(tr)// ทำให้...รู้สึกไม่ดี, ทำให้...เสียใจ
ĉambro {UL} [2] ห้อง; klasĉambro [w] ห้องเรียน
ĉapelo {UL} [4] หมวก, เครื่องหมาย ^ บนตัวอักษรในภาษาเอสเปรันโต → cirkumflekso
ĉapitro [6] บท (ในหนังสือ)
ĉapo {UL} [7] หมวกแก๊ป
ĉar {UL} [1] //(kon)// เพราะว่า
ĉarma [7] น่ารัก, มีเสน่ห์
ĉarniro [x] บานพับ
ĉaro [9] เกวียน; ĉarumo [9] รถเข็นล้อเดียว
ĉarpenti [x] //(tr)// ก่อสร้าง(ด้วยไม้); ĉarpentisto [w] ช่างไม้
ĉasi [6] //(tr)// ไล่ล่า (สัตว์); ĉasisto [w] นักล่าสัตว์
ĉasta [x] บริสุทธ์, พรมจรรย์; malĉasta [w] ไม่บริสุทธิ์, ตัณหากลับ, บ้ากาม; malĉastulo [w] คนเสเพล, คนบ้ากาม, คนที่ฝักใฝ่เรื่องเพศ
ĉe {UL} [1] //(prep)// ที่
ĉef- [0] //(pre)// หลัก, สำคัญ; ĉefo [w] ผู้นำ, หัวหน้า
ĉeko [8] ใบสั่งจ่ายเงิน, เช็ค
ĉelo [9] {BIO} เซลล์, ห้องขัง
ĉemizo {UL} [6] เสื้อเชิ้ต; T-ĉemizo //(PIV)///to-ĉemizo [w] เสื้อยืด (ยืดคอกลม) @16-02-2025 10:01:15@
ĉeno {UL} [8] โซ่; montoĉeno [w] เทือกเขา
ĉerizo {UL} [8] ผลเชอร์รี่; ĉerizarbo [w] ต้นเชอร์รี่
ĉerko {UL} [9] โลงศพ
ĉerpi [8] //(tr)// ตัก, เท (น้ำ); elĉerpi [w] //(tr)// ตัก...จาก, เท...จาก, //(f)// ตัก/เท...จนหมด, เอา...ไปจนหมด; elcerpiĝo [w] หมดพลัง, หมดไฟ
ĉesi {UL} [5] //(ntr)// เลิก, หยุด → halti
ĉevalo {UL} [3] ม้า
ĉi {UL} [1] พยางค์บ่งชี้ถึงความใกล้เคียงผู้พูดใช้คู่กับคำตารางกลุ่ม t โดยจะอยู่ข้างหน้าหรือข้างหลังก็ได้: tio [w] นั้น, tio ĉi [w] นี่, tie [w] ที่นั้น, tie ĉi [w] ที่นี่; ใช้คู่กับคำนามหรือคำกริยาวิเศษณ์โดยจะวางข้างหน้าและจะต้องมีเครื่องหมายขีดคั่น: ĉi monato (= ĉi tiu monato) เดือนนี้, ĉi-nokte (ใน)คืนนี้
ĉia {UL} [1] //(adj)// ทุกชนิด
ĉial [9] //(adv)// ทุก ๆ เหตุผล
ĉiam {UL} [1] //(adv)// ทุก ๆ เวลา, เสมอ
ĉie {UL} [1] //(adv)// ทุกแห่ง, ทุกที่
ĉiel [6] //(adv)// ทุกวิธี
ĉielo {UL} [3] ท้องฟ้า; ĉielarko [w] รุ้งกินน้ำ; subĉiela [w] กลางแจ้ง
ĉies [9] //(pro)// ของทุกคน, ทุก ๆ ... เป็นของ
ĉifi [9] //(tr)// ขยำ, ทำให้ยับ
ĉifono [7] เศษผ้า, ผ้าขี้ริ้ว
ĉio {UL} [1] //(pro)// ทุกสิ่ง, ทุกอย่าง
ĉiom [9] //(adv)// ทุกจำนวน, ทั้งหมด
ĉirkaŭ {UL} [1] //(prep)// รอบ ๆ, ใกล้ ๆ, ราว ๆ
ĉiu {UL} [1] //(pro)// แต่ละคน, แต่ละสิ่ง; ĉiuj //(pro)// ทุกคน, ทุก ๆ คน, ทุกสิ่ง, ทุก ๆ สิ่ง; ĉiu ... //(adj)// แต่ละ ... ĉiuj ... ทุก ๆ ...
-ĉj- {UL} [9] //(suf)// พยางค์เติมท้ายแสดงรูปแบบของชื่อเล่นเพศชาย: Patro = Paĉjo, Petro = Peĉjo
ĉokolado [7] ช็อกโกแลต
ĉu {UL} [1] ไหม, ใช่หรือไม่, หรือเปล่า; ĉu ... ĉu ... ไม่ว่าจะ...หรือ...; ĉu ne? ใช่ไหม; ĉu vere? จริงหรือ, จริงหรือนี่
<!-- D -->
da {UL} [1] //(prep)// ของ (ใช้กับจำนวนหรือปริมาณ ซึ่งคำที่แสดงจำนวนจะอยู่อยู่ข้างหน้า) //ĉi tie troviĝas multe da homoj ที่นี่มีคนมาก//, //glaso da akvo [w] น้ำหนึ่งแก้ว//
daktilo [9] อินทผลัม
damaĝi [x] //(tr)// ส่งผลกระทบ, ทำให้เสียหาย
danci {UL} [6] //(ntr)// เต้นรำ; dancisto [w] นักเต้น
dando [9] ผู้ชายที่สนใจการแต่งกาย
danĝero {UL} [5] อันตราย
danki {UL} [3] //(x)// ขอบคุณ; dankon ขอบคุณ; dankemo [w] กตัญญู, รู้คุณ; maldankema [w] อกตัญญู; ne dankinde!/nedankinde! ไม่เป็นไร, ด้วยความยินดี @20-07-2024 12:01:41@
dato [7] วันที่, วันเดือนปี; dati [w] //(tr)// ลงวันที่; ĝisdatigita [w] ทำให้เป็นปัจจุบัน, อัปเดท
daŭri {UL} [7] //(ntr)// ต่อเนื่อง; daŭro [4] ระยะเวลาที่ดำเนินไป; daŭrigi [w] ทำต่อ, ต่อ
de [1] //(prep)// ของ, จาก, แห่ง
deca [9] เหมาะสม, ถูกต้อง → taŭga
Decembro [5] เดือนธันวาคม
decidi {UL} [5] //(tr)// ตัดสินใจ; decido [w] การตัดสินใจ
deĉifri [x] //(tr)// ถอดรหัส, ถอดตัวอักษรโบราณ = malĉifri
dediĉi [8] //(tr)// อุทิศ, ทุ่มเท; sindediĉo [w] การอุทิศตัวเอง
defendi {UL} [6] //(tr)// ป้องกัน, ปกป้อง
deficito [8] {EKON} การขาดดุล
definitiva [x] เปลี่ยนแปลงไม่ได้อีก
degeli [8] //(ntr)// ละลาย (น้ำแข็ง)
deĵori [9] //(ntr)// ปฏิบัติหน้าที่ตามเวลาที่กำหนด
dek {UL} [1] สิบ; deka [w] ลำดับที่สิบ
deklami [x] //(tr)// อ่าน (บทกวี)
deklaracio [x] คำประกาศ, แถลงการณ์ = deklaro
deklari [8] //(tr)// กล่าว, ประกาศ; deklaro [w] คำประกาศ
deklivo [7] ลาดเอียง, สโลป
dekoracio [8] เครื่องตกแต่ง, ของตกแต่ง
dekstra {UL} [3] ขวา; maldekstra [w] ซ้าย; maldekstrulo {POL} ผู้นิยมฝ่ายซ้าย
delegi [8] //(tr)// ส่ง…ไปเป็นผู้แทน/ตัวแทน; delegito [w] ผู้แทน, ตัวแทน
delikata [6] อ่อนไหว, บอบบาง
deliri [9] //(ntr)// เพ้อ
demandi {UL} [2] //(tr)// ถาม; demando [w] คำถาม; demandanto [w] คนถาม; pridemandi [w] สอบถาม
densa {UL} [6] หนา, แน่น; maldensa [w] บาง, ไม่หนาแน่น
dento {UL} [4] ฟัน; dentego {ZOO} งา; dentisto [w] ทันตแพทย์; dentobroso [w] แปรงสีฟัน; dentodoloro [w] อาการปวดฟัน; dentokapti [w] คาบ; dentokarno [w] เหงือก; dentopasto [w] ยาสีฟัน
denunci [9] //(tr)// แจ้งความ, ร้องเรียน
dependi [8] (de) ขึ้นอยู่กับ → pendi
deponi [9] //(tr)// ฝาก (เงิน); maldeponi [w] ถอน
deputi [9] //(tr)// แต่งตั้งผู้แทนเข้าสภา; deputito [w] สมาชิกสภาผู้แทนราษฎร
des [7] ยิ่ง... (มักใช้คู่กับ ju) → ju
desegni [6] //(tr)// วาด; desegnaĵo [w] รูปวาด
deserto [8] ของหวาน (หลังของคาว)
destino [8] โชคชะตา, จุดหมาย; destini [w] //(tr)// กำหนดโชคชะตา, ตั้งใจจะมอบ, จัดไว้เพื่อ
detala [8] ละเอียด; detalo [w] รายละเอียด; detalema [w] จู้จี้; detalisto [w] ผู้ขายปลีก
determini [9] //(tr)// กะ, คะเน, พิจารณา
detrui {UL} [7] //(tr)// ทำลาย
devi {UL} [2] //(tr)// ต้อง; devo [w] หน้าที่; deviga [w] บังคับ; devigi [w] บังคับ; devontigi [9] สั่งให้ทำหรือปฏิบัติ
dezerto {UL} [7] ทะเลทราย
deziri {UL} [2] //(tr)// ปรารถนา; deziro [w] ความปรารถนา
diablo [8] ปีศาจ
dialogo [9] บทพูด, บทสนทนาเดี่ยว
diamanto [x] เพชร
dianto [9] ดอกคาร์เนชัน
dieto [9] ไดเอท, คุมน้ำหนัก
difekti [7] //(tr)// ทำให้...เสียหาย
diferenci [6] //(ntr)// แตกต่าง = malsama
difini [7] //(tr)// จำกัดความ, ให้ความหมาย; difina {LIN} ชี้เฉพาะ: difina artikolo [w] คำนำหน้านามชี้เฉพาะ = la; difino [w] คำจำกัดความ, นิยามของคำ; nedifina [w] ไม่ชี้เฉพาะ
digesti [9] //(tr)// ย่อย (อาหาร)
digno [x] ศักดิ์ศรี, เกียรติ
dika {UL} [4] อ้วน; dikulo [w] คนอ้วน; maldika [w] ผอม
dikti [9] //(tr)// บอกให้จด
diligenta {UL} [7] ขยัน; diligentulo [w] คนขยัน; maldiligenta [w] ขี้เกียจ
dimanĉo {UL} [5] วันอาทิตย์
dimensio [9] ขนาด (ความกว้าง, ความยาว, ความสูง, ความหนา, ความลึก), มิติ
dio {UL} [4] พระเจ้า
direkto [4] ทิศทาง; direkti [w] //(tr)// บังคับทิศทาง
direktoro [7] ผู้อำนวยการ
diri {UL} [2] //(tr)// บอก, พูด
dis- {UL} [0] //(pre)// พยางค์เติมหน้าเพื่อบ่งชี้ถึงการแยกจากกัน: dissendi [w] ส่งกระจาย; disŝiri [w] ฉีกกระจาย
disko [8] แผ่นดิสก์; kompaktdisko [w] ซีดี
diskreta [x] รักษาความลับ, สุขุม
diskuti [7] //(ntr)// ถกเถียง; diskuto [w] การถกเถียง, ข้อถกเถียง
disponi [9] //(x)// สามารถใช้ได้; disponebla [w] ว่าง, สะดวก
disputi {UL} [8] //(tr)// โต้เถียง
distanco [7] ระยะทาง
distingi [8] //(tr)// แยกความแตกต่างของ
distri [7] //(tr)// รบกวน, ทำให้...รู้สึกเพลิดเพลิน, ทำให้...บันเทิงใจ
distribui [8] //(tr)// แจกจ่าย
diveni [7] //(tr)// เดา
diversa(j) [4] ต่าง ๆ, หลากหลาย; diverseco [w] ความหลากหลาย
dividi {UL} [7] //(tr)// แยกส่วน, หาร
do [1] //(kon)// อย่างไรก็ตาม, ดังนั้น, ซึ่งนั้นก็คือ
dogano [9] ศุลกากร
doktoro [6] หมอ, แพทย์, ดอกเตอร์
dokumento [9] เอกสาร; dokumenti [w] สนับสนุนด้วยเอกสาร
dolĉa {UL} [3] หวาน; dolĉaĵo [w] ของหวาน
dolori {UL} [4] //(x)// ทำให้...เจ็บปวด?; doloro [w] ความเจ็บปวด
domaĝo [7] สิ่งที่น่าเสียใจ, สิ่งที่น่าเสียดาย
domo {UL} [3] บ้าน; stacidomo [w] สถานีขนส่ง
donaci {UL} [5] //(tr)// ให้ของขวัญ; donaco [w] ของขวัญ → rekompenci
doni {UL} [2] //(tr)// ให้; disdoni [w] แจก; eldoni [9] จัดพิมพ์; eldonejo [w] สำนักพิมพ์; sindona [9] ทุ่มเท, อุทิศ
dorloti [9] //(tr)// เอาอกเอาใจ
dormi {UL} [3] //(ntr)// นอนหลับ; dormema [w] ง่วงนอน; dormosako [w] ถุงนอน; ekdormi [w] เข้านอน, เริ่มนอน; endormiĝi [w] หลับ; maldormi [w] ไม่ยอมนอน, ไม่นอน; vintrodormo {ZOO} การจำศีลในฤดูหนาว
dorno [9] หนาม
dorso {UL} [5] หลัง (ส่วนของร่างกาย)
doto [9] สินสอด
dramo [8] ละคร, ดราม่า
drapo [8] ผ้าขนสัตว์
dresi [9] //(tr)// ฝึก (สัตว์)
drinki [x] //(ntr)// ดื่มสุรา → trinki; drinkemulo [w] คนขี้เมา, นักดื่มสุรา
drogo [x] ยา; drogaĉo [w] ยาเสพติด; drogdependulo/drogmaniulo [w] คนติดยา
droni [7] //(ntr)// จมน้ำตาย
du [2] สอง; dua [w] ที่สอง; duobla [w] สองเท่า; duono [w] ครึ่ง; duuma {MAT} {KOMP} ฐานสอง @27-03-2024 13:24:25@
dubi [4] //(x)// สงสัย → suspekti
dum {UL} [1] //(kon)// //(prep)// ในขณะที่, ระหว่าง
dungi [8] //(tr)// จ้าง; dunganto [w] นายจ้าง; dungato [w] ลูกจ้าง; maldungi [w] เลิกจ้าง, ปลด, ไล่ออก
duŝi [8] //(tr)// อาบน้ำ (โดยฟักบัว) → bani; duŝo [w] การอาบน้ำ, การล้าง //intesta duŝo [w] การล้างลำไส้//; duŝejo [w] ห้องอาบน้ำ @20-07-2024 12:27:14@
<!-- E -->
-e {UL} [0] //(fin)// ตัวลงท้ายกริยาวิเศษณ์
ebena {UL} [6] ราบ, ราบเรียบ
-ebl- {UL} [0] //(suf)// พยางค์เติมท้ายเพื่อแสดงถึงความเป็นไปได้; eble [w] อาจเป็นได้, บางที; eblo [w] ความเป็นไปได้; ebleco [w] ลักษณะของความเป็นไปได้
ebria [8] เมา; ebriulo [w] คนเมา
-ec- {UL} [0] //(suf)// พยางค์เติมท้ายเพื่อระบุลักษณะ; beleco [w] ความงาม; boneco [w] ความดี; eco [w] ลักษณะ
eĉ {UL} [1] //(adv)// แม้แต่, แม้กระทั่ง
eduki {UL} [6] //(tr)// ให้การศึกษา, เลี้ยงดู; eduko/edukado [w] การศึกษา; bonedukiteco [w] การศึกษาดี, ความมีการศึกษา
edzo {UL} [3] สามี, ผัว; edzino [w] ภรรยา, เมีย; geedziĝo [w] การแต่งงาน; geedziĝi [w] แต่งงาน, กลายเป็นคู่สามีภรรยา
efektiva {UL} [5] ที่จริง, จริงแท้
efekto [9] ผลกระทบ
efiki [5] //(ntr)// ส่งผล, ให้ผล; efiko [w] ผล, ผลดี, ผลกระทบ
-eg- {UL} [0] //(suf)// พยางค์เติมท้ายเพื่อแสดงขนาดใหญ่: bonege [w] เยี่ยมมาก
egala {UL} [5] เท่าเทียม; egeleco [w] ความเท่าเทียม
egoo [9] ความเห็นแก่ตัว; egoisto [w] คนเห็นแก่ตัว
eĥo [9] เสียงสะท้อน
-ej- {UL} [0] //(suf)// พยางค์เติมท้ายเพื่อระบุว่าเป็นสถานที่: lernejo [w] โรงเรียน; malsanulejo [w] โรงพยาบาล
ek- {UL} [0] //(pre)// พยางค์เติมหน้าแสดงการเริ่มการกระทำ: eklerni [w] เริ่มเรียน; ekparoli [w] เริ่มพูด; ekscii [w] เริ่มรู้
ekipi [9] //(tr)// จัดเตรียมสิ่งที่จำเป็น, จัดหามาให้
eklezio [9] สำนัก, นิกาย, คณะ (ศาสนา)
ekonomio [8] เศรษฐกิจ, แบบประหยัด; ekonomiisto [w] นักเศรษฐศาสตร์
ekrano [9] จอภาพ, หน้าจอ
eks- {UL} [9] //(pre)// พยางค์เติมหน้าแสดงความหมายเคยเป็น, อดีต-: eksprezidento [w] อดีตประธานธิบดี; eksiĝi [w] ลาออก
ekscesa [x] มากเกินไป
eksciti [7] //(tr)// ทำให้ตื่นเต้น, ทำให้ตื่นตัว
ekskurso [7] การเดินทาง, การท่องเที่ยว, ทัศนศึกษา → vojaĝo
ekspedi [9] //(tr)// ส่งไปตามที่อยู่
ekspermento [8] การทดลอง
eksplodi [8] //(ntr)// ระเบิด
ekspluati [9] //(tr)// เอาเปรียบ, เบียดเบียน, เอาไปใช้ประโยชน์; ekspluato [w] การเอาเปรียบ, การเบียดเบียน, การเอาไปใช้ประโยชน์ @20-09-2024 21:02:16@
eksporti [9] //(tr)// ส่งออก (สินค้า); eksporto [w] การส่งออก = eksportado, สินค้าส่งออก = eksportaĵo
ekspozicio [9] งานนิทรรศการ
ekster {UL} [1] //(prep)// ข้างนอก, ภายนอก ekstere [w] ข้างนอก, ภายนอก
ekstra [x] เพิ่มเติมพิเศษ
ekstrema [8] ขีดสุด
ekvatoro [9] เส้นศุนย์สูตร
ekvilibro [8] ความสมดุลย์ → balanco
ekzakta [9] ถูกต้อง, ถูกต้องแม่นยำ
ekzameni [7] //(tr)// สอบ; ekzameno [w] การสอบ; ekzameniĝi [w] //(ntr)// สอบ
ekzekuti [9] //(tr)// ประหารชีวิต; ekzekuto [w] การประหารชีวิต; ekzekutejo [w] แดนประหาร, ลานประหาร; ekzekutisto [w] เพชฌฆาต
ekzemplero [x] ฉบับ, เล่ม (หนังสือ เอกสาร)
ekzemplo {UL} [4] ตัวอย่าง → specimeno
ekzerci [7] //(tr)// ฝึกหัด; ekzerco [w] แบบฝึกหัด; ekzercaro [w] หนังสือแบบฝึกหัด
ekzisti [5] //(ntr)// มีอยู่, มีชีวิตอยู่, มีขึ้น, ปรากฏ
el {UL} [1] //(prep)// ออกจาก, มาจาก; el- //(pre)// แสดงถึงการออกมา: eliri [w] ออกมา, แสดงการกระทำจนถึงที่สุด (บางคำเท่านั้น): ellerni [w] เรียนจนถึงที่สุด, เรียนจนชำนาญ
elasta [9] ยืดหยุ่น
elefanto [8] {ZOO} ช้าง
eleganta [8] ดูดี, สง่า
elekti {UL} [4] //(tr)// เลือก → selekti
elektro [7] ไฟฟ้า → kurento; elektrejo [w] โรงไฟฟ้า
elektroniko [9] อิเล็กทรอนิกส์
elemento [9] องค์ประกอบพื้นฐาน
-em- {UL} [0] //(suf)// พยางค์เติมท้ายเพื่อแสดงถึงแนวโน้มที่มีต่อสิ่งใดสิ่งหนึ่ง: laborema [w] ขยัน; dormema [w] ง่วงนอน
emajlo [9] เครื่องเคลือบ; emajli [w] //(tr)// เคลือบ
embaraso [7] ความรู้สึกกังวลใจ, อาการคิดไม่ออก
emerito [9] ผู้ที่เกษียณ; emeritiĝi [w] ปลดเกษียณ
eminenta [8] มีชื่อเสียง, ทรงคุณวุฒิ; eminentulo [w] ผู้มีชื่อเสียง, ผู้ทรงคุณวุฒิ
emocio [8] ความประทับใจ, ความซาบซึ้ง
en {UL} [1] //(prep)// ใน; en ...n เข้าไปข้างใน
-end- [0] //(suf)// พยางค์เติมท้ายให้ความหมายว่าต้อง: farenda [w] ต้องทำ; respondenda [w] ต้องตอบ
energio [7] พลัง, พลังงาน
enigmo [8] ปัญหาปริศนา
enketi [9] //(x)// สำรวจ, สำรวจความเห็น; enketo [w] การสำรวจ, การสำรวจความเห็น; enketilo [w] แบบสำรวจ
entrepreni [8] //(tr)// ดำเนินการ, จัดการ; entrepreno [w] การประกอบการ, กิจการ; entreprenejo [w] สถานประกอบการ; entreprenisto [w] ผู้ประกอบการ
entuziasmo [x] ความกระตือรือร้น
enui {UL} [7] //(ntr)// รู้สึกเบื่อ; enuiga [w] น่าเบื่อ → tedi
envii {UL} [8] //(x)// อิจฉา → ĵaluza
epidemio [x] {MED} โรคระบาด @06-10-2024 13:53:29@
epoko [7] ยุค
-er- {UL} [0] //(suf)// พยางค์เติมท้ายเพื่อแสดงการเป็นชิ้นเป็นอัน: mono [w] เงิน, monero [w] เหรียญ
erari {UL} [4] //(ntr)// ผิด, ผิดผลาด; eraro [w] สิ่งที่ผิด, ข้อผิดพลาด
escepti {UL} [8] //(tr)// ยกเว้น; escepto [w] ข้อยกเว้น
esenco [8] แก่น, เนื้อหาหลัก
eskapi [9] //(tr)// (el) หนี (จาก), หลบหนี
eskimo [x] ชาวเอสกิโม
Esperanto [8] ภาษาเอสเปรันโต; esperantisto [8] ผู้ใช้ภาษาเอสเปรันโต = Esperanto-parolanto; Esperantujo [w] สถานที่ที่มีคนพูดภาษาเอสเปรันโต; Esperantologio [w] เอสเปรันโตศึกษา
esperi {UL} [4] //(x)// หวัง; espero [w] ความหวัง; esperanto [w] ผู้ที่มีความหวัง, ผู้ที่กำลังหวัง; espereble หวังว่า, น่าจะ; esperiga อย่างมีความหวัง; malesperi //(x)// หมดหวัง, สิ้นหวัง; malespero ความหมดหวัง, ความสิ้นความ; malespera หมดหวัง, สิ้นหวัง; malesperigi/senesperigi ทำให้หมดหวัง, ทำให้สิ้นหวัง; senespera ไม่มีหวัง, สิ้นหวัง, หมดหวัง @09-01-2025 12:14:27@
esplori [7] //(tr)// สำรวจ; esploristo [w] นักสำรวจ, นักวิจัย
esprimi {UL} [7] //(tr)// แสดง, กล่าว
establi [9] //(tr)// สถาปนา, ก่อตั้ง
esti {UL} [2] //(ntr)// เป็น, อยู่, คือ; ĉeesti [w] เข้าร่วม; estigi [9] เป็นเหตุ, ทำให้เกิดขึ้น; foresti [w] จากไปไกล
estimi {UL} [5] //(tr)// เคารพ → respekti
estingi {UL} [6] //(tr)// ดับ (ไฟ); estingiĝi [w] ไฟดับ, หยุดส่องแสง; brulestingisto/fajroestingisto [w] นักดับเพลิง; fajrestingilo [w] อุปกรณ์ดับเพลิง @25-10-2024 12:03:43@
-estr- {UL} [0] //(suf)// พยางค์เติมท้ายเพื่อแสดงการเป็นหัวหน้า: urbo [w] เมือง, urbestro [w] เจ้าเมือง; estro [w] ผู้นำ, หัวหน้า = ĉefo
-et- {UL} [0] //(suf)// พยางค์เติมท้ายเพื่อแสดงขนาดที่เล็ก: hundo [w] สุนัข, hundeto [w] สุนัขตัวเล็ก
etaĝo {UL} [7] ชั้นของอาคาร
etapo [9] ลำดับ, ขั้น, ระยะการเดินทาง
etato [9] เอกสารทางการ
etendi [7] //(tr)// ยื่น, ทำให้...ยาว
eterna {UL} [7] ตลอดไป, ชั่วนิรันดร์
etikedo [x] ป้าย, ฉลาก
etiketo [x] มรรยาท, ข้อปฏิบัติ; ~ etikedo
etoso [x] บรรยากาศ →medio
Eŭropo [9] {GEOG} ทวีปยุโรป; eŭropano [w] ชาวยุโรป
evento [9] งาน, กิจกรรม
eventuala [x] ที่เป็นไปได้, ที่เกิดขึ้นได้
evidenta [7] ชัดเจน
eviti [7] //(tr)// หลีกเลี่ยง; evitinda [w] ควรหลีกเลี่ยง
evolui [7] //(ntr)// พัฒนา = disvolvi; evoluo [w] การพัฒนา
ezoko [8] {ZOO} ปลาน้ำจืดขนาดใหญ่ชนิดหนึ่ง
<!-- F -->
fabelo [9] นิทาน
fabo [9] ถั่วชนิดหนึ่ง
fabriko [8] โรงงาน; fabriki [w] //(tr)// ผลิต; fabrikanto [w] เจ้าของโรงงาน
facila {UL} [9] ง่าย; facileco [w] ความง่าย
faco [9] พื้นผิว, ผิวสัมผัส, ผิวหน้า
fadeno {UL} [6] เส้นดาย
fago [9] ต้นบีช
fajenco [9] ดินเหนียวชนิดหนึ่งใช้สำหรับงานปั้นถ้วยชาม = fajencaĵo; fajencaĵo [w] เครื่องดินเผาถ้วยชาม
fajfi {UL} [7] //(x)// เป่านกหวีด, ผิวปาก; fajfilo [w] นกหวีด; prifajfi [w] //(f)// ประท้วง
fajro {UL} [4] ไฟ
fako [6] แผนก, สาขาวิชา; fakulo [w] ผู้เชี่ยวชาญ
fakto [6] ข้อเท็จจริง
faktoro [x] เอเย่นต์ขายของ, ปัจจัย, ข้อเท็จจริง
fakturo [8] ใบสั่งของ, ใบเสร็จ
falĉi [9] //(tr)// ตัดหญ้า, ดายหญ้า; falĉilo [w] ที่ตัดหญ้า, มีดตัดหญ้า
faldi {UL} [7] //(tr)// พับ
fali {UL} [3] //(ntr)// ตก; akvofalo [w] น้ำตก; faligi [w] ทำให้ตก, ผลัก
falsa [6] ปลอม, เท็จ; falsi [6] //(tr)// ทำให้ปลอม, ทำให้เท็จ
fama [6] มีชื่อเสียง; famo [w] ชื่อเสียง; famulo [w] ผู้มีชื่อเสียง, คนดัง
familiara [9] อย่างเป็นกันเอง
familio {UL} [3] ครอบครัว; familiano [w] สมาชิกในครอบครัว
fandi [7] //(tr)// ทำให้...ละลาย
fanfaroni [8] //(x)// อวด, โอ้อวด @04-02-2025 21:23:40@
fantazio [8] แฟนตาซี
fantomo [9] ผี
farbo [8] สีทา; farbi [w] //(tr)// ทาสี; farbisto [w] ช่างทาสี
fari {UL} [2] //(tr)// ทำ; fariĝi [w] กลายเป็น = iĝi; bonfaro [w] การกุศล @24-03-2024 18:30:41@
farmi [8] //(tr)// ทำฟาร์ม; farmo [w] ฟาร์ม
farti {UL} [7] //(ntr)// สถานะของสุขภาพ //Kiel vi fartas? Mi fartas bone. คุณเป็นอย่างไรบ้าง? ผมสบายดี//; bonfarto [w] การมีสุขภาพที่ดี
faruno [7] แป้งทำอาหาร
fasado [9] ด้านหน้าของอาคารหรือสิ่งปลูกสร้าง, (คอม) รูปลักษณ์และการใช้งาน
fasko [7] (สิ่งที่เป็น)มัด
fasono [9] การออกแบบ (เสื้อผ้า), รูปแบบ, แฟชั่น
fasti [9] //(ntr)// อดอาหาร, ถือศีลอด
faŭko [8] ปาก (สัตว์ใหญ่)
favora [7] เอื้อเฟื้อ, เมตตา
fazeolo [9] ถั่วที่มีฝักยาว //(Phaseolus)// @14-10-2024 16:10:16@
febro [8] ไข้
Februaro [5] เดือนกุมภาพันธ์
feĉo [9] ตะกอน
federacio [9] สหพันธ์, สหพันธรัฐ
feki [x] //(ntr)// ขี้; fek! //(int)// ห่าเอ้ย; fekaĵo [w] ขี้
feliĉa {UL} [2] มีความสุข; feliĉo/feliĉeco [w] ความสุข; malfeliĉa [w] ไม่มีความสุข, ทุกข์
felo [9] หนังดิบ (ที่ยังมีขนอยู่)
felto [9] ผ้าสักหลาดที่อัดให้หนากว่าปกติ
femuro [x] ต้นขา, ขาอ่อน
fendi {UL} [8] //(tr)// ผ่า (ตามยาว); fendo [8] รอยแตกตามยาว
fenestro {UL} [3] หน้าต่าง
fenomeno [9] ปรากฏการณ์
feo [9] ภูต; feino [w] ภูตนางฟ้า
ferio [7] วันหยุด
fermi {UL} [3] //(tr)// ปิด → ŝalti; malfermi [w] //(tr)// เปิด
fero {UL} {KEM} //(ธาตุ)// [4] เหล็ก (Fe); fervojo [w] ทางรถไฟ @11-04-2024 21:36:28@
fervora [8] กระตือรือร้น, มุ่งมั่น
festeni [8] //(ntr)// ร่วมงานเลี้ยง; festeno [w] งานเลี้ยง, งานฉลอง
festi {UL} [4] //(tr)// ฉลอง; festo [w] วันสำคัญทางศาสนา, เทศกาล
fi- [9] //(pref)// พยางค์เติมหน้าบ่งชี้ถึงความไม่ดี น่าเกลียด ขยะแขยง: fifama [w] มีชื่อเสียงในทางไม่ดี; fivorto [w] คำหยาบคาย; fi! //(int)// [9] คำอุทานในทำนองนั้น
fianĉo {UL} [7] คู่หมั้นชาย; finaĉino [w] คู่หมั้นหญิง
fibro [x] เส้นใย, ไฟเบอร์
fidela {UL} [6] สื่อสัตย์, ซื่อตรง
fidi [7] //(x)// เชื่อใจ → kredi; fidinda [w] น่าเชื่อถือ, น่าเชื่อใจ; memfido [w] ความเชื่อมั่นตนเอง
fiera {UL} [6] ภูมิใจ
figo [9] ผลตระกูลมะเดื่อ ไทรและกร่าง
figuro [7] รูปร่าง, ลักษณะ
fikcio [9] นวนิยาย, บันเทิงคดี; fikcia [w] เรื่องแต่งขึ้น, แต่งจากจินตนาการ; sciencfikcio {BELE} {KIN} นิยายวิทยาศาสตร์ @12-10-2024 10:05:57@
fiksi [5] //(tr)// ยึด, ตรึง, ทำให้...มั่งคง
filio [x] สาขา
filmo [7] ฟิล์ม, ภาพยนตร์; filmi [w] //(tr)// ถ่าย(วิดีโอ); filmeto [w] คลิป, หนังสั้น
filo {UL} [3] ลูกชาย; filino [w] ลูกสาว
filozofio [x] ปรัชญา
filozofo [x] นักปรัชญา
financo [8] การเงิน
fingro {UL} [3] นิ้วมือ; dikfingro [w] นิ้วโป้ง; montrofingro [w] นิ้วชี้; mezfingro [w] นิ้วกลาง; ringofingro [w] นิ้วนาง; etfingro [w] นิ้วก้อย
fini {UL} [2] //(tr)// จบ, เลิก → ĉesi; finiĝi [w] //(ntr)// จบ; fino [w] ปลาย, ตอนจบ; finaĵo [w] ตัวลงท้าย
firma {UL} [6] มั่งคง; malfirma [w] ไม่มั่นคง, ไม่แน่นอน @25-03-2024 16:45:32@
firmao [x] บริษัท = kompanio
fiŝo {UL} [4] {ZOO} ปลา; fiŝisto [w] นักตกปลา, คนเลี้ยงปลา, คนขายปลา
fiziko [8] ฟิสิกส์; fizka [w] กายภาพ; fizkistoนักฟิสิกส์
flago [6] ธง → standardo
flagri [9] //(ntr)// (เกี่ยวกับแสง) ส่องแสง, แวววับ, (เกี่ยวกับธง) สะบัดพลิ้วไหว @25-10-2024 11:59:10@
flamo [7] เปลวไฟ
flanko {UL} [2] ข้าง, ด้าน
flari {UL} [8] //(tr)// ดม
flati [9] //(x)// ประจบ; flatema [w] ขี้ประจบ
flava {UL} [5] สีเหลือง
flegi [6] //(tr)// รักษา, ดูแล (คนป่วย); flegistino [w] นางพยาบาล
fleksi [8] //(tr)// งอ; fleksebla [w] งอได้, ยืดหยุ่น
fliki [9] //(tr)// ปะ, ชุน (เสื้อผ้า)
flirti [8] //(ntr)// บินไปมา; //(f)// จีบ = amindumi
floro {UL} [4] ดอกไม้
floso [7] แพ; flosi [w] //(ntr)// ลอยน้ำ
flugi {UL} [3] //(ntr)// บิน; flugilo {ZOO} ปีก
flui {UL} [5] //(ntr)// ไหล, ล่องลอย, ลื่นไหล, คล่อง
fluido {UL} [9] ของเหลว
flustri [9] //(tr)// กระซิบ
fluto [x] ขลุ่ย; flutisto [w] นักเป่าขลุ่ย
foiro [8] งานแสดงสินค้า/บริการ
fojno {UL} [7] หญ้าแห้ง, ฟาง
fojo {UL} [2] ครั้ง; foje [w] ครั้งหนึ่ง, เคย; fojfoje [w] บางครั้ง
foko [x] {ZOO} แมวน้ำ
folio {UL} [5] ใบไม้
fondi {UL} [8] //(tr)// ก่อตั้ง, สร้าง; fondaĵo [w] มูลนิธิ
fono [x] พื้นหลัง, ฉากหลัง
fonografo [8] เครื่องเล่นจานเสียง
fontano [9] น้ำพุเทียม
fonto {UL} [5] น้ำพุ, แหล่งข้อมูล
for {UL} [1] //(adv)// ไกล; for- //(pre)// แสดงถึงความไกล, ไม่มีเหลือ //forkuri [w] วิ่งหนีไปไกล formanĝi [w] กินจนไม่เหลือ//
forgesi {UL} [4] //(x)// ลืม; forgesema [w] ขี้ลืม
forĝi {UL} [7] //(tr)// หลอมโลหะ
forko {UL} [6] ส้อม
formala [x] เป็นทางการ
formiko [9] {ZOO} มด
formo [2] รูปแบบ, ฟอร์ม
formulo [9] สูตร
forno {UL} [6] เตาอบ
forta {UL} [2] แข็งแรง; forto [w] ความแข็งแรง, กำลัง; malforta [w] อ่อนแอ; perforti [w] //(tr)// ใช้กำลัง, ใช้ความรุนแรง
fortika [7] แข็งแกร่ง
fosi {UL} [6] //(tr)// ขุด; foso [6] หลุม; fosilo [w] เครื่องมือสำหรับขุด
fosto [8] เสา, หลัก
fotelo [9] เก้าอี้มีที่วางแขน
foti [x] //(tr)// ถ่ายรูป; foto [w] รูปถ่าย; fotisto [w] ช่างภาพ, ช่างถ่ายรูป
fotografi [7] //(tr)// ถ่ายรูป = foti
frago [9] ลูกสตรอเบอร์รี่; fragujo [w] ต้นสตรอเบอร์รี่
frakasi [8] //(tr)// ทำให้...แตก, ทำให้...หัก, ทำลาย
frako [9] ชุดราตรีสโมสรชาย
frambo [8] ลูกราสเบอร์รี่; frambujo [w] ต้นราสเบอร์รี่
frandi [7] //(tr)// กิน...อย่างเอร็ดอร่อย
frapi {UL} [4] //(tr)// ตี, เคาะ
frato {UL} [3] พี่ชาย/น้องชาย; fratino [w] พี่สาว/น้องสาว
fraŭlo {UL} [3] ชายโสด; fraŭlino [w] นางสาว
frazo [9] ประโยค; ĉeffrazo [w] มุขยประโยค; subfrazo [w] อนุประโยค
fremda [4] แปลกตา, ต่างประเทศ; fremdulo [w] คนแปลกหน้า, ชาวต่างประเทศ
freneza [7] บ้า, เพี้ยน; frenezulo [w] คนบ้า
freŝa {UL} [5] สด, ใหม่
fripono [9] โจร, อันธพาล
friti [8] //(tr)// ทอด; frito [w] มันฝรั่งทอด; fritaĵo [w] ของทอด; fritilo [w] กระทะทอด
frizi [8] //(tr)// ทำผม; frizist(in)o [w] ช่างทำผม
fromaĝo {UL} [6] เนยแข็ง → butero
fronto [9] ด้านหน้า, ข้างหน้า; fronti [w] //(x)//, alfronti [w] //(tr)// เผชิญหน้า
frosto {UL} [7] ความหนาวเยือกแข็ง, ความหนาวจัด; frosta [w] หนาวเยือกแข็ง, หนาวจัด; frostujo [w] ตู้แช่งแข็ง
froti {UL} [7] //(tr)// ถู
frua {UL} [3] แต่แรก, แต่เช้า, เร็ว; malfrua [w] สาย, ไม่ทันเวลา
frukto {UL} [3] ผลไม้
frunto {UL} [6] {ZOO} หน้าผาก
fuĝi [9] //(x)// หลบหนี, หลีกหนี → eskapi, rifuĝi
fulgo [8] เขม่า
fulmo {UL} [7] ฟ้าแลบ; fulmi [w] ฟ้าแลบ; fulmobati/fulmofrapi [w] ฟ้าผ่า
fumo {UL} [6] ควัน; fumi [6] //(ntr)// สูบบุหรี่
fundamento [8] หลักพื้นฐาน: Fundamento de Esperanto [w] หลักพื้นฐานภาษาเอสเปรันโต
fundo {UL} [5] ก้นบึ้ง
funebro [8] การไว้ทุกข์; funebraĵoj งานศพ
funelo [9] ปล่อง, ปล่องควัน, ปากลำโพง
fungo [9] เห็ด
funkcio [8] ฟังก์ชัน, การใช้งาน; funkcii [w] //(ntr)// ทำงาน, ดำเนินการ
funto [8] ปอนด์ (มาตราวัด)
furaĝo [9] อาหารสัตว์ที่ทำจากพืช เช่น ฝาง
furioza [9] โกรธจัด, โกรธเป็นไฟ
furzi [x] //(ntr)// ผายลม, ตด
fuŝi [9] //(tr)// ทำ...ผิด, ทำ...ผิดพลาด, ทำ...เสีย
futbalo [x] ฟุตบอล = piedpilko; futbalisto [w] นักฟุตบอล
futo [x] ฟุต (มาตราวัด) → colo
<!-- G -->
gaja {UL} [4] ร่าเริง, เบิกบานใจ; malgaja [w] หดหู่
gajni {UL} [4] //(tr)// ได้รับ (จากความพยายามหรือจากการเสี่ยงโชค) → akiri, ricevi
galo [9] น้ำดี; galveziko [w] ถุงน้ำดี; galdukto [w] ท่อน้ำดี
galoŝo [9] รองเท้ายางกันน้ำ
gambo [x] ขา
gamo [x] บันไดเสียง, เสียง, สิ่งทั้งหมด
ganto {UL} [8] ถุงมือ
garaĝo [8] โรงรถ
garantii [8] //(x)// การันตี, รับรอง; garantio [w] การันตี, การรับรอง
garbo [9] มัด, กอง, ฝ่อน (พืช) → fasko
gardi {UL} [5] //(tr)// คุ้มครอง, ป้องกัน; gardisto [w] คนคุ้มครอง; singardi [9] รอบคอบ, ระมัดระวัง
garni [9] //(tr)// ทำให้สมบูรณ์, ตกแต่ง
gaso [6] แก๊ส, ก๊าซ
gasto {UL} [6] แขก; gastigi [w] รับเป็นแขก; gastejo [w] โรงแรมขนาดเล็ก; เกสต์เฮาส์
gastronomio [x] ศิลปะการชิม, ศิลปะการทำอาหาร
gazeto [4] นิตยสาร → revuo
ge- {UL} [0] //(pre)// พยางค์เติมหน้าเพื่อแสดงถึงทั้งสองเพศ: gepatroj พ่อแม่, geamikoj เพื่อนชายหญิง
gelateno [9] {ZOO} เจละติน
generacio [x] ยุค, ชั่วคน, เจเนอเรชัน
generalo [x] พลเอก, นายพล
genio [8] ความอัจฉริยะ, อัจฉริยภาพ; geniulo [w] คนเก่ง, คนอัจฉริยะ
gento [9] ชนชาติ, เชื้อชาติ
genuo {UL} [5] หัวเข่า
geografio [9] ภูมิศาสตร์
gesto [8] ท่าทาง; gesti [w] //(ntr)// ทำท่าทาง
giĉeto [x] ช่องขายตั๋ว, เคาน์เตอร์จำหน่ายตั๋ว
giganto [x] ยักษ์
girlando [9] พวงดอกไม้, พวงมาลัย
glacio {UL} [5] น้ำแข็ง; glaciaĵo [w] ไอศกรีม
gladi [8] //(tr)// รีด(ผ้า); gladilo [w] เตารีด
glaso {UL} [4] แก้ว, ถ้วยแก้ว
glata {UL} [7] เรียบ
glavo {UL} [9] มีดดาบ; glavingo [w] ฝักมีดดาบ
gliti {UL} [6] //(ntr)// ลื่น, ลื่นไถล
globo [7] ลูกโลก, โลก
gloro {UL} [7] การสรรเสริญ, เชิดชู, การสดุดี
gluo [7], gluaĵo/gluilo [w] กาว; glui [w] //(tr)// ติดกาว
gluti {UL} [6] //(tr)// กลืน
gobio [9] {ZOO} ปลาบู่
golfo [8] อ่าว, {SPO} กอล์ฟ
golo [x] ประตูฟุตบอล
gorĝo {UL} [7] ลำคอ
gracia [7] สวยงาม, งดงาม, นิ่มนวล
grado [7] ระดับ, เกรด, องศา
grajno [8] เม็ด (ลักษณะเป็นเม็ด)
gramatiko [9] {LIN} ไวยากรณ์
grambli [9] //(ntr)// กรีดร้อง
gramo [9] กรัม
granda {UL} [2] ใหญ่; grandeco [w] ความใหญ่; malgranda [w] เล็ก
grandioza [9] อลังการ; ใหญ่โตมโหฬาร
graso {UL} [6] ไขมัน, น้ำมัน; grasa [w] เป็นมัน, อ้วน
grati {UL} [9] //(tr)// ข่วน, เกา; grato [w] รอยข่วน
gratuli {UL} [8] //(tr)// แสดงความยินดี: Gratulojn! ขอแสดงความยินดีด้วย
grava {UL} [2] สำคัญ; gravulo [w] บุคคลสำคัญ
graveda [9] ท้อง, ตั้งครรภ์; gravediĝi [w] ตั้งท้อง, ตั้งครรภ์; gravedulino [w] คนท้อง, หญิงตั้งครรภ์
grego [9] {ZOO} ฝูงสัตว์
greno [5] ธัญพืช
grimaci [9] //(ntr)// ทำหน้าหน้าตาบูด, ทำหน้าบึ้ง
grimpi [7] (sur) //(ntr)// ปีน
grinci [9] //(ntr)// เสียงดังเอี๊ยด, เสียงดังครูด
gripo [9] ไข้หวัดใหญ่
griza {UL} [5] สีเทา
groto [9] ถ้ำประดิษฐ์
grundo [7] ดิน
gruo [9] {ZOO} นกกระเรียน
grupo [5] กลุ่ม; grupano [w] สมาชิกในกลุ่ม
gudro [9] น้ำมันดิน
gumo [9] ยางไม้, กาวยางไม้; maĉgumo [w] หมากฝรั่ง
gusto {UL} [7] รสชาติ; gustumi [9] //(tr)// ชิม
guto {UL} [6] หยด; guti [w] //(ntr)// หยดลงมา
gvardio [9] ทหารองครักษ์
gvidi [6] //(tr)// นำทาง, นำเที่ยว, แนะนำ; gvidisto [w] คนนำทาง, คนนำเที่ยว; la plej supera gvidanto [w] ผู้นำสูงสุด
<!-- Ĝ -->
ĝangalo [x] ป่าดงดิบ
ĝardeno {UL} [4] สวน
ĝemelo [9] แฝด
ĝemi [7] //(ntr)// คร่ำครวญ; ĝemo [w] เสียงคร่ำครวญ; ĝemistino [w] นางร้องไห้; ekĝemi [w] //(ntr)// เริ่มคร่ำครวญ, ถอนหายใจ; dolorĝemi [w] ร้องคร่ำครวญด้วยความเจ็บปวด; plorĝemi [w] //(ntr)// ร้องไห้คร่ำครวญ, สะอื้นสะอื้น; sopirĝemi [w] ถอนหายใจ = suspiri @10-10-2024 16:12:39@
ĝendarmo [9] สารวัตรทหาร
ĝenerala [6] ทั่ว ๆ ไป
ĝeni [6] //(tr)// รบกวน, ทำให้รำคาญ
ĝentila [6] สุภาพ; malĝentila [w] หยาบคาย
ĝermo [9] ตัวอ่อน; ĝermi [w] //(ntr)// เกิดตัวอ่อน, เจริญเติบโต
ĝi [1] มัน (สรรพนามบุรุษที่ 3 เอกพจน์ ไม่แสดงเพศ)
ĝibo [9] โหนก (เช่นอูฐ); ĝibulo [w] คนหลังค่อม
ĝirafo [x] ยีราฟ
ĝis [1] //(prep)// จนกระทั่ง, ถึง; Ĝis revido [w] แล้วพบกันใหม่
ĝoji [2] //(ntr)// ยินดี, ดีใจ; ĝojo [w] ความยินดี, ความดีใจ; malĝojo [w] ความเศร้าโศกเสียใจ
ĝui [7] //(tr)// สนุก, เพลิดเพลิน
ĝusta [4] ถูกต้อง; ĝustigi [w] //(tr)// แก้ให้ถูก = korekti; malĝusta [w] ผิดกฎหมาย
<!-- H -->
ha! {UL} [1] //(int)// ฮะ!
hajlo {UL} [8] ลูกเห็บ
haki [7] //(tr)// ผ่าด้วยขวาน; hakilo [w] ขวาน
halo [9] หอประชุมใหญ่
halo! [9], ha lo!, ha-lo! //(int)// ฮัลโหล
halti {UL} [3] //(ntr)// หยุด (การเคลื่อนไหว) → ĉesi; haltejto [w] ป้ายหยุดรถ; busheltejo [w] ป้ายหยุดรถประจำทาง
hangaro [9] โรงเก็บเครื่องบิน
haringo {UL} [9] {ZOO} ปลาเฮอร์ริง
harmonio [9] เสียงประสาน, ความประสานกัน, ความสอดคล้องกัน, ความเป็นอันหนึ่งอันเดียวกัน, ความปรองดองกัน
haro {UL} [3] เส้นขน; hararo [w] ผม
haŭto {UL} [6] ผิวหนัง
haveno [7] ท่าเรือขนาดใหญ่; flughaveno [w] สนามบิน
havi {UL} [2] //(tr)// มี; enhavo [w] สิ่งที่อยู่ข้างใน, สารบัญ; havigi [9] ทำให้...มี
hazardo [9] เหตุบังเอิญ
he! [8] //(int)// เฮ้
heĝo [9] แนวพุ่มไม้
hejmo [3] บ้าน; hejme [w] ในบ้าน; hejmen เข้าไปในบ้าน
hejti {UL} [6] ทำให้...ร้อน
hektaro [9] หน่วยวัดของพื้นที่ (1 เฮกตาร์เท่ากับ 100 เอเคอร์ หรือ 10000 ตารางเมตร)
hela [4] สว่าง; malhela [w] มืด
heliko [x] {ZOO} หอยทาก, {KOMP} ชื่ออย่างไม่เป็นทางการของเครื่องหมาย @ ที่ใช้ในการเขียนโปรแกรมหรือที่อยู่อีเมล @06-04-2024 14:51:24@
helikoptero [9] เฮลิคอปเตอร์
helpi {UL} [2] //(tr)// ช่วยเหลือ; helpo [w] การช่วยเหลือ; helpanto [w] ผู้ช่วย; malhelpi [w] ขัดขวาง
hepato [9] ตับ
herbo {UL} [5] หญ้า
heredi {UL} [8] //(ntr)// รับมรดก; heredaĵo [w] มรดก
heroldo [9] ผู้ถือสาร, ผู้ป่าวประกาศ, ผู้แจ้งข่าว
heroo [8] ฮีโร่
heziti [7] //(ntr)// ลังเล; heziteco [w] ความลังเล
hieraŭ {UL} [1] //(adv)// เมื่อวาน; antaŭhieraŭ เมื่อวานซืน
higieno [9] สุขลักษณะ, สุขภาพศาสตร์
himno [9] เพลงสวด; เพลงสรรเสริญ
hirudo [x] {ZOO} ปลิง
hirundo [7] {ZOO} นกนางแอ่น
historio [4] ประวัติศาสตร์
ho! {UL} [1] //(int)// โอ้, พุทโธ่
hodiaŭ {UL} [1] //(adv)// วันนี้
hoko [8] ตะขอ
homo {UL} [2] {ZOO} คน, มนุษย์; homaro [w] มนุษยชาติ
honesta {UL} [6] ซื่อสัตย์, ใจจริง, ไม่หลอกลวง
honoro [6] เกียรติ, เกียรติยศ; honori [w] //(tr)// ให้เกียรติ, ยกย่อง
honti {UL} [6] //(x)// อาย, อับอาย
hordeo [9] ข้าวบาร์เลย์
horizontalo [9] แนวนอน
horizonto [9] เส้นขอบฟ้า, แนวนอน
horloĝo {UL} [5] นาฬิกา; brakhorloĝo [w] นาฬิกาข้อมือ
horo {UL} [3] ชั่วโมง; horaro [w] ตารางเวลา
hospitalo [8] โรงพยาบาล = malsanulejo
hotelo {UL} [7] โรงแรม
hufo [8] {ZOO} กีบเท้าสัตว์
humana [9] มีมนุษยธรรม
humida [8] ชื้น
humila {UL} [7] ถ่อมตัว, เจียมตัว, อ่อนน้อม = modesta; humileco [w] การถ่อมตัว, การเจียมตัว, การอ่อนน้อม
humoro [7] อารมณ์
humuro [x] อารมณ์ขัน
hundo {UL} [4] {ZOO} สุนัข, หมา
<!-- Ĥ -->
ĥameleono [x] กิ้งก่าคามิเลียน
ĥaoso [x] = kaoso [w] ความวุ่นวาย
ĥemio [8] = kemio [w] เคมี
ĥoro [9] = koruso [w] การร้องประสานเสียง
<!-- I -->
-i {UL} [0] //(fin)// ตัวลงท้ายของกริยาไม่แสดงกาล (ใช้ต่อจากกริยาที่ผันแล้ว //Mi povas paroli Esperanton ผมสามารถพูดภาษาเอสเปรันโต//, หรือใช้เป็นอาการนามขึ้นต้นประโยค //resti kun leono estas danĝere [w] การอาศัยอยู่กับสิงโตเป็นสิ่งที่อันตราย//)
ia {UL} [1] //(adj)// บางอย่าง, ชนิดใดชนิดหนึ่ง; iafoje [9] บางครั้ง
ial [6] //(adv)// บางเหตุผล
iam {UL} [1] //(adv)// บางเวลา, เคย
-id- {UL} [0] //(suf)// พยางค์เติมท้ายเพื่อแสดงว่าเป็นลูก; ido [w] ลูก
idealo [8] [อุดมคติ, จุดยืน; idealisto [w] นักอุดมคติ
identa [8] อย่างเดียวกัน, เหมือนกัน; identigilo [w] บัตรประชาชน
ideo [4] แนวคิด, ไอเดีย
ideologio [x] แนวคิดอุดมคติ = idearo
ie {UL} [1] //(adv)// ที่ใดที่หนึ่ง, สักที่หนึ่ง
iel [6] //(adv)// บางวิธี
ies {UL} [6] //(pro)// ...ของใครบางคน
-ig- {UL} [0] //(suf)// พยางค์เติมท้ายเพื่อบ่งชี้ความเป็นสกรรมมักใช้กับกริยา: manĝigi [w] ทำให้...กิน, ให้อาหาร; lacigi [w] ทำให้...เหนื่อย
ignori [9] //(tr)// เพิกเฉย, มองข้าม
-iĝ- {UL} [0] //(suf)// พยางค์เติมท้ายมีความหมายถึงการรับสถานะใหม่: sidi [w] นั่งอยู่; sidiĝi [w] รับสถานะของการนั่ง = นั่งลง; iĝi [w] กลายเป็น = fariĝi
ikso [x] ตัวอักษร X, x
-il- {UL} [0] //(suf)// พยางค์เติมท้ายเพื่อแสดงว่าเป็นอุปกรณ์หรือเครื่องมือ: skribilo [w] เครื่องเขียน; muzikilo [w] เครื่องดนตรี; ilo [w] อุปกรณ์, เครื่องมือ
ili {UL} [1] พวกเขา, พวกมัน; ilia [w] ของพวกเขา, ของพวกมัน
ilustri [8] //(tr)//ตกแต่ง...ด้วยรูปภาพ
iluzio [x] ภาพมายา, สิ่งลวงตา
imagi [6] //(tr)// จินตนาการ; imago [w] จินตนาการ
imiti [6] //(tr)// เลียนแบบ
imperio [8] จักรวรรดิ; imperiestro [w] จักรพรรดิ
impeti [9] //(ntr)// ปะทะ, กระทบ
impliki [9] //(tr)// ทำให้ยุงเหยิง, ทำให้ติดอยู่(ใน)
impona [x] น่าประทับใจ, น่าทึ่ง
importi [8] //(tr)// นำเข้า(สินค้า), อิมพอร์ต
imposto [8] ภาษี; impostisto [w] คนเก็บภาษี
impreso [8] ความประทับใจ
impulso [9] แรงกระตุ้น, แรงพลัก
imuna [9] มีภูมิคุ้มกัน
-in- {UL} [0] //(suf)// พยางค์เติมท้ายเพื่อแสดงว่าเป็นเพศหญิง: viro [w] ผู้ชาย, virino [w] ผู้หญิง
inciti [9] //(tr)// ยั่วโมโห
-ind- {UL} [0] //(suf)// พยางค์เติมท้ายเพื่อแสดงว่าคุณค่าหรือมีความสมควร: aminda [w] น่ารักใคร่; manĝinda [w] น่ากิน
indiano [x] ชาวอินเดียนแดง
indiferenta [8] ไม่น่าสนใจ, เฉย ๆ
indigni [9] //(ntr)// แสดงอาการไม่พอใจ, โกรธแค้น
indiĝeno [x] ชาวพื้นเมือง
indiki [9] //(tr)// บ่งชี้, บ่งบอก, แสดง, ระบุ; indiko ข้อบ่งชี้, หลักฐาน, {MED} อาการโรค; indikaĵo ข้อบ่งชี้, หลักฐาน; idikilo อินดิเคเตอร์, เครื่องชี้วัด, ตัวบ่งชี้; uzindiko วิธีการใช้งาน @12-11-2024 22:05:28@
individuo [9] บุคคล, ปัจเจกชน
indulgi [9] //(x)// เมตตา, ปราณี
industrio [6] อุตสาหกรรม
infano {UL} [2] เด็ก; infaneco [w] วัยเด็ก; infanistino [w] คนเลี้ยงเด็ก
infekti [9] //(tr)// ทำให้...ติดเชื้อ
infero [9] นรก
inflamo [x] การอักเสบ
influi [8] //(tr)// มีอิธพลต่อ; influo [w] อธิพล;
informi [6] //(tr)// ประชาสัมพันธ์, ให้ข้อมูล; informo [w] ข้อมูลประชาสัมพันธ์, ข้อมูล
-ing- {UL} [0] //(suf)// พยางค์เติมท้ายเพื่อแสดงด้ามจับหรือปลอกสวม
inĝeniero [8] วิศวกร
iniciati [9] //(tr)// ริเริ่ม; iniciatinto [w] ผู้ริเริ่ม
injekti [9] //(tr)// ฉีด (ยา)
inklina [8] มีแนวโน้ม
inko {UL} [5] หมึก
insekto [5] แมลง
insidi [9] //(tr)// ลอบทำร้าย; mortinsidi [w] ลอบสังหาร @01-01-2023-w@
insigno [9] เครื่องหมาย, เครื่องหมายแสดงยศ
insisti [8] //(ntr)// ยืนยัน, ยืนกราน → aserti [w] ยืนยัน
inspekti [x] //(tr)// ตรวจสอบ(งาน)
inspektoro [9] ผู้ตรวจสอบ = inspektisto
inspiri [9] //(tr)// ให้แรงบันดาลใจ; inspiro [w] แรงบันดาลใจ
instali [9] //(tr)// ติดตั้ง
instanco [9] สภา, หน่วยงาน, คณะ (ที่เกี่ยวข้องกับกฎหมาย)
instigi [8] //(tr)// กระตุ้น, ส่งเสริม
instinkto [7] สัญชาตญาณ
institucio [x] สถาบัน
instituto [x] สถาบัน (ในทางการศึกษา)
instrui {UL} [5] //(tr)// สอน; instruisto [w] ครู